Zirai donun maliyeti 21 milyar lira

TBMM Zirai Don Araştırma Komisyonu, AK Parti Burdur Milletvekili Adem Korkmaz başkanlığında toplandı. Bugünkü toplantıda Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü, Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi A.Ş. Genel Müdürlüğü ve Türkiye Ziraat Odaları Birliği tarafından sunumlar yapıldı.

Don Felaketinin En Fazla Etkilediği Bölgeler

TARSİM verilerine göre, don felaketinden en çok etkilenen il Manisa oldu. Manisa, 59 bin 648 poliçeyle toplamda 10 milyar 966 milyon lira zarar ile listenin başında yer alıyor. Malatya ise 15 bin 179 poliçeyle 2 milyar 837 milyon lira ile ikinci sırada; Ordu 26 bin 754 poliçeyle 1 milyar 362 milyon lira ile üçüncü sırada; Giresun 26 bin 602 poliçeyle 832 milyon lira ile dördüncü sırada; Mersin ise 17 bin 477 poliçeyle toplam 783 milyon lira zarar ile beşinci sırada bulunuyor.

Don felaketinden en fazla etkilenen ürün grubu meyveler oldu. Üzüm, 11 milyar 13 milyon liralık hasar ile en çok zarar gören ürün olurken, kayısı, fındık, elma ve nektarin de büyük miktarlarda hasar yaşadı.

34 İlde Yoğun Don Olayı Yaşandı

Tarım Sigortaları ve Doğal Afetler Daire Başkanı Kamil Özdemir, yaptığı sunumda, geniş alanlarda yaşanan don olayının 2025 yılında özellikle meyve ürünlerini etkilediğini belirtti. Özdemir, 34 ilde yoğun don olaylarının gerçekleştiğini ve don hadisesinin son 30 yılın en şiddetli olaylarından biri olduğunu ifade etti. Önleyici tedbirlerin alınması için Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nden alınan verilerle birlikte hareket ettiklerini aktardı.

Özdemir, Bakanlığın, don olayları öncesi üreticilere destek sağladığını belirterek, kırsal kalkınma destekleme programı ile don zararlarına karşı %50 hibe oranıyla yardımda bulunduklarını ifade etti. Ayrıca, devlet destekli tarım sigortalarında, don teminatı için %67 devlet prim desteği sağlandığını açıkladı.

Nisan ayında yaşanan don hadisesinin ardından, Bakanlık ve TARSİM ekipleri hasar tespit çalışmaları için hızlı bir çalışma takvimi oluşturdu. Sağlıklı ve tarafsız bir hasar tespiti süreci yürütüleceği ve üreticilere gerekli desteklerin verileceği vurgulandı.

Don Sigortaları ve Devlet Desteği

TARSİM Yönetim Kurulu Üyesi ve Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi Genel Müdürü Bekir Engürül, sunumunda sigortalanma konusunu ele aldı. Engürül, TARSİM’in kar amacı gütmeyen bir organizasyon olduğunu belirtti.

Gübre kullanımı ve meteorolojik değişkenlerin tarım üzerindeki etkilerine dikkat çeken Engürül, son dönemde meydana gelen olayların iklim değişikliğine bağlı olarak yeni bir normal haline geldiğini açıkladı. Üreticilerin kayıt sistemlerine dahil olmalarının önemine vurgu yapıldı ve hasar tespiti ile ilgili süreçler hakkında bilgi verildi.

TARSİM, don nedeniyle 21 milyar liralık bir hasar tahmininde bulunduklarını ve ön tespitler sonucunda hızlıca hasar ödemelerine başladıklarını bildirdi. Özellikle üzüm, kayısı ve fındık gibi ürünlerde önemli kayıplar yaşandığı ifade edildi.

Zirai donun tarım sigortaları üzerindeki etkisini sorgulayan Engürül, primlerin yükselmesinin hasar görme olasılığına bağlı olduğunu belirtti. TARSİM, çiftçilerden ve devlet desteklerinden elde ettiği gelirlerle faaliyetlerini sürdürmektedir.

Türkiye Ziraat Odaları Birliği Teknik Hizmetler Kurulu Başkan Vekili Mevlüt Gümüş, don hasarının tarım üzerindeki etkileri hakkında bilgi paylaştı.

Komisyon Başkanı Korkmaz, 31 Mayıs Cumartesi günü Malatya’dan başlayarak don felaketinden etkilenen illerde incelemelerde bulunacaklarını açıkladı.