Kredi çeken emeklileri etkiliyor: Yargıtay’dan ‘maaşa bloke’ kararı!

Emeklilerin geçmişte kullandıkları tüketici kredileri nedeniyle bankalar, emekli maaşlarına haciz uygulayamıyor ve maaşlara el koyamıyordu. Ancak bazı bankalar bu işlemleri gerçekleştirmekte, yapılan itirazlar sonucunda da bu blokaj ve haciz işlemleri iptal edilmekteydi.

Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu karara göre, Yargıtay, tüketici kredisi nedeniyle verilmiş olan hapis, mahsup ve benzeri talimatlar nedeniyle bankaların emekli maaşlarına doğrudan bloke koyabileceklerine oy çokluğuyla karar verdi.

Artık emeklilerin, rızalarının bulunması durumunda bankalar, maaşlarına bloke koyma yetkisine sahip olacaklar.

Bu durum, milyonlarca emekliyi yakından etkileyecek. Emeklilerin kredi kullanırken imzalayacakları sözleşme maddelerini dikkatle incelemeleri ve onay vermemeleri önem kazanacak. Ancak bankaların bu onayları kabul edip etmeyeceği belirsiz, bu nedenle ihtiyaç duyan emeklilerin sözleşmeyi imzalamak zorunda kalabilecekleri gerçeği söz konusudur.

KARAR RESMİ GAZETE’DE YAYIMLANDI

Anayasa’nın “Çalışma ve sözleşme hürriyeti” başlıklı 48. maddesi, “Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetine sahiptir.” ifadesini içermektedir. Bu hükme dayanarak Yargıtay, emekli maaşlarına bloke konulabileceğine hükmetmiştir.

5510 sayılı Kanun’un 93. maddesinde; “Kanun gereğince sigortalılar ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödenekleri, sağlık hizmeti sunucularının genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulanması sonucu Kurum nezdinde doğan alacakları, devir ve temlik edilemez. Gelir, aylık ve ödenekler; 88. maddeye göre takip ve tahsili gereken alacaklar ile nafaka borçları dışında haczedilemez.” denilmektedir. Maddenin devamında 18.02.2009 tarihli ve 5838 sayılı Kanun’un 32. maddesiyle şu ifade eklenmiştir: “Bu fıkraya göre haczi yasaklanan gelir, aylık ve ödeneklerin haczedilmesine ilişkin talepler, borçlunun muvafakati bulunmaması hâlinde, icra müdürü tarafından reddedilir.”

Maaşlarının ne kadarına el konulacağı konusunda belirsizliklerin devam ettiği belirtilmektedir. Örneğin, emekli bir kişinin maaşı 20 bin lira ve kredi taksiti 23 bin liraysa, maaşının tamamına mı yoksa 4’te 1’ine mi bloke konulacağı kararda belirtilmediği için yeni sorunların ortaya çıkabileceği ifade edilmektedir.

Bazı Yargıtay üyelerinin itirazlarına rağmen içtihat birleştirme kararı oy çokluğuyla kabul edilmiştir ve Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.