Yargıtay’dan emsal karar: Pandemi dönemindeki zorunlu ücretsiz izinler kıdem tazminatında dikkate alınacak.

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, pandemi döneminde işverenler tarafından işçilerin ücretsiz izne çıkarılmasıyla ilgili önemli bir karara imza attı. Daire, 29 Mayıs 2025 tarihli kararında, ücretsiz izin sürelerinin kıdem tazminatı ve yıllık izin hakkı hesabında hangi şartlarda dikkate alınacağını hükme bağladı.

Pandemi Dönemindeki Zorunlu Ücretsiz İzinler Kıdem Tazminatına Sayılacak

Karara göre, pandemi döneminde 4857 sayılı İş Kanunu’na eklenen geçici 10/2 maddesi kapsamında, ücretsiz izinde geçirilen süreler işçinin kıdem tazminatı ve yıllık ücretli izin hesabında bildirim süresine eklenen 6 haftayı aşmamak kaydıyla hizmet süresinden sayılacak. Ancak bu süreyi aşan ücretsiz izinler, kıdem ve yıllık izin hesabında dikkate alınmayacak. Böylece pandemi döneminde uzun süre ücretsiz izne çıkarılan işçilerin kıdem tazminatı ve yıllık izin haklarının belirlenmesinde yeni bir görüş oluşmuş olacak.

Binlerce Çalışan Eksik Ödenmiş Olan Kıdem Tazminatını, Yıllık İzni Alabilecek

Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Sosyal Güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, pandemi döneminde uygulanan ücretsiz izinlerin kıdem tazminatına ve yıllık izin hesaplamalarına yansıması adına yargıya taşındığını söyledi. Karakaş, bölge mahkemelerinden bu konuda birbirinden farklı kararlar çıktığını ve konunun Yargıtay’a taşındığını belirterek, “Nitekim Yargıtay yeni kararını verdi ve bu kararla birlikte yüz binlerce çalışan eksik ödenmiş kıdem tazminatını ve yıllık iznini alabilecek. Zira bu emsal karar, önemli bir boşluğu doldurur” ifadelerini kullandı.

İşçiler Hiç Çalışmamış Gibi Bir Durum Oluşmuştu

Karakaş, ücretsiz izin uygulamasının normal şartlarda kıdem tazminatına sayılmadığını belirterek, “Ücretsiz izin uygulamasında hizmet akdi askıda kabul edildiğinden dolayı yıllık iznin belirlenmesine esas sürede de dikkate alınmadı. Pandemi döneminde birçok işveren bu süreleri hem kıdem tazminatına esas sürede hem yıllık izine esas sürede dikkate almamıştı. İşçiler açısından sanki hiç çalışmamış gibi bir durum ortaya çıkınca bu durum büyük bir psikolojik rahatsızlık yarattı” değerlendirmesinde bulundu.

Bölge Adliye Mahkemesi Kararlarında Ortaya Çıkan Uyuşmazlık Yargıtay’a İntikal Etti

Konuya ilişkin bölge mahkemelerinde çıkan kararlara değinen Karakaş, “Bölge adliye mahkemeleri kimi zaman ücretsiz izin olduğundan dolayı bunun kıdem tazminatına esas sürelerde ve yıllık izine esas sürelerde dikkate alınmaması yönünde kararlar verdi. Bazı bölge adliye mahkemeleri ise işçiler açısından büyük bir hak kaybı olacağından bunun 6 hafta artı ihbar önerileri şeklinde dikkate alınması gerektiği yönünde kararlar verdi. Nitekim bütün bu uyuşmazlıklar Yargıtay’a intikal etti.” bilgisini paylaştı.

Yargıtay Ücretsiz İzin Dönemlerinin İhbar Önerileri Süresine Göre Belirlenmesi Gerektiğine Karar Verdi

Yargıtay’ın pandemideki zorunlu ücretsiz izin uygulamasının işçinin ve işverenin iradesi dışında gerçekleştiğini göz önünde bulundurduğunu söyleyen Karakaş, “Yargıtay, kıdem tazminatı ve yıllık izin açısından bütün kayıpların işçinin yüklenmesinin adil olmayacağını hükmetti. İşveren açısından da, zorunlu ücretsiz izin işveren iradesiyle olmuş olsa bile işveren de mecburiyet nedeniyle bu yola başvurmuştur. Bu anlamda daha hakkaniyetli ve dengeli bir karar alınması gerektiğine hükmetti. Verilen kararda, hükümet kararıyla verilen zorunlu ücretsiz izin dönemlerinin ihbar sürelerine göre belirlenmesi gerektiği ve bu sürelerin üzerine 6 hafta eklenmesi gerektiği, bunu aşan kısımların ise dikkate alınmaması yönünde karar verildi.” şeklinde ifadelerde bulundu.

İşçilerin Mahkemeye Gittikleri Takdirde Emsal Kararla Birlikte Davaları Kazanmış Olacaklar

Kararın etkileri üzerine konuşan Karakaş, “Eğer işçiler hala çalışıyorsa işverenlere tavsiyemiz ihbar süreleri artı 6 hafta şeklinde kıdem tazminatına esas sürelerde ve yıllık izin hesaplamalarına dikkat etmeleri yönünde. İşçilerin mahkemeye gittikleri takdirde bu emsal kararla birlikte davaları kazanmış olacaklar. Dolayısıyla işverenler gereksiz yere mahkeme masrafları ödemek durumunda kalacaklar. İşten çıkmış olan işçiler, 5 yıllık zaman aşımına tabidir. Bu sürede mahkeme yoluna başvurarak haklarını alabilirler.” açıklamasında bulundu.

Pandemide Fiili Çalışma Süresi 9 Ay Olan İşçi Kıdem Tazminatına Hak Kazanmamış Olacak

Karakaş, pandemi döneminde henüz bir yılını doldurmamış fakat zorunlu ücretsiz izne ayrılmış işçilerin durumuna ilişkin bilgilendirmelerde de bulunarak, “İşçi çalışırken zorunlu ücretsiz izine ayrıldığını farz edelim. İşçinin fiili çalışma süresi 9 ay ise ve geriye kalan süre ücretsiz izin şeklindeyse, bu durumda bir yıl dolmadığı için bu işçi kıdem tazminatına hak kazanmayacak. Yine yıllık izne de hak kazanamayacak. Yargıtay’ın kararıyla ücretsiz izin süreleri kıdem tazminatına dahil olduğunda, hem kıdem tazminatına hak kazanacaklar hem de kullanamadıkları yıllık izni elde edecekler.” değerlendirmesinde bulundu.

İşçiler Kıdem Tazminatına ve Yıllık İzinlerine Eklenmeyen Ücretsiz İzin Günlerini İşverenden Talep Etmeli

İşçilerin sürece ilişkin atmaları gereken adımlara ilişkin de konuşan Karakaş, “İşçiler öncelikle işverene gitmeli ve onlara emsal kararı göstererek, hesaplamaya dahil edilmemiş sürelerini talep ediyorum demelidir. İşveren bunu reddederse, mahkeme yoluyla haklarını kazanabileceklerini belirtebiliriz.” şeklinde konuştu.