Yurtdışı e-alışveriş araştırmasından: 43 milyar TL’ye ulaştı!

ETİD Başkanı Hakan Çevikoğlu, 2025 yılının sonuna gelindiğinde yurt dışındaki yerleşik pazar yerlerinin Türkiye’deki işlem hacminin 75 Milyar TL’yi aşacağını ifade etti. Çevikoğlu, “Yurt dışındaki yerleşik pazar yerlerinin sadece 2024 yılında 280 Milyar TL’lik bir katma değer kaybına neden olduğunu, 2025’te bu rakamın 500 Milyar TL seviyesine yükselebileceğini öngörüyoruz. YYP iş modeli, Türkiye’deki istihdamı, vergi sistemini ve üretimi dışarıda bırakarak kar elde ediyor. Eğer gerekli düzenlemeler yapılmazsa, Türkiye, orta-uzun vadede üretim gücünü ve dijital egemenliğini kaybetme tehlikesiyle karşılaşacaktır.” dedi.

Çevikoğlu, bu durumun sadece ticari bir mesele değil, aynı zamanda bir ulusal mesele olduğuna dikkat çekti. “YYP iş modeli, yalnızca Türkiye’de değil, dünya genelinde ekonomiler için en önemli tehditler arasında yer almakta. Tüm devletler bu konunun nasıl yönetileceğini tartışıyor. ETİD olarak Dogma Alares’le hazırladığımız ‘Yurtdışında Yerleşik Pazaryerlerinin (YYP) Yerel E-Perakende Ekosistemine Etkileri’ başlıklı rapor, YYP iş modelinin perakende ekosistemimiz üzerindeki etkilerini irdelemektedir. YYP iş modeli, Türkiye’de istihdam, vergi ve üretimi dışlayarak kar elde etmekte. 2024 yılı itibarıyla yurtdışı yerleşik pazar yerleri üzerinden yapılan alışveriş, yıllık cari işlemler açığımızın yüzde 15’ine karşılık gelmektedir. Bu platformlar, kısa vadede cazip fiyatlarla öne çıkarken, uzun vadede Türkiye’nin perakende ekosistemine, üretim gücüne ve dijital güvenliğine ciddi tehditler oluşturmaktadır. Eğer düzenlemeler yapılmazsa, Türkiye orta ve uzun vadede üretim gücünü ve dijital egemenliğini kaybetme riskiyle karşı karşıya kalacaktır. ETİD olarak, adil rekabetin, tüketici güvenliğinin ve ekonomik egemenliğin sağlanması için acil önlemler alınması gerektiğini düşünüyoruz.” şeklinde konuştu.

Çevikoğlu, ETİD’in önerilerinin net olduğunu belirtti. Öncelikle YYP’nin Türkiye’de faaliyet gösterebilmesi için, vergi, denetim ve veri işlemede yurtiçinde yerleşik pazar yerleri ve çok kanallı perakendecilerle eşit koşullara tabi olmaları gerektiğini vurguladı. Ayrıca, tüketici güvenliği ve ürün denetiminin güçlendirilmesi gerektiğini belirten Çevikoğlu, “YYP’nin gümrük süreçleri sıkılaştırılmalı ve veri işlemleri Türkiye’de gerçekleştirilmelidir. Yerli platformlar ve KOBİ’ler desteklenmeli, bilinçli tüketim kültürü teşvik edilerek farkındalık artırılmalıdır. Son olarak, YYP’nin Türkiye’de yerleşik bir şirket kurarak bütün perakende aktörleriyle eşit şartlarda rekabet etmesi sağlanmalıdır. Türkiye e-ticaret ekosistemindeki tüm düzenleme ve yasaklara tabi olarak, veri işleme ve barındırma işlemleri Türkiye’de gerçekleştirilerek dijital egemenlik korunmalıdır.” dedi.