Orta Doğu krizi Avrupa’yı vurdu: Gaz fiyatları bir haftada yüzde 15 arttı

İsrail ve İran Arasındaki Gerilim Hürmüz Boğazı’ndaki Gaz Fiyatlarını Etkiledi

İsrail’in İran’a yönelik saldırılarının ardından Hürmüz Boğazı’nda sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) sevkiyatlarının ve bölgedeki gaz arzının kesintiye uğrayabileceği yönündeki endişeler arttı. Bu gelişmeler Avrupa’da gaz fiyatlarının bir haftada yüzde 15 oranında yükselmesine sebep oldu.

Basra Körfezi’nin dar geçidi olan Hürmüz Boğazı, Orta Doğu’dan gelen LNG ve petrol üretiminin dünya pazarlarına ulaşmasında kritik bir rol oynamaktadır.

Küresel LNG ticaretinin yüzde 20’sinin Hürmüz Boğazı üzerinden geçtiği belirtilirken, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi büyük LNG üreticilerinin ihracatlarının tamamı da bu boğazdan gerçekleştirilmektedir.

Rus gazı tedarikinde yaşanan kayıplar nedeniyle LNG’ye olan bağımlılığını artıran Avrupa, bölgede meydana gelen çatışmalar sonrasında LNG arzında yaşanabilecek aksamalara dikkat çekiyor. Bu durum, Avrupa gaz fiyatlarının artış göstermesine yol açıyor.

Gaz Fiyatları İnişli Çıkışlı Seyir İzledi

Hollanda’nın TTF sanal doğal gaz ticaret noktası, derinlik açısından Avrupa’nın en fazla işlem gören piyasası olarak dikkat çekiyor. Son bir haftada, temmuz ayı vadeli kontratlarda gaz fiyatları yaklaşık yüzde 15 artış gösterdi.

İsrail’in İran’a saldırdığı gün, 12 Haziran’da megavatsaat başına 36,2 eurodan kapanan gaz fiyatları, hafta boyunca dalgalı bir seyir izledi. 18 Haziran’da 38,7 eurodan kapanan fiyatlar, ertesi gün 39,3 eurodan işlem görmeye başlarken, günü megavatsaat başına 41,5 euroda tamamladı.

Böylece Avrupa gaz fiyatları, 31 Mart’tan beri kaydedilen en yüksek seviyeye ulaştı. Ağustos ayı vadeli kontratlar ise 41,9 euroya çıktı.

Tanker Operatörleri Dikkatli Davranıyor

Fiyatlardaki bu artış, İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma olasılığına duyulan endişeler ile şekillendi. İran’ın bu boğazı kapatma ihtimalinin düşük olduğu düşünülse de, böyle bir durum gerçekleşirse Avrupa’nın gaz tedarikinin yaklaşık yüzde 4’ünü sağlayan Katar’dan LNG arzının büyük ölçüde etkilenebileceği bildiriliyor.

Katarlı yetkililer, deniz trafiğinin normal seyrinde sürdüğünü ifade etse de, tanker operatörleri Hürmüz Boğazı geçişlerinde temkinli hareket ediyor.

Ayrıca, 2024’te Avrupa’nın LNG ithalatının yüzde 46’sını ABD, ardından yüzde 16 ile Rusya, yüzde 11 ile Cezayir, yüzde 10 ile Katar, yüzde 5 ile Norveç, yüzde 4 ile Nijerya takip etmektedir.

Mevsim normallerinin üzerinde seyreden hava sıcaklıkları ise soğutma talebinin artmasına ve bu talebin karşılanmasında gazdan elektrik üretimine olan ihtiyacın yükselmesine neden olarak Avrupa gaz fiyatları üzerinde yukarı yönlü baskı yapmaktadır.

Bütün bu gelişmeler, gaz depolarının doluluk oranının iyi seviyede olmasına rağmen, Avrupa’nın enerji bağımlılığının hâlâ kırılgan bir durum sergilediğini göstermektedir.

Öte yandan, bu hafta ortasında Hürmüz Boğazı’na girmeyen 7 LNG tankeri, Umman açıklarında bekleme pozisyonuna geçmiştir.