SIPRI uyardı: Nükleer silahlanma sürecinde yeni bir dönem başladı.

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü (SIPRI), silah kontrol anlaşmalarının önemli ölçüde zayıfladığı bir dönemde, nükleer silah sahibi ülkelerin cephaneliklerini yenilemesinin yeni bir tehdit dönemini başlattığını duyurdu.

SIPRI’nin 2025 yılına ilişkin silahlanma, silahsızlanma ve uluslararası güvenlik raporu yayımlandı.

Bu rapora göre, ABD ve Rusya gibi dünya çapında nükleer silahların yaklaşık yüzde 90’ını elinde bulunduran ülkeler, geçen yıl mevcut nükleer silahlarını geliştirip yeni versiyonlar ekledi.

Raporda, ABD, Rusya, Birleşik Krallık, Fransa, Çin, Hindistan, Pakistan, Kuzey Kore ve İsrail gibi 9 nükleer devletin, önceki yıl mevcut silahlarını modernize edip yenilerini eklediği vurgulandı.

Nükleer silah sahibi ülkelerin hemen hepsinin, geçen yıl yoğun modernizasyon programları yürüttüğü ve mevcut silah envanterlerini geliştirdiği belirtilerek, nükleer güçler arasında yeniden bir silahlanma yarışının başlayabileceği konusunda uyarıda bulunuldu.

SIPRI raporunda, zayıflayan silah kontrol anlaşmaları bağlamında nükleer silah sahibi devletlerin silah yenilemelerinin yeni bir tehdit dönemini getirdiği ifade ediliyor.

NÜKLEER SİLAH SAYISINDA YÜKSELİŞ

Raporda, küresel düzeyde operasyonel durumdaki nükleer silah sayısının arttığı bildirildi.

Ocak 2025 itibarıyla, toplamda 12 bin 241 nükleer savaş başlığının 9 bin 614’ü askeri stoklarda potansiyel kullanım amacıyla saklanıyor. Ocak 2024’te ise bu sayı 9 bin 585 olarak kayıtlara geçmişti.

Potansiyel kullanım amacıyla askeri stoklarda tutulan 9 bin 614 silahın 3 bin 912’sinin füzeler ve uçaklar üzerinde konuşlandırıldığı kaydedildi. Bu silahların neredeyse tamamı, ABD ve Rusya’ya ait yaklaşık 2 bin 100 nükleer silahdan oluşuyor ve bu silahların büyük bir kısmı balistik füzeler üzerinde yüksek operasyonel alarm durumunda tutuluyor.

Operasyonel nükleer silah sayısındaki artışa karşın, toplam nükleer silah sayısında bir düşüş gözlemleniyor. Bu durum, ABD ve Rusya’nın eskiyen savaş başlıklarını hizmet dışı bırakmalarından kaynaklandığı belirtiliyor.

SIPRI’nin raporuna göre, “Bu düşüş eğiliminin yakın gelecekte tersine döneceği öngörülüyor. Çünkü emekliye ayrılan savaş başlıklarının söküm hızı yavaşlarken yeni nükleer silahların konuşlandırılma hızı artış göstermektedir.” ifadelerine yer verildi.

ÇİN’DE NÜKLEER SİLAH SAYISI ARTIYOR

2025 yılı raporunda, Çin’in Ocak 2024’te 500 olan nükleer savaş başlıkları sayısının, Ocak 2025’te 600’e yükseldiği bildirilmektedir.

ABD’nin toplam nükleer başlık sayısı 5 bin 328’den 5 bin 177’ye, Rusya’nın ise 5 bin 580’den 5 bin 459’a düştü. Çin’in nükleer başlıkları 500’den 600’e, Hindistan’ın 172’den 180’e çıkarken, Pakistan 170, Kuzey Kore 50, Birleşik Krallık 225, Fransa 290 ve İsrail 90 başlıkla sabit kaldı. Elde edilen verilerin tahmini olduğu ifade ediliyor.

SIPRI Kitle İmha Silahları Programı Kıdemli Araştırmacısı, nükleer silahlarla ilgili askeri altyapıya yönelik tehditlerin ve üçüncü taraf dezenformasyonunun, konvansiyonel çatışmaları nükleer krizlere dönüştürme riskine yol açtığını belirterek, bu durumun nükleer silahlara bağımlılığı artırmak isteyen devletler için ciddi bir uyarı niteliği taşıdığını vurguladı.