Konut fiyatlarındaki reel düşüş 17 aydır sürüyor.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından hesaplanan Konut Fiyat Endeksi (KFE/2023=100), haziran ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 32,8’lik bir artış kaydederken, bu süreçte reel olarak fiyatların yüzde 1,7 oranında azalmış olduğu gözlemlendi.

Böylece, haziran ayı itibarıyla ülke genelindeki konutların satış fiyatları, bir yıllık süreç içerisinde reel anlamda yüzde 1,7’lik bir düşüş göstermiş oldu. Konut fiyatları, en son 2024 yılının Ocak ayında yıllık bazda yüzde 1,4’lük bir artış sergilemişti. Ancak, şubat ayından itibaren başlayan düşüş trendi, haziranda da devam ederek yüzde 5,1 oranında bir reel azalma ile sonuçlandı.

Geçen yılın eylül ve ekim aylarında yüzde 14,7’ye kadar yükselen reel azalma, sürecin ilerlemesiyle birlikte enflasyonun düşmesiyle aşamalı olarak azaldı. Son üç ayda, konut fiyatlarındaki reel azalma mart ayında yüzde 4,2, nisanda yüzde 3,6 ve mayıs ayında yüzde 2,3’e gerileyerek, haziranda en düşük seviye olan yüzde 1,7’ye düştü.

Konut fiyatlarındaki bu reel azalma, konut satışlarına da olumsuz yansıdı. Yüksek faiz oranlarına rağmen, Türkiye genelinde konut satışları haziran ayında geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 35,8 artarak 107 bin 723’e ulaştı ve yıllık bazda artışını 12. aya taşıdı.

Yılın ilk yarısına bakıldığında, konut satışları 2024’ün aynı dönemine göre yüzde 26,9 artışla 691 bin 893 olarak kayıtlara geçti. Bu veri, tüm zamanların en yüksek ikinci ocak-haziran dönemi verileri arasında yer alıyor.

İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sefer Şener, konut fiyatlarıyla ilgili yaptığı açıklamalarda, Kovid-19 pandemisinin hem Türkiye’de hem de dünya genelinde konut fiyatlarının artışına neden olduğunu belirtirken, Kahramanmaraş merkezli depremlerin de bu durumu etkilemiş olduğunu ifade etti.

Son dönemde, özellikle deprem bölgelerindeki konut inşaatlarının hızlı bir şekilde devam ettiğini dile getiren Şener, arzın artırılmasının ve dezenflasyon sürecinin konut fiyatlarında bir gevşeme yarattığını vurguladı.

Şener, yüksek faiz oranlarının konut fiyatlarının reel olarak düşmesine neden olduğuna da dikkat çekerek, pandemi, jeopolitik riskler, savaşlar ve depremlerle birlikte, enflasyon üzerinde bir değer artışı gören konut fiyatlarının, arz artışı ve uygulanan sıkı para politikasıyla son 17 aydır enflasyonun altında kaldığını belirtti. Yıl sonu enflasyonunun yüzde 24-28 aralığında gerçekleşmesi durumunda, konut fiyat endeksinin yeniden enflasyonun üzerinde artış göstermesinin olası olduğunu belirtti. Ayrıca, enflasyonla birlikte faiz oranlarının da düşmesi, konut fiyatlarının reel olarak artmasına etki edebilir.

Gayrimenkul iktisatçısı Ahmet Büyükduman ise konut fiyat artışlarını aylık bazda incelediğinde son dönemlerde bir hareketlilik gözlemlediğini, bunun da istatistikler üzerindeki yansımalarının olumlu olduğunu ifade etti. Büyükduman, geçen yılın şubat ayından itibaren konut fiyatlarının reel olarak azaldığını belirterek, enflasyondaki düşüşün, konut fiyatlarındaki artışın reel bazda pozitif bir hal almasını sağlayacağını öngördü. Ancak, önceki yıllarda görülen yüksek artışlar ve dalgalanmaların tekrarlanmayacağının altını çizdi.