Son dakika: Merkez Bankası Başkanı Karahan enflasyon öngörüsünü açıkladı

TCMB Başkanı Fatih Karahan, İstanbul Finans Merkezi’nde düzenlenen “Enflasyon Raporu 2025-III Bilgilendirme Toplantısı”nda kritik açıklamalar yaptı.

Merkez Bankası Başkanı Karahan, sıkı para politikasının etkilerini kademeli olarak almaya devam ettiklerini ve bu süreçte enflasyon üzerinde dezenflasyonist etkilerin arttığını belirtti.

Önümüzdeki dönemde tüm para politikası araçlarını etkin bir şekilde kullanmaya devam edeceklerini vurguladı. Fiyat istikrarının sağlanmasına yönelik gösterilen çabaların önemine dikkat çekti.

“Yılbaşına kıyasla halen zayıf seyrediyor”

Küresel ticaret politikalarındaki belirsizlik ve jeopolitik riskler, yüksek seviyelerde varlığını sürdürüyor. Küresel ekonomik büyüme görünümü, yılbaşına kıyasla hâlâ zayıf bir seyir izliyor.

Enerji fiyatları hakkında

Jeopolitik gelişmelerin etkisiyle enerji fiyatlarındaki arz artışları sınırlı bir yükseliş sağladı. Küresel piyasalarda portföy tercihleri ağırlıklı olarak hisse senetleri yönünde gerçekleşti. Sıkı para politikası ile talep yapısı daha dengeli hale geldi.

Özel tüketim, büyümeye katkısının gerilediği bir dönemde ilerliyor. İkinci çeyrek üretim göstergeleri yavaşlama sinyalleri veriyor. Anket bazlı göstergeler sanayide zayıflık belirtileri gösteriyor ve işgücü piyasasında manşet işsizlik oranı beklenenden daha az sıkı durumda.

Kartla yapılan harcamalar hakkında

Altın hariç perakende satışların ılımlı seyrini sürdürdüğü gözlemleniyor. Kartla yapılan harcamalarda tüketimde ivme kaybı devam etmekte. İmalat sanayiye ait kayıtlı siparişler de ılımlı seyretmekte. Talep koşullarındaki dezenflasyonist etki, öngörülerle uyumlu olarak artış gösteriyor.

“Dezenflasyon süreci kesintisiz devam ediyor”

Temmuz ayına ait geçici veriler dış ticaret dengesinde iyileşmelere işaret ediyor. Bu doğrultuda, cari açığın milli gelire oranının ikinci çeyrekte %1,3 civarında olacağını öngörüyorlar. Dezenflasyon sürecinin kesintisiz şekilde devam ettiğini ve enflasyonun tahmin aralığının üst bandının biraz altında gerçekleştiğini kaydetti.

Tüketici enflasyonu, Temmuz ayında 2024 Mayıs zirvesine kıyasla 42 puan daha düşük gerçekleşti ve Ağustos ayı öncü verileri, bu eğilimin devam edeceğini göstermektedir.

Son üç ayda enflasyonun piyasa beklentilerinin altında seyrettiği gözlemleniyor, ancak hizmet sektöründeki atalet, tahminlerde risk oluşturmaya devam ediyor.

“Gıda grubunda zirai dona rağmen enflasyonda yavaşlama görüyoruz”

Veriler, dezenflasyon sürecinin devam edeceğine işaret ediyor. Temel mal enflasyonundaki artış geçici olarak değerlendiriliyor. Ağustos öncü verileri, ana eğilimde kademeli bir yavaşlamanın sürdüğünü göstermekle birlikte, gıda grubunda zirai dona rağmen enflasyonda yavaşlama da gözlemleniyor.

Özellikle son aylarda artan sıcaklıklarla birlikte bazı bölgelerde kuraklık riskinin belirginleştiği ve bunun da gıda fiyatları üzerinde yukarı yönlü riskler yarattığı aktarılmakta.

“Kira enflasyonu öngörülenden daha dirençli bir seyir izliyor”

Geçmiş enflasyona endeksli kalemlerin dezenflasyonu yavaşlattığı görülüyor. Önümüzdeki iki ay içinde özel üniversitelerin ücret değişimlerinin etkisini izlemeye alacaklar. Kira enflasyonu, beklenenden daha dirençli bir seyir sergiliyor ve bunun gerilemeye devam etmesi bekleniliyor.

