Yapay zeka içme suyuna tehdit mi?

İsmail Şahin – Yapay zekâ (AI) teknolojilerinin kullanımı hızla artış gösteriyor. Bu sistemler hem soğutma işlemleri hem de yüksek elektrik tüketimi nedeniyle suya ihtiyaç duymakta. Soğutma sırasında genellikle temiz ve tatlı su tercih ediliyor ve kullanılan suyun yaklaşık yüzde 80’inin buharlaşma riski bulunuyor.

AI sorgularının, standart internet aramalarına kıyasla çok daha fazla bilgi işleme gücü gerektirmesi, özellikle karmaşık görevlerde olduğu gibi fotoğraf ve video üretimi gibi işlemlerde elektrik tüketimini artırıyor. Uluslararası Enerji Ajansı’nın (IEA) tahminlerine göre, ChatGPT gibi yapay zekâ uygulamalarında yapılan sorgular, bir Google aramasına nazaran yaklaşık on kat daha fazla elektrik tüketiyor. Büyük teknoloji firmaları, yapay zeka uygulamaları için ne kadar su harcadıklarını net olarak paylaşmıyor, fakat her yıl su tüketimlerinin artış göstermesi dikkat çekiyor.

Yapay zekâyı destekleyen veri merkezlerinde kullanılan her kWh enerji için ortalama 9 litre su harcanmakta. AI sistemlerine yönlendirilen her 25 sorgu için veri merkezinin soğutulmasında yaklaşık yarım litre su tüketiliyor. OECD’nin verilerine göre, 2027 yılı itibarıyla yapay zeka sistemlerinin yıllık su tüketiminin 4.2 ila 6.6 milyar metreküp arasında olacağı öngörülmekte. Bu miktar, İngiltere’nin yıllık toplam su tüketiminin yaklaşık yarısına eşdeğer. IEA, 2030 yılına kadar veri merkezlerinde su kullanımının neredeyse iki katına çıkacağını öngörüyor. Google’ın veri merkezleri için 2024 yılında 37 milyar litre su harcaması planlanıyor ve bunun 29 milyar litresinin “tüketileceği” öngörülüyor; bu tüketim, genellikle buharlaşan su miktarı ile ifade ediliyor. Microsoft’un 2023 yılında su tüketimi 13 milyar litreyi bulurken, bu rakam bir önceki yıla göre yüzde 34’lük bir artışa işaret ediyor. Meta’nın aynı yılki su kullanımı 3.9 milyar litre, Apple ise yaklaşık 6 milyar litre su tüketti.