Kasaplardan kafelere tüm işletmeler için karekod zorunluluğu yarın başlayacak

Gıda Güvenliği İçin Yeni Dönem Başlıyor

Tüketicilerin gıda işletmelerinin denetim geçmişine ulaşmasını sağlayan karekod sistemi, 1 Temmuz 2024 tarihinden itibaren gönüllü olarak uygulamaya konuldu. 1 Ağustos 2025 itibarıyla ise bu uygulama zorunlu hale geliyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın geçtiğimiz yıl devreye aldığı karekod uygulaması, tüketicilere gıda işletmeleri hakkında resmi denetim bilgilerine hızlı ve doğrudan erişim imkânı sunmak amacıyla hazırlandı. AA muhabirinin edindiği bilgilere göre, uygulama şu ana kadar isteğe bağlı olarak yürütüldü ve bu süreçte marketler, kasaplar, manavlar gibi satış noktalarının yanı sıra restoranlar, kafeler ve yemekhaneler gibi toplu tüketim işletmeleri gönüllü olarak katılım gösterdi. Ancak, 1 Ağustos 2025 tarihinden itibaren bu sistem tüm satış ve toplu tüketim işletmeleri için zorunlu hale gelecek. Gıda işletmecileri, kendilerine özel oluşturacakları karekodları, tüketicilerin rahatlıkla görebileceği bir alana yerleştirecekler. Bu yükümlülüğe uymayan işletmelere idari yaptırımlar uygulanacak.

Tarım Cebimde Uygulaması ile Erişim

Tüketiciler, işletmelerin görünür alanlarına yerleştirilen karekodları, cep telefonlarına yükledikleri “Tarım Cebimde” uygulaması aracılığıyla tarayacaklar. Karekod okutulduğunda, ilgili işletmenin kayıt veya onay numarası, ticari unvanı ve açık adres bilgilerine ulaşmak mümkün olacak. Ayrıca, sistem sayesinde işletmenin son resmi denetim tarihine de erişim sağlanabilecek. Uygulamanın temel amacı, tüketicilerin gıda güvenliği hakkında bilgiye ulaşmalarını kolaylaştırmak, işletmelerin Bakanlık kontrolü altında olduğunu kamuoyuna göstermek ve resmi denetim faaliyetlerinin toplum nezdinde daha görünür hale getirilmesini sağlamaktır.

Uygulamanın Teknik Altyapısı ve Denetim Süreci

Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Bitkisel Gıdalar Çalışma Grubu Sorumlusu Çiğdem Kurtar, uygulamanın Haziran 2024’te başlatıldığını ve gönüllü olarak devam ettiğini belirtti. Gıda işletmelerini “üretim”, “satış” ve “toplu tüketim” kategorilerine ayırdıklarını dile getiren Kurtar, üretim işletmelerinin uygulamaya gönüllü devam edeceğini, satış ve toplu tüketim işletmelerinin ise zorunlu olacaklarını ifade etti. İşletmeciler, ‘guvenilirgida.tarimorman.gov.tr’ adresinden karekod oluşturma sekmesine, yalnızca vergi ve TC kimlik numaraları ile Bakanlıktan aldıkları işletme kayıt numarasını girerek, karekodlarını 7 gün 24 saat oluşturma imkânına sahip olacaklar.

Kurtar, oluşturulan karekodun yalnızca görünür bir yere yerleştirilmesinin yeterli olduğunu belirterek, “İşletmeciler, bu görseli tüketicilerin görebileceği bir alana asarak, tüketicilerin o işletmenin Bakanlık denetiminde olduğunu fark etmelerini sağlamalıdır.” şeklinde konuştu. Bu şekilde hem tüketicinin bilgiye erişimi kolaylaşacak hem de işletmelerin denetime açık olduğu topluma açık şekilde teyit edilecektir. Karekodu okuttuğunda herhangi bir uyumsuzluk tespit eden vatandaşlar, “Alo 174 Gıda Hattı”na ihbarda bulunabilecekler.

Denetim Yapılmayan İşletmelere Ceza Uygulanacak

Bakanlık, resmi kontrol verilerini toplumla şeffaf bir şekilde paylaşmaya yönelik bu sistemi zorunlu hale getirerek, kamusal denetim alanını genişletmeyi ve bireysel denetimi güçlendirmeyi amaçlıyor. Uygulamaya geçmeyen işletmelere, Bakanlık denetimlerinde veya tüketici şikayetleri üzerine tespit edilmeleri durumunda idari para cezası uygulanacağı bildirildi. Gıda güvenliği süreçlerinde kullanılan teknolojik ekipmanlarla ilgili bilgi de paylaşan Kurtar, “Gıdaların denetiminde steril ambalajlardan numune alıyor, lazer termometreyle ölçüm yapıyoruz ve yüksek teknoloji kullanarak denetim gerçekleştiriyoruz. Tüketicilerimizin ‘guvenilirgida.tarimorman.gov.tr’ adresini ve ‘Tarım Cebimde’ uygulamamızı takip etmelerini rica ediyoruz. Unutmayın ki en iyi denetçi tüketicinin kendisidir. Hepimiz sonuçta tüketiciyiz. Tüketicilerin gıdanın güvenilirliğini hissetmeleri, işletmenin denetlendiğini bilmeleri büyük bir memnuniyet yaratıyor.” şeklinde konuştu.

Gıda güvenliği politikalarını yalnızca idari denetimle değil, doğrudan tüketici katılımına dayanan bir sistem ile desteklenmesini hedefleyen bu uygulama, 1 Ağustos 2025 itibarıyla Türkiye genelindeki tüm satış ve toplu tüketim işletmeleri için yeni bir dönemin başlangıcı olacak.