Bir mesajla tüm birikimlerinizi yitirmeyin! Emeklileri tehdit eden büyük risk

Birleşmiş Milletler, 2011 yılında 66/127 sayılı kararı ile 15 Haziran’ı “Dünya Yaşlı İstismarı Farkındalık Günü” olarak belirlemiştir. Bu gün, yaşlılara yönelik istismar, kötü muamele ve ihmal konusunda toplumsal farkındalık oluşturmayı amaçlamaktadır.

Yaşlı istismarı çeşitli biçimlerde kendini gösterirken, bunlar arasında “fiziksel”, “psikolojik”, “ekonomik”, “cinsel”, “ihmal” ve “hak istismarı” yer almaktadır. Özellikle, yaşlı bireylerin mal varlıklarının veya paralarının izinsiz olarak veya yanıltılarak kullanılması “ekonomik istismar” olarak tanımlanmaktadır.

Bu bağlamda Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği (FODER) Yönetim Kurulu Başkanı Zekeriya Öztürk, derneklerinin amaçlarının her yaş grubuna finansal karar alma süreçlerinde bilinç kazandırmak olduğunu belirtti. Emeklilik döneminin sabit bir gelirle geçtiğine dikkat çeken Öztürk, yaşlı bireylerin bütçelerini dikkatli bir şekilde yönetmeleri gerektiğini, tasarruflarını korumalarının ve güvenli yatırım yapmalarının önemini vurguladı.

Öztürk, finansal okuryazarlığın önemine de dikkat çekerek, “Teknolojinin ilerlemesiyle bilgiye ulaşmanın kolaylaştığını söyleyebiliriz, ancak bu durum bilgiyi kötüye kullanmak isteyen kişilerin de hedefleri haline gelmesine yol açabiliyor” dedi.

2024 yılında Türkiye’de 169 bin 109 dolandırıcılık dosyası bulunduğunu hatırlatan Öztürk, “Kötü niyetli kişilerin 60 yaş üstü bireylerden banka bilgisi istemesi, acil nakit talep etmesi veya sahte yatırım fırsatları sunması gibi durumlar yaşanmaktadır. Bu tür dolandırıcılıklara karşı dikkatli olunmalıdır” uyarısında bulundu.

Yaşlı bireylerin suistimallere maruz kalmamaları için dikkat etmeleri gerekenleri paylaşan Öztürk, şu noktaları dile getirdi:

• Bilmediğiniz kişilerden gelen yatırım veya yardım taleplerine karşı dikkatli olun.
• Güvendiğiniz aile üyelerinizle finansal kararlarınızı paylaşmak faydalıdır.
• e-Devlet gibi güvenli dijital platformların nasıl kullanılacağını öğrenin.
• Banka isimleriyle gelen mesajlardan şüpheleniyorsanız, mutlaka bankanızla iletişime geçin.

Öztürk, özellikle yaşça büyük bireylerin mobil bankacılık sistemlerini kullanmada zorluk yaşayabileceğini belirtti ve bunlara yardımcı olmanın önemli olduğunu vurguladı. Ayrıca, doğru bilgiye erişim için destek olunması gerektiğini ifade etti.

Finansal okuryazarlık konusunda herkesin faydalanabileceği FinKurs platformunun (www.finkus.org) ziyaret edilmesi, bu konuda bilinçlenmeye katkı sağlayacaktır.

– “İki aşamalı doğrulama veya yakınlarının onayı” önerisi

Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük de, tüm bireylerin dijital dolandırıcılıklara karşı korunması gerektiğini ifade etti. Öncelikle, bankacılık işlemlerinin daha bilinçli yapılması gerektiğine dikkat çekerek, “Bankalar ve diğer online satış yapan şirketler, dijital altyapılarını güçlendirmelidir” dedi.

Küçük ayrıca, 50 yaş üstündeki bireylerin e-Devlet sistemine girişlerinde iki aşamalı doğrulama kodu veya yakınlarının onayı gibi ek güvenlik önlemlerinin alınmasının önemli olacağını belirtti.

– “Zararlı SMS’lere karşı dikkatli olunmalı”

Küçük, yaşlıların en sık karşılaştığı sorunlardan birinin cep telefonlarına gelen zararlı reklamlara ve SMS’lere maruz kalmaları olduğunu belirtti. Bu durumun onları neredeyse onay veremez hale getirdiği konusunda uyarıda bulundu. Zararlı uygulamalara maruz kalmamaları için, bu tür mesajlara ve aramalara cevap vermemeleri gerektiğini önerdi.

– “Sürekli gelişen bir teknolojik altyapı ile mücadele ediyoruz”

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Yönetim Kurulu Başkanı Alpaslan Çakar, yaşlı bireyler başta olmak üzere tüm vatandaşların faydalanabileceği dijital eğitim serileri geliştirdiklerini açıkladı. Bu eğitimler, ATM işlemleri, internet ve mobil bankacılık kullanımı gibi konuları kapsamaktadır.

Bankacılık sektörünün dijitalleşme sürecinde hızlı bir dönüşüm yaşadığını vurgulayan Çakar, “Kötü niyetli girişimlerle mücadele amacıyla teknolojik altyapımızı sürekli güçlendiriyoruz” ifadesini kullandı.

Finansal güvenliğin yalnızca bankaların değil, tüm bireylerin sorumluluğunda olduğunu belirten Çakar, kullanıcıların sistemsel gelişmeleri takip etmelerinin yanı sıra finansal okuryazarlık eğitimlerine de katılmaları gerektiği konusunda farkındalık oluşturdu.

Pek çok eğitim ve bilgiye, TBB Eğitim Merkezi’nin “TBBEgitim” adlı YouTube kanalından ulaşılabiliyor.