Holdinglerin ödediği vergi yüzde 11; çalışanların sayısı ise yüzde 100 yükseldi.

Yeni Cumhurbaşkanı kararı ile şansa oyunları ile ilgili vergiler önemli bir artış gösterdi. Bahis, piyango, loto ve toto gibi şans oyunlarından alınan vergiler yüzde 100 artırıldı. Spor müsabakalarına dayalı ortak bahislerin vergisi yüzde 5’ten yüzde 10’a, at yarışlarının vergisi yüzde 7’den yüzde 14’e, diğer şans oyunlarının vergisi ise yüzde 10’dan yüzde 20’ye yükseltildi. Yılbaşından bu yana, şans oyunları ve online bahisler üzerinden devletin lisansıyla oynatılan oyunlara yatırılan toplam miktarın 300 milyar TL’ye yaklaştığı belirtildi.

Bu yılın ilk dört aylık dönemi, yüksek enflasyon, azalan gelirler, artan borç yükü ve kira maliyetlerindeki fahiş artışların etkisiyle, birçok kişinin umutlarını şansa bağladığını gösteriyor. Bu durum, gelir dağılımındaki adaletsizliğin daha da derinleştiğini ortaya koydu. Dolaylı ve doğrudan vergilerin payındaki farkın giderek büyüdüğü gözlemleniyor.

Ocak-Nisan dönemi bütçe gelirleri toplamı 3 trilyon 364 milyar 182 milyon TL olarak kaydedilirken, bu tutarın 2 trilyon 810 milyar 118 milyon TL’si vergi gelirleri, 435 milyar 463 milyon TL’si ise vergi dışı gelirlerden kaynaklanmıştır.

Toplam vergi gelirleri içinde dolaylı vergilerin payı yüzde 71’e yükselerek yeni bir rekora imza atarken, doğrudan gelirlerden alınan vergilerin payı ise yüzde 29’a geriledi. Banka, holding ve şirketlerden alınan Kurumlar Vergisi ise bu yıl sadece yüzde 11 artış gösterdi. Ücretlilerden alınan Gelir Vergisi, ise yüzde 101’lik bir artışla 737,6 milyar TL’ye ulaştı.

Buna karşın, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in denetimlerine rağmen, banka ve şirketlerden elde edilen verginin çalışanların ödediği verginin çok altında kaldığı görülüyor. Dolaylı vergiler, fiyat artışları ile yükseldi ve vergilerin bütçedeki payını artırdı.

Yılın ilk dört ayında sadece KDV ve ÖTV’den elde edilen dolaylı vergi geliri, toplam vergi gelirlerinin yüzde 53’üne, dolaylı vergilerin payı ise yüzde 71’e yükselmiştir. İlk dört ayda iç piyasada ve ithalatta alınan KDV gelirleri 1 trilyon TL’ye ulaşırken, ÖTV gelirleri 535 milyar 405 milyon TL olmuştur.

Deprem vergisi ise yüzde 66 artış gösterirken, değerli konut vergisi yalnızca yüzde 2 arttı. Bu yılın ilk dört ayında alkollü içkilerden 32 milyar TL, tütün ve sigaradan ise 123 milyar TL ÖTV geliri elde edilmiştir. Bu kaynaklarla birlikte toplam gelir 171,5 milyar TL’ye ulaşmıştır.

Gelir dağılımındaki adaletsizliği pekiştiren vergi sisteminin sorunları, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı resmi verilerde de net bir şekilde ortada. Ekonomik programın maliye politikalarında atılması gereken adımların neden atılmadığı ve kapsamlı bir vergi reformu ihtiyacının ne zaman karşılanacağı hala belirsizliğini koruyor.