Resmi Gazete’de yayımlanan yeni düzenlemelerle çalışma hayatında önemli değişiklikler yürürlüğe girdi. Bu düzenlemelerin en dikkat çekici yanı izin günleriyle ilgili yapılan düzenlemeler oldu. Özellikle turizm sektöründe çalışanlar, haftalık izinlerini 10 gün içerisinde kullanma imkanına sahip olacak.
Yeni düzenlemenin bir diğer önemli kısmı, yurt dışında çalışan bireyleri kapsaması oldu. Emeklilere ve hak sahiplerine ödenecek asgari ödemeler, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yürütülecek.
Yurt dışında yaşayan sigortalıların sosyal güvenlik işlemlerine erişimi de kolaylaşacak. Bu süreçte, yurt dışında çalışanlar SGK’ya başvurularını Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirlikleri ve ataşelikler aracılığıyla gerçekleştirebilecek. Böylece, yurt dışında ikamet edenlerin Türkiye’ye gitmediği gibi, posta ile başvuru yapma zorunluluğu da ortadan kalkmış olacak.
Turizm sektöründe izin sürelerinin 10 günde bir olarak düzenlenmesi uygulamasının diğer sektörlere de yayılıp yayılmayacağı merak konusu. Geçmişte mesai saatlerinin kısaltılması ve esnek çalışma gibi konular da gündemde olmuştu. Bazı Avrupa ülkelerinin 4 gün çalışma ve 3 gün izin sistemine geçmesi, Türkiye için de benzer bir durumun söz konusu olup olmayacağını akıllara getiriyor.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Melis Elmen, konuya dair yaptığı değerlendirmede, bu düzenlemenin şu an için sadece turizm sektöründe geçerli olduğunu belirtti. “Söz konusu değişiklik, turist sektöründe çalışanlar için uygun bir düzenleme. İş Kanunu’na eklenen geçici madde ile sezonluk işlerde çalışanlar, haftalık izinlerini 10 gün içinde kullanabilecek” ifadelerini kullandı.
İnşaat sektörü gibi diğer sektörler için de benzer talepler geldiği belirtiliyor. Ancak mevcut düzenlemenin zorunlu izin süreleri getirmediği, işverenin inisiyatifine bağlı olduğu ifade ediliyor. İşçi ile işveren arasındaki anlaşmaya göre, çalışma süreleri esnek bir şekilde yönetilebilecek.
Yurt dışında yaşayan emekliler için yapılan yeni düzenleme ile emeklilik ödemeleri daha hızlı ve etkin bir şekilde SGK tarafından gerçekleştirilecek. Bu değişiklik, bürokratik işlemleri azaltarak emekliler için önemli bir avantaj sağlamış olacak.
Turizm sektörü dışında, diğer sektörlerde de 10 günde bir izin uygulamasının yaygınlaşma ihtimali bulunuyor. Ancak bunun, işçi hakları ve çalışma barışı açısından tartışmalara yol açabileceği değerlendiriliyor. Hükümetin bu tür bir değişiklik yapmadan önce sendikalarla müzakere etmesinin önemli olduğu vurgulanıyor.
Sonuç olarak, yurt dışında yaşayanlar için sosyal güvenlik işlemleri Türkiye’ye gelmeksizin daha hızlı ve kolay bir şekilde yürütülmesi sağlanacak. Evrak trafiği azalacak ve işlemler hızlanacak. Özellikle hizmetleri sınırlı olanlar için önemli bir bürokratik yük kalkmış olacak.
İlerleyen süreçte Türkiye’de mesai saatlerinin kısaltılması ve esnek çalışma sisteminin uygulanabilirliği ise henüz belirsizliğini koruyor. Ancak, kamu kurumlarında esnek çalışma modellerinin zaman zaman gündeme gelmesi bu konuda bir umut ışığı oluşturuyor.