Dün Borsa İstanbul’un eakamlarla ve diğer dünya borsaları ile kıyaslamasına ilişkin haberimizi sizlere sunmuştuk.
Bu haber içerisinde de, halka arzlara ilişkin aşağıdaki veriyi paylaşmış ve borsamızın büyümesindeki payının büyük olduğunu gündeme taşımıştık
Şimdi halka arzlara, mevzuat ile yapılan düzenlemelerin etkisini ve bir adım öteye gidip endekse ve duruma göre mi halka arz edilecek şirketlerin seçilip seçilmediğini gündeme getirmek istiyorum
Son üç yılda halka arz edilen şirkertlerin arz büyüklüğüne (milyon dolar) baktığımızda normal bir dağılım var gibi görünse de biraz daha yaknıdan baktığımızda durumun öyle olmadığı görülmektedir.
Arzlara İlişkin Düzenlemeler
Ortaklıkların Kanun Kapsamından Çıkartılması ve Payların Borsada İşlem Görmesi Zorunluluğuna İlişkin Esaslar Tebliği’nin 8. maddesinin a ve b bentleri, 29 Aralık 2023 tarihli ve 2024/82 sayılı SPK Bülteni ile düzenlendi ve kotasyon şartları neredeyse üç misli artırıldı.
Bu düzenlemede sektör, temel rasyolar veye şirket özelliği ayırımı yapmaksızın tek kriterin, şirketin cirosu ve aktif büyüklüğü olarak belirlenmesi sebebiyle bir çok şirket kotasyon şartlarını sağlayamamış ve, doğal olarak arz edilen şirketlerin arz büyüklükleri diretk olarak artmıştır.
Bu düzenleme ile belki, amiyane tabir ile “çöp şirketlerin” halka arzının önüne geçilmeye çalışılsa da, farkında olunmadan yapılan değişiklik ile arz büyüklükleri artmış ve likidite sorunu yaşayan borsaya bir darbe de buradan vurulmuştur.
Halka arz büyüklüklerinin artması ile, hisse fiyatını kontrol etmek için ihtiyaç duyulan para büyüklüğü de artmış ve dolayısıyla halka arzlarda yaşanan lale devrinin sonu hazırlanmıştır.
Bir Hatayı Başka Bir Hata İle Giderme Çabası
Endeksin likidite kuraklığı sebebiyle patina yapması sonrasında, ya rastlantısal olarak ya da bilerek, halka arz edilecek şirketlerin arz büyüklüklerinde direkt olarak bir düşüş yaşanmıştır.
Bu durumda belki bilerek yada bilmeyerek, halka arz politikasına devam edilirken piyasadan da para çekilmesinin asgari seviye tutulmasına yönelik adım atılsa da, bunu da çok fazla bir faydasının olmadığı görülmektedir.
Çözüm Önerisi
Halka arz edilecek şirketlerin büyüklükleri esas alınarak seçim yapılmasının her iki durumda da çok fazla olumlu etkilerinin olmadığı dikkate alındığında, yeni düzenlemeler yapılmasına ihtiyaç duyulduğu aşikardır.
Bu kapsamda;
- Halka arz edilecek şirketler için kotasyon şartlarının, sektörel olarak değişiklik gösterecek ve aktif ile ciro büyüklükleri haricinde temel rasyolara (FAVÖK, esas faaliyet karı vb) dayanacak şekilde yeniden gözden geçirilmesinin,
- Özellikle büyümek için finansa ihtiyaç duyan küçük şirketler (start-up) için ayrı bir pazarın kurularak pazarlar arası geçişin şartlarının belirlenmesinin,
- Mevcu pazar yapısının (Yıldız Pazar, Ana Pazar, PÖİP) tekrar gözden geçirilerek temel rasyolar esas alınarak yeniden yapılandırılmasının
esas amaçlanan yapı için daha faydalı olacağını değerlendirmektedim.
Yorumlar kapalı.