Milyonlarca çalışanın dikkatine: Yıllık izin hakkınız aniden kaybolabilir.

Güncelleme: 24/06/2025 08:41

İş dünyasının hızlı tempolu yapısı içinde, çalışanların en temel haklarından biri olan yıllık ücretli izin, Türkiye’deki İş Kanunu ile koruma altına alınmıştır. Aynı işverene bağlı bir yıl çalışmış her işçi, yıllık izne hak kazanır. Bu hak yalnızca dinlenme amacı taşımakla kalmayıp, çalışma hayatında önemli bir düzenlemenin de temsilcisidir.

Habertürk’ten Ahmet Kıvanç, yıllık izinle ilgili önemli noktaları vurguluyor: “İşçilerin yıllık ücretli izin hakkı, İş Kanunu’na göre sadece dinlenme amacı gütmemekle birlikte, iş hayatında dengenin sağlanması için de oldukça önemlidir. Bu hak, çalışanların sağlıklarını ve verimliliklerini korumak amacını taşır.” şeklinde görüşlerini ifade ediyor.

İZİN SÜRESİ KIDEME GÖRE DEĞİŞİYOR

Yıllık izin süresi, İş Kanunu’na göre işçinin aynı işverene bağlı olarak geçirdiği süreye bağlıdır. Belirtilen süreler şöyle düzenlenmiştir:

1 yıl ile 5 yıl arasında çalışanlar için en az 14 gün,
5 yıldan fazla, 15 yıldan az çalışanlar için en az 20 gün,
15 yıl ve üzeri çalışanlar için ise en az 26 gün izin verilmektedir.

Madencilik sektöründe çalışanlar için bu süreler 4 gün artırılarak uygulanmaktadır. Ayrıca, 18 yaşından küçükler ve 50 yaşından büyük işçiler için yıllık izin süresi asgari 20 gündür. Belirtilen süreler yasal asgari sınır olup, işveren daha fazla izin verebilir, fakat daha az bir süre veremez.

YILLIK İZİN HAKKI DEVREDİLEMEZ

İşçilerin yıllık ücretli izin hakkı, İş Kanunu’nun 53. maddesiyle güvence altına alınmış olup, ne işveren ne de işçi bu haktan feragat edemez. Bu nedenle, “İzne çıkmadan parasını alayım” veya “İzne çıkmadan para almak” gibi talepler yasalara aykırıdır.

Ahmet Kıvanç, bu hususta önemli bir noktaya dikkat çekiyor: “İşçi ve işveren arasındaki yıllık izin hakkı, karşılıklı anlaşmalarla değiştirilemez. İzin hakkı, çalışanların sağlığını korumak amacıyla tanınmış bir haktır.” dedi.

KULLANILMAYAN İZİN GÜNLERİ İŞTEN AYRILINCA ÖDENİR

Bir işçi, işten ayrıldığında, kendi tercihiyle ya da işveren tarafından çıkarılması durumunda dahi kullanılmayan izin günlerinin ücretini alma hakkına sahiptir. Bu ücret, işçinin ayrıldığı tarihteki son maaşı üzerinden hesap edilmektedir.

İZİN SÜRELERİ PARÇALANABİLİR

Yıllık izin süresinin yasal olarak kesintisiz olması gerekmektedir. Ancak, tarafların karşılıklı anlaşması durumunda bu süre parçalara bölünebilir. Fakat, her bir parçanın en az 10 gün olması zorunludur. Örneğin, bir çalışan yıllık iznini 10 gün + 4 gün şeklinde bölebilir ya da iki eşit parçada 7 gün + 7 gün şeklinde kullanabilir.

BAYRAM VE TATİL GÜNLERİ İZNE DAHİL DEĞİLDİR

Yıllık izin süresi hesaplanırken, izne denk gelen hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri izinde sayılmamaktadır. Örneğin, 10 günlük bir izne çıkan bir çalışanın izninin içinde 29 Ekim varsa, bu gün izinde sayılmadığı için izninin süresi bir gün daha uzamaktadır.

İZİN ÜCRETİ PEŞİN ÖDENMELİ

Yasal olarak işveren, çalışanların izin ücretlerini peşin ya da avans olarak ödemekle yükümlüdür. Uygulamada bu kurala her zaman uyulmasa da, Yargıtay’ın kararlarına göre bu yükümlülüğü yerine getirmeyen işçi, haklı nedenlerle iş akdini feshederek kıdem tazminatına hak kazanabilir.

Ahmet Kıvanç, konuyla ilgili olarak: “İşveren izin ücretlerini zamanında ödemezse, işçi haklı fesih hakkı kazanır ve kıdem tazminatına hak kazanır. Bu durum, işçilerin korunması açısından önemli bir düzenlemedir.” diyor.

UZAKTAN TATİL YAPACAK ÇALIŞANLARA YOL İZNİ

Eğer bir çalışan yıllık iznini başka bir şehirde geçirecekse ve bunu belgeleyebiliyorsa, işveren bu çalışana 4 güne kadar ücretsiz yol izni verebilir. Bu süre, yıllık izne eklenir ancak bu dönemde işverenden ücret talep edilemez.