36 maddeden oluşan teklifin yasalaşması durumunda, elde edilen ek gelirler ve harcamalarda sağlanacak azalmalardan dolayı kamunun toplam kazancı 250 milyar TL’yi geçecektir.
Teklife dair hazırlanan etki analiz raporuna göre, Hazine’ye en büyük getiriyi sigorta prim desteğinin yüzde 4’ten yüzde 2’ye indirilmesi sağlayacak. Plan Bütçe Komisyonu’nun 22 Ekim Çarşamba günü saat 10.00’da ele alacağı teklif kapsamında yer alan bazı düzenlemeler ve etki analizleri ise şu şekildedir:
■ Teklif, uzun vadeli sigorta kollarında işveren hissesi prim oranının 1 puan artırılmasını, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları işveren hissesinin 4 puanlık indiriminin 2 puana indirilmesini, genç girişimci teşvikinin kaldırılmasını öngörmektedir. Etki analizinde, prim oranındaki 1 puanlık artışın mali etkisinin toplam 110 milyar lira olduğu belirtilmiş. Ayrıca, işveren prim teşvikinin 2 puana düşürülmesiyle kamu giderlerinde yıllık 97.6 milyar lira azalma beklenmektedir. Genç girişimci teşvikinin kaldırılmasıyla ilgili ise toplam mali etkisinin 11.7 milyar lira olması öngörülmektedir.
Kiradan sağlanacak gelir ise 22 milyar TL olarak tahmin edilmektedir:
■ Teklif, mesken kira gelirlerine yönelik istisna sınırlarını daraltmaktadır. 2024 yılında 1 milyon 985 bin 950 mükellef bu istisnadan yararlanırken, düzenlemenin ardından faydalanan sayısının 500 binin altına düşmesi bekleniyor. 2026 yılında elde edilecek gelirlere uygulanmasının öngörülmesi nedeniyle 2027 yılı için bugünkü verilere dayanarak yaklaşık 22 milyar lira gelir etkisi öngörülmektedir. Ek olarak, kiraya verilen konutlar için alınan krediler nedeniyle ödenen kredi faizlerinin gider yazılması imkanı sona erdiriliyor. Bu düzenlemeden gelecek yıl 1.6 milyar lira gelir beklenmektedir.
■ Düzenleme, harca tabi olmayan bazı özel sağlık kuruluşlarından yıllık harç alınmasını öngörmektedir. Yaklaşık 10 bin 900 özel sağlık kuruluşundan yıllık 20 ila 50 bin lira, 17 bin 46 adet ağız ve diş sağlığı hizmeti sunan özel sağlık kuruluşundan 20 ila 40 bin lira, 9 bin 344 veteriner hekim muayenehanelerinden 10 bin ila 40 bin lira ve 13 bin 536 kuyum işletmesinden yıllık 30 bin lira harç alınması planlanmaktadır. Ayrıca, 78 bin 760 adet ikinci el motorlu kara taşıtları alım satımı yapan işletme ile 86 bin 488 taşınmaz ticareti yapanlardan yıllık 20 bin lira harç alınması öngörülmektedir. Bu düzenlemelerden toplamda 4.5 milyar lira gelir elde edilmesi beklenmektedir.
Araç satışlarından beklenen gelir ise 13.1 milyar TL’dir:
■ Teklif, araç satışlarına binde 2 oranında harç getirmektedir. Etki analizine göre, 2024 yılında 9.2 milyon ikinci el ve 1.3 milyon sıfır araç satışı yapılması beklenmektedir. Bu satışlara dayanarak, 2026 yılı için yaklaşık 13.1 milyar lira gelir tahmin edilmektedir.
■ Kanun teklifinde, Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) için devlet katkısının yüzde 30’dan sıfıra indirilmesi ya da yüzde 50’ye çıkarılması için Cumhurbaşkanına yetki verilmektedir. Etki analizine göre, 10 milyon BES katılımcısı ve 7.5 milyon OKS kapsamında çalışan bulunmaktadır. Emeklilik Gözetim Merkezi’ne göre, 2026 yılı için devlet katkısı için tahmini ihtiyaç 132 milyar lira olarak hesaplanmaktadır. Bu durumda Cumhurbaşkanlığı kararı ile katkı payı oranında yapılacak her yüzde birlik değişim, 2026 yılına göre yaklaşık 4.5 milyar lira, her yüzde onluk değişim ise yaklaşık 45 milyar lira bütçe ihtiyacını etkileyebilir.