Malatya’nın zararı büyük: Don nedeniyle 700 milyon dolar kayıp

Don olayı öncesinde ton başına 4 bin 700 dolar seviyelerinden ihracata çıkan kayısı, mevcut durumda kalitesine bağlı olarak 8-10 bin dolar aralığında işlem görmekte.

Malatya Tarım ve Orman Müdürü Ramazan Özcan, zirai donun etkilerini vurgulayarak, şunları söyledi: “Malatya’daki tarımsal faaliyetlerimizde arpa ve buğday haricindeki meyvelerimizin çoğunu kaybettik. En büyük zarara ise kayısı uğradı. Bu yıl 700 bin ton yaş kayısı üretimi bekliyorduk, ancak zirai don sonucunda ürünümüzün yüzde 100’ünü kaybettik. Kurutulmuş kayısı yönünden de yaklaşık 160 bin ton zararımız bulunuyor. Tüm değerlendirmeler ışığında, Malatya için toplam zarar tahmini 700-750 milyon dolar civarında.”

Özcan, işletmelerin şu an düşük kapasiteyle çalıştığını ve ihracatçının ürün temininde zorluklarla karşılaştığını belirtti. “İthalatçılar krizin farkında, bu nedenle fiyatlarda büyük bir oynaklık var. İki taraf da fiyatlardaki değişimleri analiz etmeye çalıştığı için henüz kayısı ihracatında ciddi bir dönüş gözlemlenmedi. Don öncesinde kayısı fiyatları 4-5 bin dolar aralığındaydı” ifadelerini kullandı.

Özcan, kayısının ton fiyatının daha önce ortalama 4 bin 700 dolar seviyelerinde iken şimdi 8-10 bin dolara kadar yükseldiğini aktardı.

Esnaf Zor Durumda

Kayısı esnafı Mehmet Şimşek, üreticilerin ve esnafın sıkıntı içerisinde olduğunu belirterek şu değerlendirmeleri yaptı: “Üretici, gelecek sene mahsul olmayacağı düşüncesinde. Esnaf olarak satışlarda sıkıntılar yaşıyoruz, fiyatların yükselmesinden dolayı alım-satım işlemlerinde problem var. Dondan önce fiyatlar ortalama 100-150 lira iken, şu anda 300-350 lira seviyelerine kadar çıkmış durumda. Piyasada 250 liradan 350 liraya kadar kayısı bulunuyor. İç piyasada jumbo ürünlerin fiyatları daha yüksek. Sarı kayısının fiyatları 450-550 lira arasındayken, bu yıl güneş kurusunun durumu daha zor. Şu an jumbo grubu kayısılar 600-700 lira bandında satılmakta.”

Afet Boyutunda Bir Olaya Tanıklık Edildi

Kuru kayısı ticareti yapan Serdar Ayhan, zararların büyüklüğüne dikkat çekerek, “Türkiye son 43 yıl içinde böyle bir afeti daha önce yaşamadı. Malatya bu don olayından yüzde 100 etkilendi. Don öncesindeki kayısı fiyatları 120-150 lira arasındaydı. Jumbo ürünlerde ise fiyatlar 170-180 lirayı bulmakta; siyah kayısıların fiyatları da 300 lira civarında. Şu an temiz kayısı fiyatları 250-350 lira aralığında, jumbo kayısıların fiyatları ise sarı 400-450 lira, siyahlar ise 600 lira seviyesinde. Şu anda talep artışı gözlenmiyor.” şeklinde konuştu.