Üretici ile market arasındaki fark yüzde 600’e ulaştı

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, haziran ayına ilişkin üretici ve market fiyatları ile girdi maliyetlerindeki değişiklikler hakkında bir açıklama yaptı.

Bayraktar, haziran ayında üretici ve market fiyatları arasındaki en yüksek farkın karpuzda görüldüğünü, bu farkın yüzde 600 seviyesine ulaştığını belirtti. Karpuzu, sırasıyla yüzde 284 ile kuru soğan, yüzde 261,6 ile kabak, yüzde 225,5 ile nohut ve yüzde 220,8 ile kuru fasulye takip etti.

Bayraktar, bu dönemde markette fiyatı en çok artan ürünün limon, üreticide ise kırmızı mercimek olduğunu ifade ederken, hem markette hem de üreticide fiyatı en fazla düşen ürünün karpuz olduğunu vurguladı.

Market fiyatlarındaki değişikliklere değinen Bayraktar, şu bilgileri paylaştı:

“Haziran ayında markette 38 ürünün 26’sında fiyat artışı, 12’sinde ise fiyat azalışı görüldü. Fiyatı en fazla artan ürün yüzde 42 ile limon oldu. Limondaki artışı yüzde 8,7 ile iç fındık, yüzde 8,3 ile yeşil soğan, yüzde 7,2 ile Antep fıstığı ve yüzde 7 ile pirinç izledi. Fiyatı en fazla azalan ürün ise karpuz olup bu düşüş yüzde 67,5 olarak kaydedildi. Karpuzu yüzde 18 ile patates, yüzde 17,5 ile yumurta, yüzde 10,1 ile patlıcan ve yüzde 8 ile çilek izledi.”

Bayraktar, üreticinin 30 ürünün 9’unda fiyat artışı olurken, 14’ünde fiyat düşüşü, 7’sinde ise değişim olmadığını bildirdi. “Üreticide en fazla fiyat düşüşü karpuzda yüzde 89,5 ile gerçekleşti. Bu düşüşü yüzde 30,8 ile patates, yüzde 22,2 ile salatalık, yüzde 16,4 ile patlıcan ve yüzde 15,3 ile domates izledi. En fazla fiyat artışı ise kırmızı mercimekte görüldü ve bu artış yüzde 43,1 olarak kaydedildi. Kırmızı mercimekteki artışı yüzde 20 ile maydanoz, yüzde 18,6 ile sivri biber ve yüzde 5,9 ile limon takip etti.” ifadelerini kullandı.

ÜRETİCİDE FİYAT DEĞİŞİMLERİNİN NEDENLERİ

Bayraktar, kırmızı mercimek fiyatlarının yeni sezon ürünleri olduğu için arttığını belirtirken, maydanozda arzın azalmasının fiyatları yükselttiğini dile getirdi.

Zirai dondan etkilenen limonda rekoltede beklenen düşüşün fiyatların artmasına neden olduğunu belirten Bayraktar, şunları kaydetti:

“Salatalık, patlıcan, domates ve kabakta arzın artması, bu ürünlerin fiyatlarının düşmesine yol açtı. Özellikle Adana ve diğer bazı illerde yaşanan aşırı sıcaklıklar, üreticinin özenle yetiştirdiği domateslerin değer kaybetmesine neden oldu. Bu durum, domates fiyatlarını daha da aşağı çekmiştir. Kuru soğan ve patates fiyatlarındaki düşüş ise artan üretimle birlikte talep eksikliğinden kaynaklanmaktadır.”

Bayraktar, Orta Doğu’daki gerginliğin Türkiye’deki gübre fiyatlarını etkilediğini vurguladı. Bu bölgelerdeki ülkelerin gübre üretimindeki önemi göz önüne alındığında, bu durumun fiyat artışına neden olduğunu ifade etti.

Şu anda, sevkiyat yollarındaki kısıtlamaların Türkiye’de gübre veya gübre ham maddesi tedarik eden ülkelerde fiyat artışı yarattığını belirterek, “Ayrıca, önemli bir tarımsal girdi olan mazotta da fiyat artışı meydana gelmiştir.” değerlendirmesinde bulundu.