Yazlık ve devre mülk kiralarken göz önünde bulundurulması gerekenler

Tüketici dernekleri ve hukuki uzmanlar, yaz aylarının yaklaşmasıyla birlikte artan yazlık ve devre mülk kiralama işlemlerinde tüketicilerin karşılaşabilecekleri mağduriyetlere dikkat çekti.

Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz, yazlık kiralamaları sırasında uyulması gereken en önemli kuralın, “Konutların Turizm Amaçlı Kiralanması Faaliyetlerinin Düzenlenmesine İlişkin Yönetmelik” olduğunu belirtti.

Kiraz, “Bu yönetmelik uyarınca, bir yıl içinde üç kez ve 100 günden az süreli yapılan kiralamalar, kısa süreli ve turizm amaçlı kiralama olarak kabul edilmektedir. Kiraya verenin, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan kısa süreli kiralama ruhsatı alması ve bu ruhsatı taşınmazın dış cephesine görünür bir şekilde yerleştirmesi gerekmektedir.” dedi.

Yazlıkların kiralanmasında sık karşılaşılan sorunların başında site yönetimlerinin kiralamalara karşı olumsuz tutumlarının geldiğini ifade eden Kiraz, “Yeni düzenlemeye göre, maliklerin oy birliğiyle aldığı kararlarla kısa süreli kiralamalar yapılabilmektedir. Tüketiciler, site yönetiminin bu konuda bir karar alıp almadığını mutlaka öğrenmelidir. Aksi takdirde, kira sözleşmesi yapılmış ve ödeme yapılmış olsa dahi siteye girişleri engellenebilir.” şeklinde konuştu.

Devre mülklerde durumun farklı olduğunu belirten Kiraz, “Kat malikleri kurulunun aldığı ruhsat doğrultusunda devre mülklerin kısa süreli kiralanması mümkündür. Ancak yönetim kararı yoksa, kiralama yapan kiracılar tesise kabul edilmeyebilir.” değerlendirmesinde bulundu.

“Ruhsatsız kiralama mühürlenebilir, kiracılar tahliye edilebilir”

Kiraz, “Ruhsatsız faaliyet gösteren taşınmazlar için Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından mühürleme ya da idari para cezası uygulanabilir. Eğer mühürlenirse, kiracılar zorla tahliye edilir; bu da tatilinizi yarıda bırakmanıza yol açabilir.” diye ekledi.

Ayrıca, bazı kiracıların süre sonunda taşınmazı tahliye etmediğini ve bu durumun yazlık sahipleri açısından mağduriyet yarattığını dile getiren Kiraz, “Yazlıklarda mülk sahibinin kişisel kullanım gereksinimi geçerli bir tahliye sebebi olarak kabul edilir. Devre mülklerde ise süre dolduğunda tahliye zorunludur. Süre sonunda taşınmazı boşaltmayan kişi, işgalci sayılır ve kaymakamlık aracılığıyla tahliye işlemi gerçekleştirilir.” şeklinde konuştu.

“Sosyal medya ilanlarına ve sahte sözleşmelere dikkat edilmeli”

Tüketiciler Konfederasyonu (TÜKON) Genel Başkan Vekili Aziz Koçal, yazlık ve devre mülk satışlarında sıkça yaşanan mağduriyetlere değinerek, kötü niyetli kişi ve firmaların şık reklam ve broşürlerle tüketicileri aldatabildiğini belirtti.

Koçal, “Tatil yapma hayaliyle hareket eden tüketicilerin mutlaka sözleşme imzalaması ve sosyal medyadaki reklamlara dikkat etmesi gerekiyor. Gerçekte olmayan devre mülkleri pazarlayan, sözleşmelere hukuka aykırı maddeler ekleyen kişiler olabiliyor.” dedi.

“Tiny house yatırımlarında imar durumu kontrol edilmeli”

Son günlerde artan taşınabilir ev (tiny house) ilgisine de değinen Koçal, bu yapıların ruhsatlandırma gerektirdiğini hatırlatarak şunları aktardı:

“Tarla vasfındaki taşınmazlarda konut inşaatı yapılamaz. Tapuda tarla, bahçe veya bağ olarak görünen alanlar imara kapalı olabilir. Tiny house gibi yapılar, belediye sınırları içerisinde ruhsatla yerleştirilebilir. ‘Tarlaya ev koyabilirsiniz’ gibi ifadelerle yapılan satışlara karşı dikkatli olunmalı, tüm beyanlar sözleşmeye yazılı olarak geçmelidir.”

“Devre mülklerde inşaatın bitmemesi ve yüksek aidatlar en büyük sorun”

Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük, devre mülklerde yaşanan en büyük sorunlardan birinin projelerin zamanında teslim edilmemesi olduğunu vurguladı.

Küçük, “Bir yıl içinde yapı oturma izin belgesinin alınması ve kat malikleri kurulunun oluşturulması gerekmektedir. Aksi takdirde yönetim keyfi harcamalar yapabilmekte ve bu maliyetler devre mülk sahiplerine yansıtılmaktadır.” şeklinde konuştu.

Ayrıca, yüksek aidatlar konusunda da sıkıntılar yaşandığını ifade eden Küçük, “Kullanılmayan devre mülklerden bile yüksek aidatlar talep edilebiliyor. Bu durumun sınırlandırılması ve yönetimlerin denetimi şarttır. Tüketicilerin, alım aşamasında mutlaka güvenilir kurumsal firmaları tercih etmeli ve hukuki destek almalıdır.” çağrısında bulundu.

“Sözleşme, izin belgesi ve masraflar net bir şekilde belirtilmeli”

Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Bodrum Başkanı Sevil Ece Gümüş, tatil bölgelerinde mevsimsel kiralamalara yönelik artan ilgiyi değerlendirerek, “Geçen yıl yürürlüğe giren düzenleme ile yazlık kiralanacak konutlar için Turizm Amaçlı Konut İzin Belgesi alınması zorunlu hale geldi.” dedi.

Belgesiz kiralamaların hem kiracılar hem de ev sahipleri için yaptırımlara yol açabileceğini vurgulayan Gümüş, şu uyarılarda bulundu:

“Kiracılar, mutlaka sözleşme imzalamalı, izin belgesini talep etmeli, tapu bilgilerini reklamlarla karşılaştırmalı, elektrik, su, aidat gibi masrafların kim tarafından karşılanacağı açık bir şekilde belirlenmeli, komisyon ödemeleri şeffaf olmalı ve evin eşyaları kontrol edilmelidir.”