Duygu Erdoğan – Nisan ayında yaşanan zirai don, özellikle çiçek açan elma ağaçlarına ciddi zararlar verdi. Bu durum, marketlerde elma fiyatlarını hızla artırdı ve kilo fiyatı 100 lirayı buldu. 5-6 elmanın bir kilo geldiği bu durumda, tanesi de 20 lira seviyelerine ulaştı. Önemli elma üretim bölgelerinde, hasat döneminin yakın gelmesine rağmen, yüzde 60-80 arasında değişen zararlar yaşandığı bildiriliyor. Yıl boyunca elma fiyatlarının 90-130 lira arasında seyretmesi bekleniyor.
İlkbahar döneminde etkili olan soğuk hava ve kar yağışı, bazı meyve türlerinin çiçeklenme dönemine denk geldiği için don zararı oluşmasına neden oldu. 10-12 Nisan tarihleri arasında meydana gelen zirai don, kayısı, elma, üzüm (bağ), kiraz ve şeftali gibi meyve türlerini olumsuz etkiledi.
Karaman’ın Ziraat Odası Başkanı Mehmet Bayram, elma fiyatlarının yıl boyunca artmaya devam edeceğini belirtti. Bayram, “Şu anda marketin meyve reyonundayım. Bahçeye yürüme mesafesinde bile kilosu 90 lira. Bölge genelindeki üretimimizin 700 bin ton olacağını, bunun 100-200 bin ton seviyesine düşeceğini tahmin ediyoruz” dedi.
Depodan elma satış fiyatının şu anda 40 lira olduğunu ifade eden Bayram, gelecek hafta yazlık çeşitlerde yeni hasatların başlayacağını belirterek, “Ancak bu durumun fiyatta büyük bir etki yaratacağını düşünmüyoruz. 100-150 lira aralığında satış olacaktır” değerlendirmesinde bulundu.
Türkiye’nin elma üretimi, 2016’dan bu yana 3 milyon tonun üzerine çıkmış durumda. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2020’den itibaren üretim 4.5 milyon ton seviyesinde gerçekleşiyor. Ancak bu sezon, zirai don nedeniyle produksiyonun 1.5 milyon ton seviyelerine kadar düşeceği tahmin ediliyor. TÜİK, 2025 yılı için yaptığı ilk bitkisel üretim tahmininde elma üretiminde yaklaşık yüzde 40’lık bir düşüş öngörmüştü.
Isparta, elma üretiminde önemli bir yere sahip ve bu bölgede elma ağaçları diğer türlere göre zirai dondan daha az etkilenmiş durumda. Şehirdeki kayıplar yüzde 30-40 arasında seyrediyor. Bu nedenle, piyasaya elmanın Isparta’dan ağırlıklı olarak girmesi bekleniyor. Isparta’da ilk hasat eylül ayının ikinci haftasında başlayacak. Isparta Ziraat Odası Başkanı Mustahattin Can Selçuk, “Şu anda bile üreticideki satış fiyatı 40 lira. Hasat döneminde biraz fiyat düşse bile yüksek raf fiyatlarının devam edeceğini öngörüyoruz. Genel olarak meyve fiyatlarının geçen yıl olduğundan daha yüksek olacağı bir dönem yaşıyoruz” ifadelerini kullandı.