Merkez Bankası’nın faiz indirim kararları, kredi ve mevduat faizlerini doğrudan etkilemektedir. Bu durum, kredi almayı planlayanların daha fazla faiz indirimini beklemesine ve mevduat sahiplerinin banka faiz oranlarını takip etmesine yol açmaktadır.
KREDİ VE MEVDUAT FAİZLERİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLER
Merkez Bankası, temmuz ayında %46 olan politika faizini eylül ayında %40.50 seviyesine çekmişti. Bu dönemde mevduat faizleri %53 seviyelerinden %48’e kadar gerilemiştir. Tüm kredi türlerinde ise faiz oranları %3.00 seviyesinin altına inmiştir.
Bankalarda konut kredisi faizleri %2.69 seviyelerine düşerken, taşıt kredilerinde %2.90 oranları görülmeye başlanmıştır. İhtiyaç kredisi faizleri de %3.00 psikolojik seviyesinin altına sarkmıştır.
FAİZ İNDİRİMİNİN PİYASAYA ETKİLERİ
Merkez Bankası, ekim ayında politika faizini 100 baz puanlık bir indirimle %39.50 seviyesine çekmiştir. Kredi ve mevduat faizlerinin daha da düşüp düşmeyeceği merak konusu. Milliyet.com.tr’ye değerlendirmelerde bulunan 3. Göz Danışmanlık Kurucusu Hikmet Baydar, şu yorumları yapmıştır:
“Merkez Bankası’nın 100 baz puanlık indirimi, yatırımcıların büyük kısmının beklediği bir karar oldu. Yabancı yatırımcılar da bu indirimi bekliyordu. Bazı analistler 150 baz puanlık bir indirim beklerken, bazıları ise ‘pas geçebilir’ görüşündeydi.
100 baz puanlık indirimi, aylık %3’ün üzerindeki enflasyon açısından biraz riskli bulmuştum. ‘Merkez Bankası pas geçerse de haklı olabilir’ düşüncesini taşıyordum. Fakat, 100 baz puanla en azından piyasa beklentilerine cevap vermiş oldu. Bu oran sürpriz bir durum yaratmadı.”
KREDİ FAİZLERİNDE BEKLENTİLER
Kredi faizleri zaten düşük seviyelerde. Enflasyonla karşılaştırıldığında son derece düşük olarak değerlendiriliyor. Kredi faizleri aylık %2.90 civarında, yıllık bazda %32-33 seviyesine gelmektedir. Dolayısıyla, 100 baz puanlık indirimin kredi faizlerine tam olarak yansımasını beklememek gerekiyor. Ancak, %2.90 olan kredi faizi belki de %2.80 seviyelerine gerileyebilir. Bu durumda %0.10’luk bir azalma söz konusu olabilir.
MEVDUAT FAİZLERİNDEKİ ETKİLER
Mevduat faizlerinde de indirim yaşanabilir. Reel getirilerin oldukça yüksek olduğu bu ortamda, mevcut enflasyonu göz önünde bulundurursak, Merkez Bankası’nın faiz indirimi mevduat tarafına daha fazla yansıyabilir. Kredi faizleri daha düşük olduğu için buradaki etki daha az olabilir. Ancak yüksek oranlı mevduat faizlerinin etkisi, indirimlerle birlikte daha belirgin hale gelebilir. Şu anda %41-48 aralığında değişen mevduat faizlerinde 1 puanlık indirimler görülebilir; oranlar %40-47 aralığına gerileyebilir.
MERKEZ BANKASI’NIN GELECEK TOPLANTISI
Merkez Bankası, açıklamalarında dezenflasyona ve enflasyonun seyrine dikkat çekmiştir. Öne çıkan unsur, enflasyonun seyrinin Merkez Bankası’nın nasıl hareket edeceğini belirlemesidir. Eğer enflasyon %3’lerde kalmaya devam ederse, Merkez Bankası’nın faiz indirimi yapma olasılığı da azalacaktır. Bu nedenle, Merkez Bankası’nın enflasyonla ilgili alacağı kararlar dikkatle izlenmelidir. Dezenflasyon sürecini sürdürebilmek adına, Merkez Bankası belki de likiditede sıkılaşmaya gidecek tedbirler alabilir. Önümüzdeki dönemde enflasyonun seyri, Merkez Bankası’nın faiz indirimleri konusundaki davranışlarını önemli ölçüde etkileyecektir.




































































































