İliç ekonomisi maden üzerine kuruludur.

Madencilik sektörü, ülke ekonomisinin büyümesinde önemli bir rol oynarken, aynı zamanda bölgesel kalkınmaya da katkıda bulunuyor. Madenler, bulundukları çevrelerde binlerce kişiye istihdam sağlarken, bölge esnafları ve tedarikçisi ile birçok sektörü destekleyerek ailelerin geçim kaynaklarına dokunuyor. Türkiye’nin enerji ve cari açığında en büyük payı olan altının ithalatını azaltmak amacıyla son yıllarda gelişen altın madenciliği, yerel bölgelerin gelişimini de beraberinde getiriyor.

Buna en çarpıcı örneklerden biri Erzincan’ın İliç ilçesi. Ancak, 2024 yılının Şubat ayında yaşanan ve 9 madencinin hayatını kaybettiği üzücü toprak kayması sonrası Çöpler Altın Madeni’nin faaliyetlerinin durması, İliç’in ekonomik durumunu olumsuz etkilemiş durumda.

GENÇLER GÖÇ EDİYOR

Çöpler Altın Madeni faaliyete geçtiği günden bu yana büyüyen ve göç alan İliç, 19 aydır sessizliğe bürünmüş durumda. Esnaftan işçisine, işvereninden köylüsüne kadar İliç halkı zor günler geçiriyor. Yerel basın açıklamalarına ve televizyon röportajlarına göre, maden kapalıyken bile bölge göç vermeye başlamış. Esnaflar dükkanlarını siftah yapmadan kapatırken, gençler iş bulamaz hale geldi ve ilçeyi terketmeye başladılar. Nüfus, bir dönem 10 bin seviyesine ulaşmışken, son zamanlarda yarı yarıya azalma olduğu bildiriliyor. Maden faaliyetleri durduğunda işlerini kaybedenler, kredi kartı borçlarıyla baş başa kaldı. İliç halkı, madenin bir an önce yeniden faaliyete geçmesini talep ediyor; “Çocuklarımızın geleceği için açılmalı” diyorlar.

BORÇLAR ÖDENEMİYOR

İlçe halkının çoğunluğu, madene yönelik kurulan şirketlerden geçim sağlamakta iken, madenin faaliyetlerinin durdurulmasıyla birlikte bu işlerin de tamamen durduğu görülüyor.

Diğer yandan, bölgeye iş ve aş bulmak için gelenler ev kiralamış, yeni eşyalar almış ve büyük borçlar altında kalmış durumda. Bazıları madene güvenerek büyük yatırımlar yapmışken, şimdi geçim sorunları ile yüzleşiyorlar. Bu süreç bazen aileler arasında gerginliklere de neden olmuş durumda. Bir bölge esnafı, “Burası bir okul gibi; mühendisler ve nitelikli elemanlar yetişti. Ama bu sistem bir anda yok olduğunda, pek çok insan dışarıda kaldı. Ev ve araç borçları, insanların sırtında bir yük olarak kaldı. Bu durum aile yapısını olumsuz etkiliyor.” diyerek bölgedeki durumu özetliyor.

Erzincan ekonomisini de olumsuz yönde etkileyen bu durum hakkında Erzincan Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı Ahmet Tanoğlu, “İliç’teki altın madeni ekonomimize büyük katkı sağlıyordu. Madenin kapalı olması, hem İliç hem de Erzincan için ciddi etkiler yaratmıştır. Maden, perakende, gıda ve inşaat sektörüne doğrudan katkı sunuyordu. Bu süreçte aile ekonomileri de etkilendi. Referandum yapılsa, yüzde 99 kişi ‘maden açılsın’ der.” açıklamasında bulundu.

ÜLKE EKONOMİSİ İÇİN ÖNEMLİ

Çöpler Altın Madeni, İliç’in yanı sıra ülke ekonomisi açısından da büyük önem taşımaktadır. Belediye Başkanı Mehmet Elçi, “Günde en az 50 kişi iş bulmak için belediyeye geliyor. Ama alternatif bir iş imkanı sunamıyoruz.” diyerek durumu vurguluyor. Belediye Başkanı, ilçe halkının büyük bir göç yaşamaya başladığını ve bu durumu önlemek için çalıştıklarını ifade ediyor.

İlçede yaşanan bu sorunlar artarken, mağduriyetlerin önüne geçmek amacıyla madenin tekrar faaliyete geçmesi gerektiği vurgulanıyor. İlçedeki esnaf ve seçimdeki belediye başkanı adayı da madenin açılmasını talep ediyor. Yerel halk, madenin yeniden faaliyete geçmesi için sabırsızlıkla bekliyor ve dayanacak güçlerinin kalmadığını belirtiyor.