Anasayfa
Canlı Borsa
Borsa
Döviz Kurları
Altın
Hisse Senetleri
Endeksler
Kripto Paralar
Döviz Hesaplama
Döviz Çevirici
Kredi Arama
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) blogunda, Yapısal Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürlüğü tarafından kaleme alınan ve Uzman Zeynep Yılmaz’a ait bir analiz yayımlandı.
Bu analizde, çalışanların farklı sektörlerde iş bulma ve geçiş yapabilme yeteneklerinin işgücü piyasasının etkinliği açısından kritik olduğu vurgulandı.
Esnek iş geçişlerinin, işgücü arz ve talebinin dinamik koşullara hızlı yanıt vermesine olanak tanıdığı ifade edilerek, “Bu çalışmada, 2025 yılı Mayıs ayını referans alarak bir önceki yıl içinde Türkiye’de iş gücü piyasasında yaşanan değişimleri, sektörel istihdam ve iş güç geçişleri açısından inceliyoruz. TÜİK verilerine göre, 2024 Mayıs-2025 Mayıs döneminde toplam istihdam %1,2 oranında artmış ve istihdamın sektörel dağılımında çeşitli değişimler gözlemlenmiştir. Sanayi sektöründeki istihdam 157 bin kişinin (yüzde 3,1) azalmasıyla, inşaat sektöründe 83 bin kişilik (yüzde 4,6), hizmetler sektöründe ise 258 bin kişilik (yüzde 2,9) artış kaydedilmiştir.” denilmektedir.
İstihdamın sektörel dağılımındaki değişimler analiz edilmiş ve sanayi sektörünün payının azaldığı, hizmetler sektörünün payının ise artış gösterdiği belirtildi.
Bu değişimlerin uzun vadeli küresel eğilimlerle uyuştuğu ve ülkelerin ekonomik gelişim düzeyi ile sanayi sektöründe istihdam payının genellikle düştüğü vurgulandı.
Analizde, teknolojik gelişmelerin üretkenliği artırma, hizmet tüketimi tercihlerinin değişmesi ve küresel rekabetin imalat süreçlerini başka ülkelere kaydırmasının bu durumu etkileyen faktörler olduğu belirtildi.
Sonuç olarak, hizmetler sektörünün istihdamdaki payında artış olduğu gözlemlenmekte ve yüksek gelirli ülkelerde hizmetlerin istihdamdaki payının Türkiye’nin üzerinde olduğu ifade edilmektedir.
Ayrıca, Türkiye’deki sanayi sektörünün toplam istihdam içindeki payının, yüksek gelirli ülkelerin ve OECD ortalamalarından yaklaşık %5 daha yüksek olduğu vurgulandı.
Uzun vadede Türkiye’nin ekonomik gelişimiyle birlikte bu oranın artacağı ve istihdam dağılımının yüksek gelirli ülkelere yaklaşacağı öne sürüldü:
“Sektörel istihdam değişimini incelemek için, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kaynaklı verileri kullanarak, çalışanları bir yıl süreyle takip ediyoruz. 2024 Mayıs ayında çalışıp, haziran ayında istihdam kaydı olmayan bireylerin işgücü piyasasındaki durumlarına baktığımızda; 835 bin işten ayrılan kişiden 191’inin (yüzde 23) temmuzda yeniden işe girdiği, yaklaşık 563’ünün (yüzde 67) ise bir yıl içinde yeni bir iş bulduğu görülmektedir. Yeniden işe girmeyenlerin arasında kamu hizmetinde çalışanlar, girişimciler ve emeklilerin bulunduğu için bu grubun tamamının işsiz olduğunu söylemek doğru olmaz.”
İmalat sanayisi temel alındığında, işten ayrılıp yeniden işe girme oranının %68 olduğu, bu oranın genel ortalamayla benzerlik gösterdiği ifade edildi.
2024 Mayıs ayında imalat sanayiinde çalışırken işten ayrılan 172 bin kişiden 117 bininin (yüzde 68) 2025 Mayıs ayına kadar yeniden iş bulduğu belirtildi. Bu sonuç, imalat sanayisindeki istihdam kaybının, diğer sektörlere kıyasla işsizlik oranına daha az etkisi olduğunu göstermektedir.
Ayrıca, sektörler arası geçişleri incelemek amacıyla, imalat sanayiindeki işinden ayrılan 117 bin kişinin hangi sektörlerde çalıştıkları değerlendirildi. 2025 Mayıs verilerine göre, bu kişilerin 47 bininin kendi sektörlerinde, 70 bin kişinin ise yeni sektörlere geçtiği ve bunların %49’unun hizmetler sektörüne, %34’ünün farklı imalat alt sektörlerine, %15’inin ise inşaat sektörüne yöneldiği görüldü.
2024 yılı, bir yıl içinde işten farklı bir işe geçiş oranlarının en yüksek olduğu yıl olarak kaydedildi. 2024 Mayıs ayında çalışıp, haziran ayında istihdam kaydı bulunmayan kişilerden, bir yıl içinde yeniden işe girenlerin oranının %67 olduğu ve bu oranın önceki yıllara göre yükseldiği vurgulandı. Özellikle 2018’deki bu oran %63’tü, pandemi sonrası 2020 yılında ise işgücü piyasasında hızlı bir toparlanma gözlemlenmişti.
Analizdeki sonuçlar, 2025 yılında sanayi sektörünün istihdam içindeki payının düşerken, hizmetler sektörünün payının artmaya devam edeceğini ve Türkiye’nin istihdam dağılımının yüksek gelirli ülkelerle paralel bir seyir izleyeceğini göstermektedir. Sonuç itibarıyla, Türkiye’de işgücü piyasasının dinamik olduğu ve işten ayrılan bireylerin önemli bir kısmının yeniden iş bulabildiği değerlendirilmektedir.
