SALI PAZARI, ÇARŞAMBA PAZARI, PERŞEMBE PAZARI: BİST’İN MANİPÜLASYONLA KARIŞAN PAZARLARI

Pazar, alıcı ile satıcının buluştuğu, fiyatların oluştuğu, işlemlerin kurallara bağlandığı bir ortamdır. 
Biri alacak, biri satacak ama kurallar hepsinde aynıdır.
Müşteri profilleri farklıdır: kimisi zengin, kimisi fakir. 
Ancak işlem esasları aynıdır.

Malın nasıl geleceği, nasıl kayıt altına alınacağı gibi temel konular aynı şekilde düzenlenmiştir.

Ya da futbol liglerini düşünün: Süper Lig, TFF 1. Lig, TFF 2. Lig, TFF 3. Lig. 
Kurallarda bir fark var mı? Alt liglerde “3 korner 1 penaltı” mı? Fark, kurallarda değil, seyirci ve stadyum gibi çevresel faktörlerde.

Kurallar aynı.

BİST, pazarlarını yıldız, ana, alt, gözaltı ve poip gibikategorilere ayırmış.

Halka açık şirket hisseleri belli dönemlerde iklim değiştiriyor. Akdeniz iklimi tesiriyle 
tatlı bir meltem sarhoşluğu yaşayanlar, bir bakıyorsunuz -20 dereceye sürgün yemişler. 
Bu cezaların sebebi belli değil.

Pazar ve risk düzenlemesi, bir başka ifadeyle, “yatırımcı” ne aldığını bilmiyor. Aldığı pazardaki 
olası bir riski düzenlemelerle çözmeye çalışıyoruz.

Neden olmasın?

Ancak çözüm, pazara müşteri girişimini engellemek midir?

– Kredi yasak
– Açığa satış yasak
– Brüt takas

“Alt”ta kalanın canı çıksın. Bu firmaların gözaltında yer alanlardan ne farkı var? Üstelik 
bacası da tütüyor!

Farklı pazar yaratmanın, şirketlerin mali büyüklüklerine göre yapılması doğru bir yaklaşımdır. 
Ancak işlem esaslarının yatırımcıda karşılığı olmalıdır. Bu şirketler, “spekülatif” mali değerlere 
sahip olabilir. Ancak borsanın temel ve öncelikli amacı olan “likidite”yi yok eden işlemler olmamalıdır.

Kredi/açığa satış işlemleri yasak olabilir ya da diğer pazarlara göre daha düşük limitlere sahip olabilir. 
Ama brüt takas gibi işlemler, borsanın temel amacı olan likiditeyi yok eder. Alan satamıyor, satan alamıyor.

Bu hisseler, bırakın yabancıyı, yerliler tarafından bile tercih edilmez.

Türkiye’nin güzide şirketleri, sermaye piyasalarından faydalanabilmenin temel göstergesi olan 
“likidite”den yoksun bırakılarak cami önüne konulmuş çocuk muamelesi görmektedir.

Peki, ne oluyor?

“Alt”ta kalan, itibar kazanmak için pazar koşullarını sağlamak adına “kriter tutturma manipülasyonu” yapıyor. 
Düzenleme değeri için kolları sıvıyor.

Hikaye hazır: “Ana Pazar’a yolculuk.”