Parasal duruş hakkında

Enflasyon tahminleri gerileme gösteriyor ve düşüşün kademeli bir şekilde süreceği düşünülüyor. Ancak, beklentilerin iyileşmesine rağmen hâlâ enflasyon tahminlerinin üzerinde seyretmeye devam ettiği vurgulanıyor.

“Finansal koşullarda sıkılık devam ediyor”

Sıkı para politikasının uygulanmasına ve sonuçlarının kademeli olarak alınmasına devam edildiği bilgisi verildi. Bu politika ile dezenflasyon sürecinin sürdürülebilirliğinin sağlanacağı ifade edildi.

Son dönemlerde rezerv pozisyonundaki iyileşmeyle TL likiditesinin arttığı, ancak fazla likiditenin depo alım ihaleleri ve ters swap işlemleriyle sterilize edildiği aktarılmakta. Finansal koşullardaki sıkılık sürüyor.

Kredi faizleri geriledi

Temmuz PPK kararı sonrasında, Temmuz’un ilk haftasına göre tüketici kredisi faizleri 5,3, ticari kredi faizleri ise 5,5 puan azaldı. Ticari kredilerde kompozisyonun TL lehine değiştiği gözlemleniyor. Tüketici kredilerinin içerideki talebi dengeleyici seviyede devam etmesi büyük önem taşımakta.

“Sermaye girişleri Mayıs itibarıyla tekrar başladı”

KKM (Kur Koruma Mevduatı) bakiyesinin önemli ölçüde azaldığı, Türkiye’ye yönelik sermaye girişlerinin Mayıs ayı itibarıyla yeniden başladığı bildirildi. Bu durum, parasal aktarım mekanizmasının güçlenmesine yardımcı olmakta. Sıkı para politikası, risk ve oynaklık göstergelerinde iyileşmeyi desteklemekte olarak değerlendiriliyor.

“Ara hedefler ilan edilmeye başlanacak”

Bu enflasyon raporu ile birlikte orta vadeli tahminlerin sunumunda bir değişikliğe gidilmesi kararı alındı. Yeni yaklaşım kapsamında, Enflasyon Raporu tahminlerine ek olarak, taahhüt ve çıpa işlevi görecek yıl sonu odaklı ara hedefler açıklanacak.

“Ara hedefler değiştirilmeyecek”

Olağanüstü bir gelişme yaşanmadığı sürece ara hedeflerin değişmeyeceği ifade edildi. Ara hedefler, enflasyonun %5 seviyesine indiği dezenflasyon sürecinde daha kısa vadede ulaşılması taahhüt edilen yıl sonu enflasyon düzeyleri olarak belirlenmiştir.

2025 ve 2026 yılı enflasyon tahmini belli oldu

Enflasyonun 2025 yılı sonunda %25-29 aralığında gerçekleşeceği öngörülürken, 2026 için tahmin %13-19 aralığında belirlendi.

“Ara hedeflere ulaşmak için sıkı para politikası duruşumuzu sürdüreceğiz”

2025 yılı sonu enflasyon tahmininin %24 olarak korunduğu, 2026 ve 2027 yılları için ise sırasıyla %16 ve %9 hedeflerinin belirlendiği ifade ediliyor. Ara hedeflere ulaşabilmek amacıyla sıkı para politikasının sürdürüleceği vurgulandı.

Kira fiyatları hakkında

Son verilere göre, hizmet kaynaklı ve eğitim ile kira kaynaklı bir katılık gözlemleniyor. Kira tarafındaki katılığın kabul edilmesine rağmen, öncü verilerde aşağı yönlü bir eğilimin devam edeceği belirtiliyor.

Katılığın daha hızlı bir şekilde kırılacağını öngörüyorlardı, ancak bu sürecin daha yavaş ilerleyeceği sonucuna varıldığı bildiriliyor. Kararlı kalındığı sürece, kırılmayacak bir katılığın olmadığını ifade ediyorlar.