Afganistan, enerji arzında yaşadığı kronik sorunlara çözüm ararken gözünü Türk şirketine çevirmiş durumda. Ülkenin başkenti Kabil’de inşaatı süren Naghlo Güneş Enerjisi Santrali, tamamlandığında 23 bin haneye kesintisiz elektrik sağlayacak. Projenin arkasında ise Turkcell’in eski CEO’su Süreyya Ciliv’in kardeşi Süleyman Ciliv’e ait Türk inşaat şirketi 77 İnşaat bulunuyor.
Toplamda 18 milyar doları aşan yatırımla hayata geçirilen proje, Afganistan’da enerji alanında şimdiye kadar yapılmış en büyük yenilenebilir enerji yatırımlarından biri olarak öne çıkıyor. Santralin inşasında fiziki gerçekleşme oranı %70’e ulaşmış durumda ve yetkililer, önümüzdeki dört ay içinde faaliyete geçmesini öngörüyor.
Enerji Kesintilerine Karşı Stratejik Adım
Elektrik kesintilerinin günlük hayatın bir parçası haline geldiği Afganistan’da, yerli ve yenilenebilir kaynaklara yönelme ihtiyacı giderek artıyor. Başkent Kabil ve çevresindeki Laghman ile Nangarhar illerinde yaşayan yüz binlerce kişi, hâlâ ya kısıtlı elektrik kullanıyor ya da tamamen elektriksiz durumda. Bu tabloyu değiştirmesi beklenen Naghlo Santrali, çevre dostu yapısı ve sürdürülebilirlik hedefiyle yalnızca teknik değil, sosyal ve çevresel açıdan da kritik bir adım olarak görülüyor.
Afgan devlet elektrik kurumu Breshna’nın Yatırım Koordinasyon Başkanı Faridullah Sharafmal, santralin devreye girmesiyle birlikte yalnızca enerji arzında değil, karbon ayak izinin azaltılmasında da önemli bir katkı sağlanacağını ifade etti.
20 Yıllık İşletme Hakkı Türk Şirketinde
Projeyi üstlenen 77 İnşaat, santral devreye girdikten sonra 20 yıl boyunca işletme hakkına sahip olacak. Daha önce de Kajaki Barajı gibi büyük altyapı projelerinde yer alan şirket, Afganistan’daki varlığını güçlendirmeyi hedefliyor.
Afganistan halen elektrik ihtiyacının büyük bölümünü Tacikistan, Özbekistan ve İran gibi komşu ülkelerden karşılıyor. Ancak bu dışa bağımlılık, maliyetleri artırmakla kalmıyor, aynı zamanda enerji arzında ciddi güvenlik riskleri doğuruyor. Bu nedenle hükümet, yerli üretim kapasitesini artırmak için özellikle güneş ve hidroelektrik yatırımlarına hız veriyor.
Türk Yatırımlarıyla Bölgesel Kalkınma Hedefi
Afganistan’da yükselen bu güneş enerjisi santrali, yalnızca enerji değil, istihdam ve yerel kalkınma açısından da umut kaynağı. 77 İnşaat’ın bölgede sürdürdüğü çalışmaların, yerel istihdama doğrudan katkı sağladığı ve teknik bilgi birikiminin artırılmasına vesile olduğu belirtiliyor.