Fransa’da Grev Süreci Başladı

Fransa genelinde yüz binlerce kişi sokak gösterilerine katılırken, sendikalar yeni başbakan Sébastien Lecornu’ya bütçe kesintilerini yeniden düşünmesi ve ücretler, emeklilik maaşları ve kamu hizmetleri konusunda harekete geçmesi için baskı yapmak amacıyla bir günlük grev eylemi düzenledi.

Tren, otobüs ve tramvay şoförlerinin greve gitmesiyle toplu taşımada aksamalar yaşandı, hastane personeli protestolara katıldı ve eczacıların fiyat politikalarını protesto etmesi nedeniyle 10 eczaneden 9’u kapatıldı. İlkokul ve ortaokullardaki öğretmenlerin yaklaşık altıda biri, okul kantin personeli ve denetçileri de greve gitti. Paris’ten Amiens ve Le Havre’a kadar birçok lise öğrenciler tarafından ablukaya alındı. Protestocular 250’den fazla gösteri düzenledi ve Paris’ten Marsilya, Nantes, Lyon ve Montpellier’e kadar birçok şehirde yürüyüş yaptı.

Sol görüşlü CGT sendikasının başkanı Sophie Binet, Macron’un yeni başbakanının gelecek yıl için bir bütçe hazırlamanın yanı sıra yeni bir hükümet kurmak için çabaladığı bir dönemde, “Öfke çok büyük ve kararlılık da öyle. Bugün Sayın Lecornu’ya mesajım şu: Bütçeye karar verecek olan sokaklardır” dedi.

Grev ve protestoların günü, Fransa’da siyasi krizin yaşandığı bir döneme denk geldi. Macron, geçen hafta yakın müttefiki Lecornu’yu, bütçe kesintileri konusundaki sert anlaşmazlıklar nedeniyle parlamento tarafından görevden alınan önceki iki başbakanın ( François Bayrou ve Michel Barnier ) ardından, bir yıl içinde üçüncü başbakan olarak atadı.

Lecornu, merkezci selefi Bayrou’nun, Fransa’nın kamu borcunu azaltmak için 44 milyar avroluk (38 milyar sterlin) bütçe kısıtlaması ve kemer sıkma programı içeren popüler olmayan planı nedeniyle 8 Eylül’de yapılan güven oylamasında başarısız olmasının ardından atandı.

Başbakan, Bayrou’nun iki resmi tatilin kaldırılması yönündeki son derece olumsuz karşılanan teklifinden vazgeçeceğini söyledi . Ancak sendikalar, Bayrou’nun bütçe kesintilerinin diğer unsurlarının (örneğin, sosyal yardım harcamalarının çoğunun dondurulması) korunabileceğinden endişe ediyor. Lecornu, eski başbakanlar için ömür boyu ayrıcalıkları kaldırma sözü verdi, ancak henüz bütçe planlarını açıklamadı.

Lecornu’nun bütçe metnini hazırlayıp yeni bir azınlık hükümeti kurması için sadece birkaç haftası var. Muhalefet partileri tarafından herhangi bir bütçenin anında reddedilmesini önlemek zorunda; zira muhalefet partileri güvensizlik oyu verip onu görevden alabilir. Macron’un geçen Haziran ayında ani erken seçim çağrısı yapmasından bu yana , Fransız parlamentosu mutlak çoğunluk olmadan sol, aşırı sağ ve merkez arasında bölünmüş durumda. Bu durum, bütçe konusunda tekrar tekrar çıkmaza yol açtı.

Paris dışındaki Créteil’de kamu sektöründe çalışan ve yaklaşık 20 yıl hastane çocuk psikiyatrisi alanında çalıştıktan sonra yerel kreş hizmeti veren Sylvie, “Biz, hükümetin art arda yaptığı bütçe kesintileriyle aşındırılan kamu hizmetlerini korumak için buradayız” dedi.

FSU kamu sektörü sendikasının bayrağını taşıyan kadın, şunları söyledi: “Fransa, toplumda yardıma ihtiyacı olanlara bakmak için hâlâ düzgün bir sosyal güvenlik sistemine ve güvenlik ağına sahip birkaç ülkeden biri, ancak bu sistem her geçen yıl fon kesintileriyle aşınıyor. Kamu sektörü çalışanlarının maaşları çok düşük; bu işi sevdiğimiz ve insanlara hizmet etmek istediğimiz için yapıyoruz, kâr amacıyla değil. Yüksek kamu borcundan biz sorumlu tutuluyoruz, oysa aslında kamu maliyesine zarar veren Emmanuel Macron’un işletmelere sağladığı vergi indirimleri. Bugün barışçıl bir şekilde yürüyoruz çünkü tek isteğimiz hükümetin bizi dinlemeye başlaması.”

Paris’in dışındaki Val-de-Marne’de kültürel hizmetlerde çalışan Christiane, “Çalışan yoksulların sayısı giderek artıyor; yani kira ödeyemeyen ve arabalarında uyuyan iş sahibi insanlar.” dedi.

Normandiya, Rouen’de okul sisteminden atılan çocuklar için gençlik çalışanı olan 49 yaşındaki Guillaume, SUD sendikasının sağlık çalışanları şubesiyle birlikte yürüyüş yapmak üzere Paris’e gelmişti. Guillaume, “Emekliliklerden sosyal güvenliğe ve sağlık hizmetlerine kadar tüm sosyal korumalar saldırıya uğruyor. Zenginler daha da zenginleşiyor ve eşitsizlik artıyor. Sosyal hizmet sektöründeki bütçe kesintilerinin etkisini görüyorum; daha fazla çocuğun yardıma ihtiyacı var ve Covid durumu daha da kötüleştirdi çünkü bazı çocuklar onları ihmal etmiş veya kötü muamele etmiş olabilecek ailelerle birlikte evlere kapatıldı. Bugün burada hükümete şunu söylemek için bulunuyorum: Büyük işletmelere vergi indirimi ve yardım olarak para vermeyi bırakın, bu topluma ve tüm devlet sektörüne zarar veriyor. Çok zenginleri vergilendirecek önlemlere ihtiyacımız var.” dedi.

Lyonlu ve CGT sendikası üyesi Sandrine, büyük bir Fransız inşaat firmasında çalışıyordu ve hissedarların maaşlar durgunlaşırken büyük miktarda para kazandığını söyledi. “Bu sosyal adalet ve vergi adaletiyle ilgili,” dedi.

Fransa İçişleri Bakanlığı, gün boyunca düzenlenen sokak gösterilerine 600 bin ila 900 bin kişinin katıldığını tahmin ediyor.

Öğleden sonraya kadar Fransa genelinde 140 kişi tutuklandı. Batıdaki Nantes kentindeki protesto gösterilerinin kenarlarında polisin göz yaşartıcı gaz kullandığı çatışmalar yaşandı. Lyon’da ise Fransız medyasının üç kişinin yaralandığını bildirdiği bildirildi.

Protesto günü Lecornu için erken bir sınav olsa da, gösterilerdeki öfke ve sloganların büyük kısmı, iktidarda 18 ayı kalan ve 2017’de göreve geldiğinden bu yana en düşük popülaritesini yaşayan Macron’a yönelikti.

Sol görüşlü politikacılar sendika yürüyüşlerine katıldı. Marsilya’daki sol görüşlü La France Insoumise partisinin lideri Jean-Luc Mélenchon, “Başkan kaosun kaynağıdır ve son zamanlarda yaşanan her şey onun eylemlerinin sonucudur,” dedi.