Duygu Erdoğan – Ankara, İzmir, Bursa, Konya, Hatay… Türkiye, son 65 yılın en kurak dönemini yaşayan birçok il ile su sıkıntısı çekiyor. Bu su kısıtlamalarının en büyük etkisini ise tarımsal üretim üzerinde görmekteyiz. Kış aylarındaki sıcaklık artışları, yağış eksiklikleri ve ardından gelen zirai don, şehirlerdeki bitki üretimini ciddi şekilde olumsuz etkiledi. Farklı bölgelerdeki hasatlarda yüzde 40 ila 85 arasında değişen zararlar meydana geldi. Bu nedenle, tarımsal üretimin sürdürülebilirliğini sağlamak için çiftçilerin desteklenmesi gerektiği ve sulama konusundaki önlemlerin bir an önce alınması gerektiği önemle vurgulanıyor.
Hububat üretiminin 20.5-21 milyon ton civarında olmasının beklendiği belirtilirken, bu yıl 18 milyon tonun altına düşmesi öngörülüyor. Zirai donun etkisiyle, sıcak havadan etkilenen meyve ağaçlarında kayıplar oldukça yüksek. İklim değişikliği nedeniyle ekim sezonu aksamış, ürün gelişimi beklenildiği gibi gerçekleşmemiştir. Bitkisel üretimde en büyük zararın kuraklık nedeniyle yaşandığına dikkat çekilmektedir.
Kayıplar ciddi boyutlarda
Su kaynaklarına ulaşamayan ve engebeli arazideki bitkiler, normal bir yıldaki verimin yarısını dahi elde edemedi. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, “Bu hasat döneminde çiftçilerimiz kuraklık yüzünden yüzde 85’e varan verim kaybıyla karşı karşıya kaldı” dedi. Bayraktar, Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu başta olmak üzere birçok bölgede, çiftçilerin maliyetlerini karşılamaları açısından tarlalarına biçerdöver sokamadan hasadı bitirdiğini belirtti. Yeni başlayacak ayçiçeği hasadının da kuraklık tehdidi altında olduğunu ifade eden Bayraktar, “Ziraat odalarımızdan edindiğimiz bilgilere göre yağış eksikliği ve yüksek sıcaklıklar ayçiçeği bitkisini strese sokmakta, bu durum verim düşüşüne neden olmaktadır. Gıda arzının sürdürülebilirliği açısından, doğal afetlerden etkilenen çiftçilerimizin Ziraat Bankası’na ve Tarım Kredi Kooperatifleri’ne olan borçlarının faizsiz bir şekilde en az bir yıl ertelenmesini talep ediyoruz” şeklinde konuştu.
Verim yaklaşık 80 kiloya kadar düştü
Türkiye’nin önemli üretim merkezlerinden biri olan Adana’da ise aşırı sıcaklık ve poyraz sebebiyle yaşanan kuraklık, ayçiçeği hasadını 20 gün öne çekmek zorunda bıraktı. Susuz kalan tarlalarda dönüm başına normalde 200 kilogram verim alınan ayçiçeğinde bu rakam 80-100 kilograma kadar düştü.
***
Buğdayda beklenen verim gerçekleşmedi
Son yıllarda 21 milyon tona kadar ulaşan hububat hasadı, bu yıl kuraklık ve yüksek sıcaklıkların etkisiyle 18 milyon tonun altına düşeceği belirtiliyor. Ankara’daki buğday hasadını değerlendiren Ziraat Mühendisi Kerem Güler, “Tarlada beklediğimiz 700-750 kilogram verim yerine 450-500 kilograma kadar gerilediğimizi gözlemliyoruz” dedi.
***
‘Daha 70-80 gün suya ihtiyacımız var’
Çeltik ihtiyacının yaklaşık yüzde 40’ını karşılayan Edirne’de, sulamada kullanılan en önemli kaynaklardan biri olan Tunca Nehri, aşırı sıcaklık ve yetersiz yağışlar nedeniyle kuruma aşamasına gelmiş durumda. Üreticiler, çeltiklerin gelişimi için 70-80 gün daha suya ihtiyaç duyduğuna dikkat çekerek endişelerini dile getiriyor.