Yeni binalarda artık geçerli olacak yeni kurallar: Enerji standartları güncellendi!

Türkiye’deki Yapı Sektöründe Önemli Düzenleme: 24 Haziran 2025’te Yayımlandı

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yeni düzenlemelerle yapı sektöründe önemli bir değişim başlattı. Bu değişiklik, inşa edilecek binaların yanı sıra mevcut yapılarının enerji verimliliğini artırmayı hedefliyor. Enerji kimlik belgesi düzenleme süreci ile birlikte, ruhsatlandırma işlemlerinde birçok kritik alan güncellenmiştir.

Yeni Tanımlar ve BEP-TR Süreci

Düzenlemeyle birlikte “toplam kullanım” kavramı yerine “yapı inşaat” terminolojisi kullanılmaya başlanıyor. Ek olarak, enerji kimlik belgesi uzmanlarına da tanım eklendi. Gelecek düzenlemeler için diğer yasal metinlere başvurulacaktır.

Yeni binaların projeleri ve büyük tadilatlar için mimari, mekanik ve aydınlatma projeleri ile ilgili olarak BEP-TR yazılımıyla oluşturulan “Ön Hesap Sonuç Formu” ruhsat başvurusunda zorunlu olacaktır. Avan projelerle ruhsat alınması durumunda bu belge istenmeyecektir. Eğitim ve sertifikasyon süreci Bakanlık bünyesinde yürütülecektir.

Enerji Kimlik Belgesi ve Sorumluluklar

Enerji kimlik belgesi uzmanları, süreçte kendilerine düşen sorumlulukları yerine getirmek zorundadır. Mevcut binalarda herhangi bir proje dışı uygulama tespit edilirse, bu durum kaydedilecektir. Enerji kimlik belgesi, ruhsat ve diğer projelerle tam uyum içinde olmalıdır.

Uyuşmazlık durumları, belgelerin verilmesini engelleyecek ve idareye iletilecektir. BEP-TR sistemi üzerinden kaydedilen uzmanların bilgileri, eğitim kurumu ve meslek odaları tarafından da izlenecektir.

Isı Yalıtımı ve Güneş Kazançları

Isı yalıtım raporu, mimari projelerle tam uyum içinde olmalıdır. Cam oranı %60’ı aşan yapılar için pencere ve dış cephe sistemlerinin TS 825 standardına uygun olması gerekmektedir. Yaz mevsiminde güneş kazançlarının kontrol altına alınması için projelendirme aşamasında gerekli önlemler alınmalıdır.

Eski TS EN 13465 standardı yerine artık geçerli olan TS EN 16798 serisi kullanılacaktır. “Toplam kullanım” terimi, tüm belgelerde “yapı inşaat” olarak değiştirilecektir. Ayrıca, bölgesel ısıtma sistemleri bu yeni yönetmeliklere dahil edilmiştir.

Yenilenebilir Enerji ve Denetim Süreçleri

Yeni düzenlemeler, büyük yapılar için de yenilikler içermektedir. 2000 metrekareden daha büyük olan otel, hastane ve yurt gibi yapıların merkezi sıcak su sistemleri artık yenilenebilir enerji ile desteklenecek ve tüm boru hatları ortam sıcaklığının 5°C üzerine çıkmayacak şekilde yalıtılacaktır. Yalıtım eksikliği durumunda bina kullanım izni verilmeyecek ve yılda bir kez denetim yapılacaktır.

Enerji sistemlerinin bakımı ise, üretici firmaların belirlediği yöntemlere göre gerçekleştirilecektir. Bu denetim ve kontrol, yerel yönetimlerin sorumluluğunda olacaktır.

Enerji kimlik belgesi ile ilgili işlemler doğrudan yerel idareler tarafından denetlenecektir. Eksik belgelerde BEP-TR sistemine erişim engellenecektir. Yanlış bilgi veren belgeler için sistemden çıkarma uygulanacaktır.

Güvenlik kurumlarına ait yapılar ve 1000 metrekareden küçük olan binalarda belge zorunluluğu kaldırılacaktır. Yetkili kurumlar, belgeleri ve verileri 10 yıl boyunca saklayacak, bilgi paylaşımı yapılmazsa BEP-TR erişimi kapatılacaktır.

Sistemin kötüye kullanılması halinde, erişim tamamen kaldırılabilecektir. Belgeler ve uygulamalar birbirleriyle uyumlu olmalıdır; aksi halde, uyumsuzluklar sahada tespit edilip raporlanacaktır.

1 Ocak 2025’ten önce ihalesi yapılmış olan kamu projeleri ve 30 Haziran 2025’ten önce ruhsat başvurusu yapılmış binalar eski yönetmeliklere tabi olacaktır. EK-10 formu ise güncellenerek yeni haliyle sisteme eklenmiştir.