Doğrudan satışta yeni düzenlemeler geliyor

Ticaret Bakanlığı, doğrudan satışlarda tüketicilerin 30 gün içerisinde gerekçe göstermeksizin ve cezai şart olmaksızın cayma hakkını kullanmalarını mümkün kılan yeni bir yönetmelik taslağı üzerinde çalışıyor.

Bakanlık, ürün ve hizmetlerin doğrudan tüketiciye kişisel iletişimle satılması için düzenlemeleri içeren yeni bir sistemi hayata geçirmeye hazırlanıyor. Bu düzenleme ile, doğrudan satışın daha güvenilir, adil ve şeffaf bir yapı kazanması amaçlanıyor. Aynı zamanda olası mağduriyetlerin önüne geçilmesi de hedefleniyor.

“Doğrudan Satışlar Hakkında Yönetmelik Taslağı” adı altında hazırlanan bu düzenleme ilk kez sektörü kapsayan önemli bir düzenleme olarak kamuoyuna sunuldu. Taslak, doğrudan satış şirketlerinin ilke ve esaslarını, doğrudan satıcıların sisteme katılımı ve ayrılmaları ile tüketici haklarını düzenliyor.

GERÇEKLEŞMEYECEK VAATLERE SON

Taslak yürürlüğe girdiğinde doğrudan satış sistemiyle sunulan ürün veya hizmetlerin nitelikleri tüketicilerin bilgilendirilmesine yönelik olacak.

Yanıltıcı bilgi vermek veya gerçek olması mümkün olmayan vaatlerde bulunmak yasaklanıyor. Tüketiciler, baskı altında kalmadan ve aldatılmadan sisteme katılmaya çağrılacak.

Doğrudan satış şirketinin, doğrudan satıcılara verebileceği komisyon, prim ve benzeri menfaatlerin toplamı, şirketin yıllık net satışlarının %40’ını geçemeyecek.

ŞİRKETLERE YETKİ BELGESİ ZORUNLULUĞU

Doğrudan satış yapacak şirketlerin “satış yetki belgesi” alması gerekecek. Başvurularda, tüketicilerin sağlık ve güvenliğini korumak amacıyla ek belgeler talep edilebilecek. Bu belgenin geçerlilik süresi 3 yıl olarak belirlendi.

Doğrudan satıcılar için 18 yaşını doldurmuş olma şartı aranacak ve istedikleri zaman kayıtsız şartsız sistemden ayrılma hakları bulunacak.

Satıcı, sisteme dahil olduğu tarihten itibaren 30 gün içerisinde ayrılırsa, şirket, satıcıdan kullanılmamış tüm ürünleri geri almakla yükümlü olacak. Doğrudan satış şirketleri, satıcıların gerçekleştirdiği tüm satış faaliyetlerinden sorumlu tutulacak.

CAYMA HAKKI 14’TEN 30’A ÇIKACAK

Taslakta, doğrudan satışlardaki cayma hakkıyla ilgili önemli düzenlemeler de yer almakta. Günümüzde 14 gün olan cayma hakkı süresi, 30 güne çıkarılarak tüketicilerin korunmasına yönelik bir adım atılmış oluyor.

Mal teslimi ve hizmet alımlarıyla ilgili satışlarda, tüketiciler 30 gün içinde gerekçe göstermeksizin cayma hakkını kullanabilecek. Bu süreçte, ürün veya hizmetin satıcıya ulaşma tarihinden itibaren 30 gün içinde tüm ödemelerin iadesi zorunludur. Tüketici, satış tarihinden ürün teslimine kadar cayma hakkını kullanma imkanına sahiptir.

Tüm geri ödemelerin, tüketicinin satın alma sırasında kullandığı ödeme aracı ile masraf olmaksızın tek seferde yapılması gerekecek.

CAYMA HAKKI HANGİ DURUMLARDA GEÇERSİZ?

Taslakta, tüketicinin cayma hakkını kullanamayacağı bazı istisnalar da belirtilmiştir. Kendi talebiyle hazırlatılan veya kişisel ihtiyaçlara uygun olan ürünlerde bu hak kullanılamayacak. Ayrıca, çabuk bozulan veya son kullanma tarihi geçebilecek ürünlerde de cayma hakkı geçersiz sayılacak.

Süreli yayınlardan olan gazete ve dergi teslimatları ile satıcı ya da yetkili servis tarafından montajı yapılması gereken ürünlerde de cayma hakkı yoktur.

Bakanlık, doğrudan satış şirketlerinin, tüketicileri bilgilendirme yükümlülüğünü de güvence altına almış durumda. Şirketler, posta, telefon, e-posta, faks gibi iletişim yöntemleriyle, tüketicilere cayma hakkını ve hangi şartlarla kullanılacağını bildirmek zorundadır.