2023’ün mayıs ayında sandık başına gidilen seçimlerin ardından, Türkiye’de ekonomi yönetiminde yeni bir sayfa açıldı. Bu değişim, adeta uzun süren bir fırtınanın ardından görünen bir güneş ışığı gibiydi. Fakat bu ışık, henüz tam olarak bulutların arasından sıyrılamamış, sadece ufukta beliren umut kırıntılarıyla sınırlıydı. Normale dönüş yolculuğuna çıkan ekonomi, uluslararası arenada yankı bulmaya başladı. Fitch’in geçtiğimiz Cuma günü aldığı kararla Türkiye’nin kredi notunu bir kademe yükseltmesi de, bu yolculukta karşılaşılan bir dönemeç niteliğindeydi. Ancak, görünümün pozitiften durağana çevrilmesi, bu yolculuğun düz ve sorunsuz olmayacağını, kimi taşlı yolların henüz aşılmadığını fısıldıyordu. Yükselen not, piyasaların beklediği bir hamleydi, fakat ufukta hâlâ gölgeler dans ediyordu; her şey bir anda açığa çıkmayacak gibi görünüyordu.
Türkiye’nin yatırım yapılabilir seviye ile arasındaki mesafe, bu hamleyle üç adım daha kısaldı. Ama Fitch’in durağan görünümü, piyasanın biraz daha sabırla izlemede kalacağını gösteriyordu. Kredi derecelendirme kuruluşları, yeni adımların gerçekten kalıcı olup olmadığını gözlemlemek için bir süre daha bekleyecekti. Borsa ise, her zamanki ritmini kaybetmeden, kendi içinde bir tür ağır ama inatçı bir dansa devam ediyordu. Bu dans, bazen yavaş, bazen ritmini bulan bir dans gibi süregidiyordu; adımlar, henüz hızlı değildi ama bir yön tayin etme çabası da seziliyordu. Aslında bu dans bir tango; ama Boğa ile mi dans edeceğiz, yoksa Ayı ile kalkmamamız mı gerekiyor, zaman gösterecek. Belki de bu dans SatanTango gibi bitebilir.
Para politikasında yaşanan iyileşmeler, ekonomik geminin yelkenlerini şişirmeye başlamıştı, fakat eksik olan bir rüzgar vardı: Maliye politikaları. Para politikası tek başına bu fırtınalı sularda gemiyi istediği limana yanaştıramaz. Maliye politikalarının güçlü rüzgarıyla desteklenmeyen bu ekonomi, sadece bir yerde takılmaya mahkum olacaktı. Ancak, bu rüzgarla birlikte bir diğer eksik parça daha var: Yapısal reformlar. Özellikle merkez bankası bağımsızlığı, ekonomiyi uzun vadeli bir güvenceye oturtacak temel taşlardan biridir. Bağımsız bir merkez bankası, piyasanın güvenini sağlamak için kritik öneme sahip. Eğer bu bağımsızlık güçlendirilmezse, maliye politikalarıyla sağlanan ilerlemeler uzun vadede zayıflayabilir. Aynı zamanda hukukun üstünlüğü, kamu reformları gibi unsurlar da ekonominin temel dinamiklerini destekleyecek yapı taşları olacaktır.
ABD’den gelen karmaşık veriler, piyasalarda yankılanırken, küresel ekonominin de kendi düğümünü çözmeye çalıştığı bir dönemden geçiyoruz. Tarım dışı istihdam verileri beklenenden zayıf gelse de, işsizlik oranının düşmesi piyasalara karışık sinyaller gönderdi. Amerika’da saatlik ücretlerdeki artış ise, bu işlerin göründüğü kadar basit olmadığını gösteriyor. Tıpkı denizde bir fırtınada kaybolmuş bir gemi gibi, piyasalar da dalgalar arasında yön bulmaya çalışıyor, ama bazen dümenin bile yeterli olmadığını gösteren bu dönem, sabırlı olmayı gerektiriyor.
Borsanın kendi iç dinamiklerinde var olan bu dalgalanmalar, özellikle 9.300-9.700 bandında bir tabanın oluştuğuna dair işaretler verdiğinde, yatırımcıların dikkatini çekecek. Ancak burada sabır kilit rol oynuyor; aceleci adımlar, yanlış bir hamlenin önünü açabilir. Satranç tahtasında her hamlenin kritik olduğu bir oyun gibi, piyasalarda da her karar titizlikle değerlendirilmeli. Sabırlı olanlar, fırsat kapısının aralanacağını görecektir. Alım için aceleye gerek yok; doğru zamanda doğru pozisyon almak, kazancın anahtarı olabilir.
Enflasyon ise adeta piyasanın ruh hali gibi, dalgalanarak ilerliyor. Fitch’in Türkiye analisti Erich Arispe Morales, para politikasındaki sıkı duruşun devam edeceğine olan inancını vurgularken, bu dalgaların ne zaman sakinleşeceğine dair de ipuçları verdi. Enflasyonun baskıları hafifledikçe, piyasanın da beklentileri bu doğrultuda şekillenecektir. Ancak, bu sakinliğin kalıcı olması için para politikasının sabırla sıkı tutulması gerekiyor. Dolarizasyonun azalması ve enflasyon beklentilerinin sürdürülebilir bir düşüş trendine girmesi için sıkı para politikaları kaçınılmazdır. Uzun bir yolculuğa çıkan ekonomi, sabırla yol almaya devam edecek, kısa vadeli kazançlar yerine uzun vadeli bir istikrar arayışında olacaktır.
Yorumlar kapalı.