Merkez Bankası Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti Açıklandı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu’nun 11 Eylül’deki toplantısına dair özet yayınlandı. Küresel ticaret politikalarındaki belirsizliklerin yüksek seviyelerde devam ettiğine vurgu yapılan özette, bunun yanında küresel büyüme görünümünde sınırlı bir iyileşme kaydedildiği ifade ediliyor.

Özetin içeriğinde, Türkiye’nin dış ticaret ortaklarının ihracat payları ile ağırlıklandırılan küresel büyüme endeksinin, 2025 yılında yüzde 1,9 ve 2026 yılında ise yüzde 2,3 artacağı tahmin ediliyor.

Yüksek küresel talep belirsizlikleri ve arz yönlü gelişmeler, ham petrol fiyatlarını baskılamaya devam ederken, özette enerji emtia fiyatlarının mevcut PPK döneminde düştüğü, enerji dışı emtia fiyatlarının ise değerli metal fiyatları nedeniyle kısmen yükseldiği belirtilmiştir.

Özette, “ABD ve diğer ülkelerin önümüzdeki dönemde uygulayacağı ticaret ve ekonomik politikalar ile jeopolitik riskler, küresel iktisadi faaliyet açısından önemli risk unsurları olarak değerlendirilmektedir.” ifadesine yer verildi.

Enflasyon riskleri küresel düzeyde etkisini sürdürürken, merkez bankalarının bu riskleri dikkate alarak faiz indirimlerine devam ettiği ifade edilmiştir. “Gelişmekte olan ülke piyasalarına portföy girişleri devam etmekle birlikte, yüksek seviyelerde kalan küresel belirsizlikler ve jeopolitik gelişmeler, portföy hareketleri üzerinde aşağı yönlü riskleri artırıyor.” denildi.

Özette, Türk lirası (TL) mevduat faizlerinin Eylül ayında, politika faizindeki indirim beklentisinin etkisiyle 25 Temmuz haftasına göre 242 baz puan düşerek 5 Eylül haftası itibarıyla yüzde 50,1 seviyesine gerilediği bildirildi. Aynı dönemde TL ticari kredi faizleri de 265 baz puan azalarak yüzde 50,2’ye düştü, ihtiyaç kredisi faizi 49 baz puan artarak yüzde 65,7 seviyesine ulaştı. Konut kredisi faizi 262 baz puan düşerek yüzde 39,3 olurken, taşıt kredisi faizi 300 baz puan gerileyerek yüzde 42 seviyesine ulaştı.

“Bireysel kredilerin 4 haftalık büyüme oranı 25 Temmuz – 5 Eylül döneminde yüzde 3,3 olarak artış gösterdi. Bu artışta kredi kartı büyümesindeki yükseliş etkili oldu. TL ticari kredilerinin 4 haftalık büyüme oranı ise yüzde 3 seviyesinden 2,3’e düşmüştür.” denildi.

Makroihtiyati çerçeveyi desteklemek amacıyla çeşitli değişiklikler de yapılmıştır. 16 Ağustos 2025 tarihinden itibaren kullandırılan krediler için kredi büyüme oranlarının sekiz haftada bir hesaplanacağı, KKM hesap açma ve yenileme işlemlerinin 23 Ağustos 2025 itibarıyla sonlandırılacağı ifade edilmiştir. Ayrıca, 26 Eylül’den itibaren Türk lirası payına göre uygulanacak komisyon oranlarının artırıldığı belirtilmiştir.

TCMB’nin brüt uluslararası rezervlerinin 25 Temmuz’dan bu yana 8,3 milyar ABD doları arttığı ve 5 Eylül itibarıyla 180,1 milyar dolara ulaştığı aktarılmıştır. Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk priminin (CDS) ise 23 Temmuz’dan bu yana düştüğü ve 10 Eylül itibarıyla 267 baz puan seviyesine geldiği bildirildi.

Özette, Türk lirasının 1 ay vadeli kur oynaklığının 10 Eylül itibarıyla yüzde 10,4, 12 ay vadeli kur oynaklığının yüzde 20,2 seviyesine yükseldiği, yurt dışı yerleşik yatırımcıların pozisyon değişiminin hisse senedi piyasasında sınırlı kalırken, 1 milyar dolar net portföy girişi olduğu vurgulandı.

Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’nın (GSYH), 2025 yılının ikinci çeyreğinde yıllık ve çeyreklik bazda sırasıyla yüzde 4,8 ve 1,6 arttığı öngörülerinin üzerinde gelişim kaydettiği ifade edildi. TÜİK’in milli gelir istatistiklerinde yapılan ana revizyon ile birlikte, üretim tarafında tarım sektörü, harcama tarafında ise özel tüketim harcamalarının önemli etkilediği bilgisi verildi.

Perakende satış hacim endeksinde temmuz ayında aylık bazda yüzde 0,2 azalış, çeyreklik bazda ise yüzde 1,2 artış gerçekleştiği bildirildi. Ticaret satış hacim endeksinin, toptan ticaretteki belirgin gerileme nedeniyle aylık bazda yüzde 6,5, çeyreklik bazda ise yüzde 3,2 azaldığı ifade edilmiştir.

Ayrıca, ağustos ayında tüketici fiyatlarının yüzde 2,04 artmasının yanı sıra yıllık enflasyon oranının 0,57 puan azalarak yüzde 32,95 seviyesine düştüğü aktarıldı. Gıda fiyatlarındaki artışın, kuraklık ve tarımsal olumsuz koşullar nedeniyle yüksek seyrettiği bildirilmiştir.

Merkez Bankası, vadesi bir hafta olan repo ihale faiz oranını yüzde 43’ten 40,5’e düşürme kararını almış, gecelik borç verme faiz oranını da yüzde 46’dan 43,5’e indirmiştir. Para politikasında hedeflenen sıkı duruşun, talep, kur ve beklenti kanalları yoluyla dezenflasyon sürecini pekiştireceği vurgulanmıştır.