Gelir Vergisi Kanunu’nun 75, 80 ve 82. maddeleri çerçevesinde döviz kazançlarının vergiye tabi olması gerektiği hâlde, Maliye Bakanlığı’nın bireylerin yüksek miktarlardaki döviz kazançlarından vergi almadığına dair iddialar kamuoyunda büyük bir yankı uyandırdı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, bazı medya organlarında yer alan bu iddialara yönelik bir yazılı açıklama yaptı. Bakanlığın açıklamasında, “Bugün bir basın yayın organı tarafından gündeme getirilen ‘vergisiz döviz’ iddialarının bilgi eksikliğinden kaynaklandığı değerlendirilmiştir; kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi amacıyla aşağıdaki açıklamanın yapılması gereği ortaya çıkmıştır.” ifadesine yer verildi.
Döviz Alımlarında Kambiyo Vergisi
Döviz alım işlemlerinde, ticari olup olmadığına ya da kazanç sağlanıp sağlanmadığına bakılmaksızın, işlem tutarı üzerinden binde 2 oranında kambiyo vergisi alınmaktadır. Bireysel döviz işlemleri vergi dışı bırakılmamaktadır; bu tür işlemlerden elde edilen kazançlar ise kapsam ve niteliğine göre vergilendirilmektedir.
Vergiye Tabi Kazançlar
Gelir Vergisi Kanunu’nda vergiye tabi gelir unsurları açık bir şekilde belirtilmiştir ve gerçek kişilerin bu unsurlar çerçevesinde elde ettiği gelirler vergilendirilmektedir. Ticari bir yapı içinde ve sürekli olarak yapılan döviz alım satım işlemlerinden elde edilen kazançlar, ticari kazanç olarak vergiladiyorsa tabidir. Ayrıca, sermaye yatırarak döviz alım satımı gerçekleştiren gerçek kişilerin elde ettiği kur farkı kazançları da ticari kazanç kapsamındadır. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın web sitesinde bu konuyla ilgili çok sayıda bilgi mevcuttur.
Artan Oranlı Vergi Tarifesi
Her iki durumda da gerçekleştirilen döviz alım satım işlemlerinden doğan kazançlar, artan oranlı vergi tarifesine göre %40’a kadar vergiye tabi tutulmaktadır. Bakanlık, bu konudaki denetim ve tarama çalışmalarını kesintisiz olarak sürdürmektedir.
Ancak, emekli ikramiyesi veya maaşının bir kısmıyla döviz alan vatandaşların, döviz alım satımından ötürü gelir vergisine tabi tutulması söz konusu değildir. Vatandaşlarımız kişisel ihtiyaçları doğrultusunda döviz alabilirler. Kamuoyuna saygıyla duyurulur.