Son yıllarda yaşanan enflasyon artışı ve alım gücündeki düşüş, Türkiye’de dışarıda yemek yemenin maliyetini adeta ateş pahasına çevirdi. Big Mac Endeksi’ne göre Türkiye, yemek fiyatlarında dünyanın en pahalı ikinci ülkesi konumuna yükseldi. Birinci sırada ise İsviçre yer alıyor. Türkiye’deki menü fiyatları, Avrupa’nın birçok ülkesini geride bırakırken, işletmeler artan maliyetlerden şikayetçi olmaya devam ediyor.
Big Mac Endeksi’nde Türkiye’nin Yeri
The Economist’in yayımladığı Big Mac Endeksi verilerine göre, Türkiye’de bir Big Mac’in fiyatı son 4 yılda 9 kat artarak 6.12 dolara ulaştı. Bu rakam, Avrupa ülkelerinde ortalama 5 dolar, Avustralya’da 5 dolar, Norveç’te 6 dolar, Hindistan ve Tayvan’da 2-2.5 dolar seviyelerinde iken, İsviçre’de 6.5 dolar ile birinci sırada yer alıyor. Ekonomist Prof. Dr. Hakan Kara, “Türkiye artık ucuz bir ülke değil, yemek fiyatlarında dünyanın en pahalı ülkelerinden biri haline geldi” diyerek durumu özetliyor.
İşletmelerin Artan Maliyetleri ve Kar Marjlarındaki Düşüş
Türkiye Gazetesi’nin haberine göre, işletme sahipleri gıda ve içecek maliyetleri, personel ücretleri, kira giderleri, faturalar, temizlik ve pazarlama masraflarının yanı sıra online yemek sipariş platformlarının komisyon oranlarındaki artıştan şikayetçi. 2022 yılına kıyasla giderlerde yüzde 200’ü aşan bir artış yaşandığı belirtiliyor. İşletmeler, bu zorlu koşullara rağmen istihdam sağlamaya ve vergi ödemeye devam etse de, kâr marjlarının ciddi şekilde düştüğünü ifade ediyor.
Yeme-İçme Sektöründe İlginç Çelişki: Yatırımlar Artıyor
Maliyetlerin artmasına rağmen yeme-içme sektörüne olan yatırımlar azalmıyor. Türkiye’de her yıl 5 ila 6 bin yeni restoran, kafe ve lokanta açılıyor. Bu rakam, son yılların en yüksek seviyesine ulaşmış durumda. 2020 yılında yeni açılan işletmelerin toplam şirketler içindeki payı yüzde 4 iken, bu oran günümüzde yüzde 8’e yükseldi.
Fiyatlar Artıyor, Kalite Düşüyor
Fiyat artışlarına rağmen restoranlarda hizmet ve kalite seviyesinin düştüğüne dair araştırmalar dikkat çekiyor. Son 2 yılda dışarıda yemek yedikten sonra gıda zehirlenmesi vakalarında yüzde 42’lik bir artış yaşandığı belirtiliyor. Bu durum, fiyatların artmasına rağmen kalitenin düştüğünü gösteriyor.
Et, Tavuk ve Balık Fiyatlarındaki Daralma
Restoran menülerinde et, tavuk ve balık ürünleri arasındaki fiyat farklarının azaldığı gözlemleniyor. Örneğin, ünlü bir restoran zincirinde bir bonfile 750 liraya satılırken, tavuk şnitzel 670 liraya satılıyor. Aradaki fark sadece 80 lira. Benzer şekilde, bir patates kızartmasının fiyatı 250 liraya kadar çıkmış durumda.
Tüketici Algısı: Fahiş Fiyatlar ve Fırsatçılık
Yapılan araştırmalara göre, tüketicilerin yüzde 88,3’ü kafe ve restoran fiyatlarını oldukça yüksek buluyor. Yüzde 82,1’lik bir kesim ise işletmecilerin enflasyonu bahane ederek fiyatları artırdığını ve fırsatçılık yaptığını düşünüyor. Ortalama bir hesap 350-400 lira arasında değişirken, bazı tüketiciler tek seferde kişi başı 2 bin lira ödediklerini belirtiyor.
Yorumlar kapalı.