Küresel ekonomideki zayıflıklar büyüme tahminlerini olumsuz etkiliyor.

Köse, Dünya Bankası’nın Washington’daki merkezinde küresel ekonomi üzerine önemli değerlendirmelerde bulundu.

Dünya Bankası tarafından yayımlanan Küresel Ekonomik Beklentiler Raporu’nun bulgularını paylaşan Köse, “Küresel ekonomide ciddi kırılganlıklar mevcut. Bu tür kırılganlıkların önümüzdeki dönemde devam etmesini bekliyoruz.” şeklinde konuştu.

Köse, küresel ekonomik kırılganlıklar nedeniyle ekonomik büyüme tahminlerini aşağı yönlü revize ettiklerini belirterek, dünya ekonomisinin bu yıl yüzde 2,3 seviyesinde büyümesini öngördüklerini ve bunun, yıl başlangıcındaki yüzde 2,7’lik tahminle kıyaslandığında daha düşük bir oran olduğunu ifade etti.

“GEÇTİĞİMİZ 25 YILDA BÜYÜME TRENDİNDE DÜŞÜŞ VAR”

Köse, ekonomilerin yaklaşık yüzde 70’inde büyüme tahminlerini düşürdüklerini vurgularken, küresel ekonomik büyümedeki yavaşlamanın bazı yapısal problemlerin kalıcı, bazılarının ise geçici olduğunu dile getirdi.

Köse sözlerine şöyle devam etti:

“Politika yapıcılarının alacağı kararlar dünya ekonomisinin yönünü belirleyecektir. Uzun vadede, özellikle bu yüzyıldaki gelişmelere baktığımızda, son 25 yılda büyüme trendinde bir düşüş gözlemleniyor. 2000’li yıllarda dünya ekonomisinde özellikle gelişmekte olan ülkelerde ortalama yüzde 5’lik büyüme oranları değerlendiriliyordu; 2010 yılında bu oran yüzde 4’e, şu anda ise yüzde 3,5’e düştü. Önümüzdeki dönemde de bu düşüşü bekliyoruz. Yatırımlarda ve nüfus artışında yaşanan düşüşler buna katkıda bulunuyor. Tüm bunların sonucunda üretkenlikte beklenilen sonuçları elde edemediğimiz için büyüme rakamları da düşmektedir.”

“BİRÇOK ÜLKEDE REFORM İŞTAHI AZALMIŞ DURUMDA”

Ekonomik büyümeyi desteklemek için kısa, orta ve uzun vadede politika yapıcıların alacağı kararların büyük önem taşıdığını söyleyen Köse, kısa vadede fiyat istikrarının sağlanması, mali disiplin, bütçe açıklarının azaltılması ve borç sorununun kontrol altına alınması gerektiğini ifade etti. Orta ve uzun vadede ise yapısal reformlar, beşeri sermaye ve üretkenliğin artırılması ile iş ortamının iyileştirilmesinin önemine dikkat çekti.

Köse, şunları ekledi:

“Genel olarak bakıldığında, gelişmekte olan ülkelerde 2000’li yıllardan sonra yatırımlarda ciddi bir azalma görüyoruz. Dış yatırımlarda düşüş yaşanırken, iç yatırımlar da aynı oranda etkileniyor. Bunun hem global hem de ülke bazında nedenleri mevcut. Global düzeyde; ticaret konularında yaşanan ciddi çekişmeler, jeopolitik gerginlikler ve yüksek düzeydeki politika belirsizlikleri gibi etkenler öne çıkıyor. Ülke bazında ise 2000’li yıllarda görülen reform hareketlerinin azaldığı görünmektedir. Reformlar son derece önemli; çünkü yabancı sermayenin bir ülkeye gelmesi veya özel yatırımların artması için iş ortamının güçlendirilmesi gerekmektedir. Bu da kurumsal yapıların güçlenmesi, mali politikaların etkili bir şekilde uygulanması ve fiyat istikrarının sağlanması ile mümkün.”

Köse, artan ticaret gerilimlerine de değinerek, “Büyük ülkeler, özellikle Amerika ve Çin arasında yoğun bir rekabet söz konusu. Bu rekabetin kısa vadede çözüme kavuşması şu an için olası görünmüyor.” dedi.

Ayrıca gelişmekte olan ülkeler ile diğer gelişmiş ülkelerin ticaret anlaşmaları yapma konusunda daha istekli olduklarını söyleyen Köse, ülkelerin bölgesel olarak daha fazla ticaret yapma, yeni pazarlara ulaşma ve yatırımları artırma hedefleri doğrultusunda anlaşmalar yaptığını belirtti.

“ENFLASYONDAKİ DÜŞÜŞ GECİKEBİLİR”

Küresel enflasyon beklentilerine dair değerlendirmelerde de bulunan Köse, “Enflasyondaki düşüşün bu yıl biraz gecikebileceğini öngörüyoruz. Ancak gelecek yıl daha iyi bir durumla karşılaşabileceğimizi düşünüyoruz.” şeklinde görüş bildirdi.

Özellikle gelişmiş ülkelerde hizmet sektörü enflasyonunda bir katılığın devam ettiğini belirten Köse, enflasyondaki düşüşün devam edeceğini tahmin ettiklerini aktardı.

Merkez bankalarının enflasyon hedeflerini gerçekleştirmek için daha aktif olması gerektiğini vurgulayan Köse, kamuoyuna karşı bu durumu daha açık bir şekilde iletmeleri gerektiğini ifade etti.

Köse, enflasyon beklentilerinin bozulmaması gerektiğini, bu beklentilerin enflasyon hedeflerine yakın tutulmasının önemine değindi. Bunun bazı ülkelerde kolay gerçekleştirilirken, bazılarında zorluklar içerdiğini belirten Köse, enflasyonla ilgili alınacak önlemlerin yanı sıra kamu maliyesi alanında bütçe açıklarının kontrol edilmesinin büyük önem taşıdığını sözlerine ekledi.

Köse, Orta Doğu’daki artan gerilimlerin enerji fiyatları üzerinde yukarı yönlü baskı yarattığını belirtirken, “Gerilimin ne kadar süreceği, Orta Doğu’daki petrol rezervlerinin ve üretiminin nasıl etkileneceği ile bütün bunların global fiyatlara yansıyacağı konusunda net bir şekilde bilgilere ihtiyacımız var.” dedi.

Gelecek dönemde küresel ekonominin gidişatı hakkında umutlu olup olmadığına dair bir soru üzerine Köse, “Umutsuz olmamak gerekir. İyimser olmalıyız, aksi halde yaptığımız işi bırakmamız gerekir. Ancak iyimserliğin temkinli olması da şart.” diye yanıt verdi.

Köse, belirsizlik ortamının oldukça fazla olduğuna vurgu yaparak, “Özellikle politika belirsizliği tarihi zirvelerde. Jeopolitik tansiyon artışı gözlemleniyor. Aynı zamanda, küreselleşme amacı gütmeyen, daha korumacı politikaların ortaya çıktığı bir dönemden geçiyoruz.” şeklinde konuştu. Son beş yıl içerisinde küresel ekonominin büyük şoklar yaşadığına ve bunun bir direncin ortaya çıktığını aktararak, büyüme tahminlerinde düşüşler olabileceğini fakat politika yapıcıların güvenilir politikalar önermesi durumunda umutlu olacağımızı ifade etti.