Anasayfa
Canlı Borsa
Borsa
Döviz Kurları
Altın
Hisse Senetleri
Endeksler
Kripto Paralar
Döviz Hesaplama
Döviz Çevirici
Kredi Arama
AB Komisyonu, Rusya’dan enerji ithalatını kademeli olarak sonlandırmayı amaçlayan bir yasa teklifi üzerinde çalışıyor. Bu yasaya göre, AB’nin Rus gazı kullanımının 1 Ocak 2028 itibarıyla tamamen sona ermesi hedefleniyor.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Rus gazının Avrupa’ya taşınması, 1964’te başlayan Druzhba Boru Hattı’yla başlamış, Yamal-Avrupa, Soyuz, Kuzey Akım ve TürkAkım gibi hatlarla devam etmiştir. Ancak, Şubat 2022’de başlayan Rusya-Ukrayna Savaşı’nın ardından, AB’nin Moskova’ya yönelik yaptırımları nedeniyle bu süreç son bulma aşamasına geldi.
AB, 2021 yılında 413 milyar metreküp gaz tüketirken, Rusya bu dönemde AB’nin toplam gaz ithalatının %45’ini karşılıyordu. Savaşın başlamasıyla birlikte, ilk yaptırım paketini devreye alan AB, Rus gazının Avrupa’daki depolama alanlarına erişimini yasakladı. Eylül 2022’de Kuzey Akım 1 ve 2 boru hatlarında yaşanan patlamalar, Rus gazının AB’ye ulaşımını ciddi şekilde etkiledi.
Ukrayna üzerinden gerçekleşen gaz sevkiyatının 1 Ocak 2025 itibarıyla sona erecek olması, AB’nin Rusya ile olan gaz ithalatını tamamen sonlandırma hedefine bir adım daha yaklaştırıyor.
AB’nin 2021’de gerçekleştirdiği toplam boru gazı ve LNG ithalatı 336 milyar metreküp iken, 2022’de 333 milyar metreküpe geriledi. 2023’te bu rakam 289 milyar metreküp ve 2024’te 273 milyar metreküp olarak gerçekleşmesi bekleniyor. 2021’de AB’ye Rusya’dan 150,2 milyar metreküp gaz sevkedilirken, bu rakam 2024’te 51,6 milyar metreküpe düşmesi öngörülüyor.
Bu yıl Rusya’dan AB’ye toplam LNG ve boru gazı sevkiyatının 36,5 milyar metreküp olması tahmin ediliyor.
AB’nin ithal ettiği gazda Rusya’nın payı 2021’de %45 iken, bu oran 2024’te %19’a düşmesi bekleniyor. Ukrayna üzerinden gelen gazın azalmasıyla bu oranın %13’e kadar gerilemesi düşünülüyor.
ABD ve Norveç’in Rolü Artıyor
Rusya’dan boru gazı alımını azaltmaya yönelen AB, savaş sonrası LNG terminali ve yeniden gazlaştırma kapasitesini artırmaya yönelik büyük yatırımlar yapmıştır. 2021’de 164,3 milyar metreküp olan yeniden gazlaştırma kapasitesi, 2023’te 213,2 milyar metreküpe ulaştı. Bu yıl ise kapasitenin 263,9 milyar metreküp olması bekleniyor.
AB, 2022’de yıllık gaz tüketimini düşürmeyi hedeflerken, 2021’de 413 milyar metreküp olan yıllık tüketim, 2022’de 356,4 milyar metreküpe geriledi. 2024’te ise toplam tüketimin 332 milyar metreküp civarında gerçekleşmesi planlanıyor.
Enerji sepetinde Rus gazının payının azalmasıyla birlikte, bu boşluğu LNG tedariğinde ABD ve Katar, boru gazında ise Norveç doldurdu. Norveç’ten gelen gaz, 2021-2024 döneminde %29,2’den %49,6’ya yükseldi, ABD’den gelen LNG ise %20’lerden %45’e ulaştı.
Rus gazını Avrupa’ya taşıyan Kuzey Akım 1, Kuzey Akım 2 ve Yamal-Avrupa hatlarının kapanması nedeniyle TürkAkım Boru Hattı, geçiş güzergahı olarak önem kazandı.
AB, Rus Gazını İthalatından Çıkarmak İstiyor
AB Komisyonu, Rusya’dan gaz ve petrol ithalatını kademeli olarak sona erdirecek olan yasa teklifi üzerinde çalışıyor. Bu teklif, üye ülkelerdeki Rus kökenli gazın aşamalı olarak kullanımdan kaldırılmasını içeriyor.
1 Ocak 2026’dan itibaren yeni sözleşmelerle Rusya’dan gaz alımı durdurulacakken, 17 Haziran 2025 tarihinden önce yapılan kısa vadeli sözleşmeler kapsamındaki gaz ithalatı 17 Haziran 2026’ya kadar devam edecektir. Ayrıca, denize kıyısı bulunmayan ülkelerin uzun vadeli sözleşmelerle gerçekleştirdikleri gaz teslimatlarına 2027 yılına kadar izin verilecektir.
Bu düzenlemelerle birlikte, 1 Ocak 2028’de AB’nin Rus gazı kullanımı fiilen sona erecek. Yasa teklifinin yürürlüğe girmesi için AB Konseyi’nde üye ülkelerin “nitelikli çoğunluk” ile onay vermesi ve Avrupa Parlamentosu’nun teklifi kabul etmesi gerekmektedir.
Macaristan ve Slovakya, enerji maliyetlerini artıracağı gerekçesiyle bu yasa önerisine karşı çıkmaktadır. Ancak, bu tür kararların nitelikli çoğunlukla alınması, itiraz eden ülkelerin veto hakkı olmaksızın sürecin ilerlemesine olanak tanımaktadır.
