merika Birleşik Devletleri’nde (ABD) seçim heyecanı eski Başkan ve Cumhuriyetçilerin adayı olan Donald Trump’ın zaferiyle sonuçlandı. Trump’ın Beyaz Saray’a dönüşünün küresel çapta çeşitli alanlara etkisi merak konusu olurken, Washington ve Ankara arasındaki ekonomik ilişkilerin ne yönde seyredeceği de gündemdeki yerini koruyor.
Perşembe günü Turkuvaz Medya tarafından gerçekleştirilen İhracat Seferberliği Programı kapsamında gündeme ilişkin soruları yanıtlayan Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Trump’ın yeni döneminde Türkiye’nin ekonomik beklentilerine ilişkin açıklamalarda bulundu.
“Gelişmeleri hep birlikte göreceğiz. Ama göreve başlarken ihtiyatlı bir iyimserlik olabilir,” diyen Bolat, sözlerini şöyle sürdürdü: “Biz şunu bekleriz: savunma sanayinde bazı ihtiyaçlarımız noktasında ambargosuz şekilde ilişkilerin düzelmesi, Türkiye’ye, İslam dünyasına, bölgeye bakışta daha dengeli adil bir yaklaşım gösterilmesi, ekonomik gücünü göstermesi, dış ticaretimizde bizim başta çelik ve tekstil ürünlerinde gümrük vergilerinin azaltılması beklentimiz var.”
Türkiye’nin savunma ve finans sektörlerinin de bu durumdan fayda sağlayabileceğini belirten Bolat, Trump’ın göçü sınırlama, ithal mallara yüzde 10 vergi uygulamanın yanı sıra Ukrayna ve Gazze’de devam eden savaşları hızlıca sona erdirme vaatlerine de değindi.
Trump’ın çarşamba günkü seçim zaferinin ardından Türk Lirası (TL) yüzde 0,4 değer kazanarak, dolar karşısında 34,2 seviyesine yükseldi. Böylece TL ekim ortasından bu yana en güçlü seviyesine ulaşırken, İstanbul’un gösterge borsa endeksi de yaklaşık yüzde 3 artarak, çarşamba günü mayıs ayından bu yana en iyi gününü yaşadı.
Yatırımcılar ve bankacılar, ABD’nin barışa yönelik bir hamlesinin, Hazine Bakanı Mehmet Şimşek liderliğindeki Türkiye’nin 18 aydır devam eden ekonomik toparlanma programını destekleyebileceğini ve enflasyonu tersine çevirmeye yönelik yabancı yatırımları teşvik edebileceğini belirtti.
Bolat, ocak ayında göreve başlayacak olan Trump yönetiminin, Türkiye’nin savunma sanayii ihtiyaçlarını destekleyeceğini umduğunu ve Ankara’nın Rusya’dan S-400 füze savunma sistemleri satın alması nedeniyle Trump’ın ilk döneminde uygulanan ABD yaptırımlarına rağmen, bu konuda olumlu gelişmeler beklediğini söyledi.
Bakan ayrıca, Rusya’ya yönelik ambargolar nedeniyle Türk şirketler ve bankalar üzerindeki baskıların da hafiflemesini istediklerini de dile getirdi.
Bankacılara göre, Trump’ın vaat ettiği ticaret ve göç politikaları, Türkiye’ye Brezilya, Meksika ve Çin gibi büyük gelişen piyasa ekonomileri arasında nispeten daha az zarar verebilir.
‘Trump’ın zaferiyle Türkiye, göreceli olarak öne çıkan bir konumda’
Varlık yönetimi şirketi TCW’nin Los Angeles merkezli gelişen piyasalar araştırma başkanı Blaise Antin, “Trump’ın zaferiyle Türkiye, küresel gelişen piyasalar arasında göreceli olarak öne çıkan bir konumda,” dedi.
“Yine de Türkiye, büyük ölçüde yerel gelişmelere bağlı ve Şimşek’in ekibi 2025 boyunca yönetime hakimiyetini sürdürebilirse, Türk tahvilleri ve lira için olumlu bir tablo oluşacaktır.”
Türkiye’nin faiz oranlarını yüzde 50’ye kadar çıkarmasının ardından yıllık enflasyon ekim ayında yüzde 50’nin altına düşmeye başladı. Bu oran, mayıs ayında yüzde 75’in üzerinde seyrediyordu.
2023 ortalarında başlayan politika değişimi, net uluslararası rezervleri -5,7 milyar dolardan 60 milyar dolara yükseltirken, yabancı yatırımcıların dönüşü de bu artışı destekledi.
ABD-Türkiye ilişkileri
Son yıllarda Türkiye ve ABD arasındaki ilişkiler, Doğu Akdeniz, Suriye ve Gazze’deki politika farklılıklarından, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemlerini satın almasına kadar çeşitli konular yüzünden gerildi. Bu durum, ABD yaptırımlarına ve Türkiye’nin 2019’da F-35 savaş uçağı programından çıkarılmasına yol açtı.
Daha sonra Ankara, Washington’dan 40 adet Block-70 F-16 savaş uçağı ve 79 modernizasyon kiti temin etmek istedi. Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğine onay vermesinin ardından bu anlaşma onaylandı ve bu gelişmelerle birlikte ilişkilerde yumuşama oldu.
Erdoğan ayrıca, Türkiye’nin tedarik zincirleri açısından avantajlı olduğunu belirterek, Ukrayna-Rusya savaşında önemli bir mühimmat olan 155 mm’lik mühimmatın üretimi ve tedariki konusundaki iş birliğini örnek olarak gösterdi.
Washington, Rusya’ya karşı yaptırımları ihlal eden bazı Türk bireyler ve şirketlere de yaptırımlar uyguladı.
ABD’nin Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşılık Verme Yasası (CAATSA) kapsamında Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ve dönemin Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir’in de aralarında olduğu dört kurum yetkilisine “Rusya ile ilişkiler” nedeniyle yaptırımları 2021 yılında yürürlüğe girdi.
Türkiye, Ukrayna’yı destekliyor ancak Moskova’ya yönelik yaptırımlara karşı çıkıyor.
Yorumlar kapalı.