ABD’nin İsrail’le birlikte İran’ın nükleer tesislerine yönelik gerçekleştireceği hava saldırıları, İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma kararını almasına sebep oldu. İran Meclisi, Hürmüz Boğazı’nın kapanmasına onay vererek bu konuda önemli bir adım attı. Nihai karar, İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney tarafından verilecek.
Hamaney’in onay vermesi durumunda, İran, Hürmüz Boğazı’nı mayınlar ve gemilerle kapatmayı planlıyor. Dünyanın petrol tüketiminin önemli bir kısmını karşılayan bu boğaz, gemiler için geçilemez bir hale gelebilir.
Vortexa verilerine göre, Hürmüz Boğazı’ndan 2022 yılı itibarıyla günlük 17,8 milyon ile 20,8 milyon varil arasında ham petrol, yakıt ve kondensat geçiyor. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Irak ve İran gibi OPEC üyeleri, bu boğaz aracılığıyla Asya’ya büyük miktarda ham petrol ihraç etmektedir.
İran, Hürmüz Boğazı’nı Nasıl Kapatacak?
İran, Hürmüz Boğazı’nın girişine mayın döşeyerek ve gelen ticari gemilere İHA’larla müdahale ederek bu önemli kanalın tamamen kapanmasına yol açabilir. İran Meclisi’nin bu kararı alması, birçok ticari geminin boğazdan dönmesi için yeterli bir sebep oluşturdu. İran’ın Bender Abbas limanından boğaz hattına yerleştireceği mayınlar ve silahlar, kanalın kapatılmasına katkı sağlayacaktır.
Hürmüz Boğazı’ndan geçen ticari gemilerin güvenliğinden, Bahreyn merkezli ABD 5. Filosuna ait güçler sorumlu. Boğazın kapatılması durumunda, 5. Filo ABD ordusunun desteğiyle İran’a karşı muhtemel bir deniz operasyonu başlatabilir.
Ancak Hürmüz Boğazı’nın stratejik konumu, mayınlanması halinde donanma için geçilmesi zor bir hat oluşturması bekleniyor. ABD güçlerinin bu boğazı tekrar açmak için İran’ın güneyine çıkarma yapması veya Birleşik Arap Emirlikleri ile işbirliği yapması gerekebilir.
Hürmüz Boğazı nasıl kapatılabilir? Kırmızı: Olası mayın ve İHA hatları / Siyah: Gemi trafiği
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, “İran’ın Hürmüz Boğazını kapatması ekonomik bir intihar olur. Ancak bu aşamada da bir takım seçeneklerimiz mevcut” açıklamasında bulundu. Ancak bu seçeneklerin maddi boyutu tartışma konusu olmaya devam ediyor.
Hürmüz Boğazı Kapanırsa Ne Olur?
Hürmüz Boğazı’nın kapanması, küresel ekonomiyi derinden sarsacak ve aynı zamanda Körfez Arap ülkelerinin savaşa dâhil olma riskini artıracaktır. İran, petrollerinin %90’ından fazlasını bu boğaz üzerinden ihraç ettiğinden, ticaretten elde ettiği geliri kaybetme riskiyle karşılaşacak.
Çin’den Hürmüz Boğazı Açıklaması
Dünya üzerindeki en büyük iki ekonomiden biri olan Çin, İran’ın ihraç ettiği petrolün %90’ını satın almakta, ancak bu ihracatlar uluslararası yaptırımlara tabi bulunmaktadır.
Çin Dışişleri Bakanlığı, Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasına dair şu açıklamayı yaptı: “Uluslararası mal ve enerji ticareti açısından önemli bir güzergâhtır. Bu bölgenin güvenliği, uluslararası toplumun ortak çıkarları açısından büyük önem taşımaktadır.”
Avrupa’dan Hürmüz Boğazı Açıklaması:
Avrupa Birliği Yüksek Temsilcisi Kallas, Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasının son derece tehlikeli olacağını belirtti ve “Bu durum, kimse için hayırlı olmayacaktır” dedi.