Rant birçok ekonomik sorunun kaynağıdır.

Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez, “Rant Çeşitleri ve Türkiye” başlıklı yazısında rant kavramını ele alarak, “Türkiye’de kentleşme ve dolayısıyla konut talebi arttıkça kentsel rant ve buna dayalı rant yaratma, rant dağıtımı, rant arayışı hızla artış gösteriyor” ifadelerini kullandı. Eğilmez, bazı kamu kuruluşlarının karar ve uygulamaları yoluyla rant yaratılmasına zemin hazırladığını belirttiği yazısında, artan rant arayışının siyasetçiler ve kamu görevlileri için çeşitli kazançlar sağladığını vurguladı.

Eğilmez, ekonomideki bozulmanın sebeplerini kaleme aldığı yazısında şu noktaları dile getirdi: “Türkiye’de rant çeşitlerinin tamamı görülmektedir. Özellikle kentsel rant ve rant arayışı hızla artmakta olup, ekonomik ve sosyal sorunların temelinde yer almaktadır. Enflasyon, yolsuzluk gibi meselelerin arkasında rant sorunları bulunmaktadır. Bu sorunlar çözülmeden kentlerin bozulması, haksız kazançların önlenmesi, ahlak erozyonunun giderilmesi ve enflasyonun kalıcı olarak kontrol altına alınması mümkün değildir.” Eğilmez, rantın kökeninin Fransızca ‘rente’ kelimesine dayandığını, bu kelimenin kira ve faiz getirisi anlamına geldiğini de ifade etti. Rant çeşitlerinden kentsel rantın tanımını ise şu şekilde açıkladı:

5 DAİRE ÖRNEĞİ

“Kentleşmenin, kentlere nüfus artışının yarattığı bir rant çeşididir. Konut talebinin artması ve buna bağlı olarak fiyatların yükselmesi sonucunda, iki katlı bir evi yıkarak on katlı yirmi daireli bir bina inşa etmeyi amaçlayan müteahhidin, babadan kalma bu evde oturan ev sahibine beş daire vermesi buna örnek olarak gösterilebilir.”

Devlet Çıkar Avantajı Sağlıyor

Mahfi Eğilmez, ekonomik rant kavramını ilk olarak David Ricardo’nun gündeme getirdiğini belirtti. Ricardo, rantı, toprağın kullanımı için toprak sahibine ödenen bedel olarak tanımlamıştır. Eğilmez ayrıca Korkut Boratav’ın rant tanımına da yer verdi. Boratav, rantı, “devletin çeşitli uygulamalarla bireysel, endüstriyel veya sektörel olarak özel teşebbüs lehine herhangi bir çıkar avantajı yaratması ve bu avantajın paylaşımı” olarak tanımlamaktadır.