Kodlar Altınla Yazılıyor: Meta, 24 Yaşındaki Matt Deitke’ye 250 Milyon Dolar Teklif Etti
Daha 24 yaşında. Washington Üniversitesi’ndeki doktora programını tamamlamadı bile. Ama teknoloji dünyasının en büyüklerinden biri, Meta, onun için 250 milyon dolarlık bir tazminat paketi hazırladı. İsmi: Matt Deitke. Alanı: Yapay zeka. O artık sadece genç bir dahi değil, yapay zekanın geleceğini satın almak isteyen bir devin simgesi.
Meta’nın agresif işe alım politikası, bu hamleyle yeni bir boyut kazandı. Bir insanın satılabilir değerinin, potansiyelinin ve beyninin, 250 milyon dolarlık bir pakete sığdırıldığı bu çağda; teknoloji dünyası sadece kodlarla değil, güç ilişkileriyle de yazılıyor.
Molmo’dan Meta’ya: Seattle’daki Bir Garajdan Silikon Vadisi’ne
Matt Deitke, Seattle’daki Allen Yapay Zeka Enstitüsü’nde geliştirdiği çok modlu sohbet robotu Molmo ile tanınmıştı. Ardından kurduğu Vercept adlı yapay zeka girişimi, yalnızca 6 ayda aralarında eski Google CEO’su Eric Schmidt’in de olduğu yatırımcılardan 16,5 milyon dolar topladı.
Henüz çeyrek yüzyılı bile tamamlamadan Meta’nın “stratejik yetenek transferi” listesinde en tepeye yerleşti. Ve teknoloji sektörü şunu konuşmaya başladı:
“Artık sadece şirketler değil, bireyler de yatırım nesnesi.”
“İneklerin İntikamı” Sosyal Medyada Gündem
Deitke’nin astronomik transferi sosyal medyada mizahi ama bir o kadar da derinlikli bir sloganla yankı buldu: “İneklerin İntikamı.”
Eskiden okulda dalga geçilen yazılım tutkunu gençler, şimdi dünya ekonomisinin en yüksek maaşlı yıldızları. Makinelerin insanların işlerini elinden aldığı bu yeni dönemde, ekran başındaki deha, üretim hattındaki işçiyi “silmek”le suçlanıyor.
Bu mizahın arkasında ise karanlık bir gerçek var: teknoloji artık sadece gelişme değil, eşitsizliğin yeniden üretimi anlamına da geliyor.
İşten Çıkarılan Binlerce Kişi, Ödüllendirilen Birkaç Zihin
UCLA Profesörü Ramesh Srinivasan, durumu şöyle özetliyor:
“Yapay zekaya yatırım yapan şirketler bir avuç elit araştırmacıya yüz milyonlar veriyor, ama aynı anda binlerce kişiyi işten çıkarıyor. Bu, teknolojik ilerlemenin sınıfsal bir silaha dönüşmesidir.”
Meta, geçtiğimiz 18 ay içinde 25 binden fazla çalışanıyla yollarını ayırdı. Ancak Matt Deitke’ye ayırdığı kaynak, iş gücü politikalarının ne denli seçici hale geldiğini ortaya koyuyor.
Zuckerberg: “Rekabet Sert, Yatırımlar Daha Sert Olmalı”
Meta CEO’su Mark Zuckerberg, yatırımcı toplantısında savunmasını yaptı:
“Yapay zekada rekabet çok çetin. En iyi araştırmacılarla çalışmak zorundayız. Büyük hesaplama altyapılarına yatırım yapıyoruz. Bu bir uzun vadeli savaş.”
Ancak bu “savaşın” cephe hattında kimler var? Sadece elit mühendisler mi? Yoksa otomasyonla işlerini kaybeden milyonlar mı?
Verinin Sahibi Kim, Değerin Alıcısı Kim?
Uzmanlar, yapay zekanın en büyük problemlerinden birine parmak basıyor: “Veriyi biz üretiyoruz ama değeri başkaları topluyor.”
Yani sosyal medya etkileşimleri, arama geçmişleri, fotoğraf paylaşımları ile milyarlarca insan, algoritmaların hammaddesini sağlıyor ama ortaya çıkan kazanç sadece belli başlı elit zihinlerin elinde yoğunlaşıyor.