Orta Doğu da karışıklık: Gözler ticaretin önemli noktası Hürmüz Boğazı’na odaklandı.

İsrail’in İran’a yönelik saldırılarının ardından, özellikle küresel petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ticareti açısından büyük öneme sahip olan Hürmüz Boğazı, dikkate değer bir odak haline geldi.

Basra Körfezi’nin girişinde yer alan dar su yolu Hürmüz Boğazı, Orta Doğu’daki petrol ve LNG üretimini Umman Denizi ve Hint Okyanusu aracılığıyla dünya pazarlarına bağlıyor.

Bu stratejik boğaz, küresel petrol ticaretinin yaklaşık üçte birini oluşturarak kritik bir deniz yolu statüsüne sahip. Orta Doğu’dan gelen günlük 17-20 milyon varil ham petrol ve kondensat, Hürmüz Boğazı üzerinden dünya genelindeki piyasalara ulaştırılıyor.

Uluslararası Enerji Ajansı’nın verilerine göre, petrol hacminin yaklaşık yüzde 70’i bu güzergahla Asya ülkelerine sevk ediliyor. Özellikle Çin, Japonya, Hindistan, Güney Kore, Singapur, Tayland, Pakistan ve Filipinler, Hürmüz Boğazı’ndaki petrol tedarikinin başlıca alıcıları arasında bulunuyor.

Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden gelen LNG yük gemilerinin neredeyse tamamı, küresel LNG ticaretinin yüzde 20’sini sağlayan bu noktadan uluslararası piyasalara ulaşım sağlıyor. Avrupa, Hürmüz Boğazı’ndan gelen LNG tedarikinin en büyük alıcıları arasında yer almakta.

Hürmüz Boğazı, İsrail’in İran’a gerçekleştirdiği saldırıların ardından yeniden piyasa dinamiklerinin merkezine yerleşti. İran, geçmişte Hürmüz Boğazı’nı kapatma tehdidinde bulunmuştu, ancak bu durum henüz hayata geçmedi.

Fakat, İsrail’in son saldırıları sonrasında daha kapsamlı bir çatışma ihtimali, bu boğazın kapatılması konusunda endişeleri arttırıyor. Petrol ve LNG arzında yaşanabilecek olası aksaklıklar, fiyatları yukarı yönlü etkilemekte.

PETROL İÇİN EN BÜYÜK RİSK BOĞAZIN KAPANMASI

İngiltere Deniz Ticaret Organizasyonu (UKMTO), Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Orta Doğu’daki artan gerilimlerin kritik su yollarında askeri faaliyetleri tırmandırabileceği ve deniz nakliyatını olumsuz etkileyebileceği konusunda uyardı.

Baltık ve Uluslararası Denizcilik Konseyi (BIMCO) uzmanları, olası bir saldırının gerilimi arttırma ve deniz taşımacılığını doğrudan etkileyebilme potansiyeline sahip olduğunu belirtti.

Öte yandan, bazı analistler, İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatmamak adına güçlü ekonomik nedenleri bulunduğunu ifade ediyor. Ülkenin petrol ihracatının büyük bir kısmı bu boğazdan geçmektedir ve İran’ın önemli ticaret ortağı olan Çin’in petrol ithalatı da büyük ölçüde Hürmüz Boğazı’ndan sağlanıyor.

Küresel Risk Yönetimi Araştırma Başkanı Arne Lohmann Rasmussen, LinkedIn üzerinde yaptığı paylaşımda, petrol piyasası açısından “en büyük kabusun” Hürmüz Boğazı’nın kapanması olacağını vurguladı.

Rasmussen, İran’ın bu stratejik dar geçidi kapatması durumunda küresel petrol akışının yüzde 20’sinin etkilenebileceğine dikkat çekerek, boğazın kapanması halindeki petrol fiyatlarının 100 dolara kadar yükselebileceğini bildirdi.

İsrail’in İran’a yönelik gerçekleştirilen saldırıları, gün içerisinde petrol fiyatlarının yüzde 7’den fazla artarak 73,58 dolara yükselmesine neden oldu ve bu, yaklaşık 5 ayın en yüksek seviyesine işaret etti.

İSRAİL, İRAN’IN ÖNEMLİ ŞEHİRLERİNE SALDIRI DÜZENLEDİ

İsrail, sabaha karşı İran’ın başkenti Tahran’ın yanı sıra Tebriz, İsfahan’daki Natanz nükleer tesisi ve diğer kentlere hava saldırıları düzenledi.

Saldırılarda, İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri, Devrim Muhafızları Genel Komutanı Tümgeneral Hüseyin Selami gibi üst düzey askeri yetkililerin yanı sıra 6 nükleer bilim insanı da hayatını kaybetti.

İsrail’in Tahran’daki saldırıları sivil yerleşim oblastlarını da etkiledi ve çok sayıda sivilin yaşamını yitirmesine yol açtı.