Gümüş parlıyor ama takı vergisi engel çıkarıyor.

İSTANBUL – Yıl başında 36.4 lira seviyesinden işlem gören gram gümüş fiyatı, eylül itibarıyla 55 lirayı geçerek dün 63 TL’yi aştı. ABD’deki hükümetin kapanma haberi sonrası gümüşte yeni rekorlar yaşandı ve ons gümüş 47.55 dolara çıkarak son 15 yılın en yüksek seviyesini gördü. Kıymetli madenlerdeki artışın devam etmesi, gümüş fiyatları üzerinde de etkili olacağı öngörülüyor. Türk gümüş üreticileri, yıl sonuna kadar gümüş ons fiyatının 50 doların üzerine çıkmasını bekliyor.

Son günlerde, IJS Istanbul Jewelry Show (IJS), dünya genelindeki en büyük 5 mücevher etkinliğinden biri olarak kapılarını açtı. Yükselen gümüş fiyatları etkinlikte geniş bir şekilde ele alınırken, Türk gümüş üreticileri ek vergiler nedeniyle gümüşün bu parlak yükselişini yeterince değerlendiremediklerini ifade etti. Ek vergilerin takı sektörü üzerindeki olumsuz etkisi, Türkiye’deki üreticilerin uluslararası arenadaki rekabet gücünü zayıflatma riski taşıdığına işaret ediyor.

Geçtiğimiz yıl Türkiye’nin 1420 ton gümüş ithalatı gerçekleştirdiği, bunun 222 tonunun takı üretiminde kullanıldığı belirtiliyor. Bu 222 tonun içinde külçe gümüş üretimi de mevcut. Takı için gerekli gümüş miktarı, toplam ithalatın yalnızca yüzde 15’ine denk gelirken, geri kalan yüzde 85’lik kısım sanayiye, yatırımlara veya başka ülkelere ihraç edilmektedir. Ek vergilerin yalnızca takı sektörüne uygulanması dikkat çekici bir durum.

Gümüş üretimine olan ilginin artması, üretici sayısında da gözlemleniyor. Son üç yıl içinde gümüş üretici sayısının 5 bine ulaştığı, İstanbul’da 2500 gümüş işleme atölyesinin bulunduğu kaydediliyor. Gümüş Takı Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (GÜMSİAD) Başkanı Hüseyin Kaygısız, Türkiye’nin gümüş ihracatında bir buçuk yıl önce dünya lideri olduğunu hatırlatırken, yeni vergilerin ardından İtalya, Hindistan ve Çin’in gerisine düşüldüğünü vurguladı. Ek vergi sadece takı üreticilerinden alındığını ve diğer sektörlere herhangi bir vergi uygulanmadığını belirtti.

Türkiye’de yapılan gümüş üretiminin yanı sıra, 13 ayrı ülkeden tasarım ürünler, İstanbul Kapalıçarşı’nın yanındaki iki sokakta bulunan dükkanlarda uluslararası toptancılar için sergileniyor. Kaygısız, yabancı toptancıların İstanbul’a geldiğinde hem İtalyan hem de Hint ve Tayland tasarımlarını bir arada görüp seçim yapma imkanı bulduğunu ifade etti. Bu durum sayesinde İstanbul’dan 130 ülkeye satış yapıldığını belirten Kaygısız, 2021 yılında gümüşe getirilen ek vergilerin piyasa için olumsuz sonuçlar doğurduğunu kaydetti. Uzakdoğu’dan gelen ürünlere uygulanan gümrük ve ek vergilerin, rekabet olanaklarını daralttığını vurguladı.

Türkiye’nin yurtdışındaki üreticilerle çalıştığını ve talep düşüklüğü nedeniyle başka pazarlara yöneldiklerini belirten Kaygısız, Dubai’nin bir gram üretim yapmadan dünya ihracatında birinci olduğunu hatırlattı. Yerli üretimi desteklemek ve ithal ürünleri iç piyasada doğru bir şekilde değerlendirmek gerektiğini vurgulayan Kaygısız, birlik ve devlet destekleri ile sektörün dünyada ilk üç sıraya geri taşınabileceğine inandığını dile getirdi.