MİTOMAN VE BORSA MANİPÜLATÖRÜ EL ELE YALAN DOLAN BİST’TE

Mitoman hastalığını kaç kişi bilir? Nedir “mitoman”?

Mitoman sürekli yalan söyleyen kişiye psikolojide verilen isimdir. Bunun bir tık üstü ise “Pseudologia Fantastica” diye adlandırılır, kişi sürekli yalan söylerken, kendini ve çevresindekileri de bu yalana inandırır.

Pseudologia Fantastica; sanki bir bilim kurgu filmi ismi. Ben “Mitoman’ı” sevdim ve bunu kullanmaya karar verdim.

Yani kişi gerçeği çarpıtarak yalan söyler, zamanla kendi de gerçekmiş gibi inanarak “KENDİNE VE ÇEVRESİNE” o yalanı kabul ettirir.

Bugün sizlere “Mitoman Borsa Manipülatörü” tanımını borsamıza kazandırmaya karar verdim… Nur topu gibi “Mitoman Manipülatörlerimiz” var artık.

Yalanın Klinik Edinmiş Versiyonu; O Bir Mitoman

Mitomanın dünyasına adım atmak kolay değildir. O, yalan söyleyen ve söylediği yalana inanan kişidir. Yalan onun için sadece bir alışkanlık değil, bir tür yaşam stratejisidir. Ama çoğu zaman kötü niyetli değildir; kendini değerli hissetmek, ilgi toplamak veya “önemli biri” gibi görünmek ister. Bir gün “NASA’da çalışıyorum” der, ertesi gün “dünyayı gezdim, ünlülerle kahve içtim” diye devam eder. Yalanı o kadar doğal ve detaylıdır ki, çevresindekiler bile bazen “belki doğru söylüyordur” diye inanır.

Borsa Tiyatro Sahnesinin Versiyonu; Mitoman Borsa Manipülatörü

Borsa Manipülatörü de benzer bir mantıkla hareket eder, ama hedefi kazançtır.

• Birgün çeşitli finansal değerleme metotları ile ölçülen bir hisse için anormal fiyatlardan plaka kodları,
• Tarihi olaylardan esinlenerek fiyat belirlemeler; 1071’ler, 2023’ler,
• Diğer gün taban olan hissesi için “ben hala alıcıyım, tahtaya yabancı girdi, dökülmesini bekliyorum” der,
• Bir bakarsınız bir şirketin arsasını “Elon Musk” alacak, hisse çok değerlenecek diye ortaya çıkar. Ama yatırımcı öyle inandırılmıştır ki, olay gerçekleşmeyince, olaydan habersiz Elon Musk, “şerefsiz, tu kaka Elon” oluverir bir anda.
• Başka bir gün ise konuşulanların tam tersine hareket ederek ortaya bir başka yalan atar ve çevresini kandırmaya çalışır.

Onun oyun kuralı nettir: “Hisse yükseldiğinde kendi başarısı, düştüğünde suç başkasındadır” artık. “Bu yükselişi ben sağladım!” der, çevresindekiler alkışlar; hisse düşerse “bunu dış etkenler yaptı, benim suçum yok” diye inandırır, dış minnaklar suçludur. Mitomanın yalanı duygusal bir oyun, manipülatörün yalanı ise finansal bir oyundur.

Daha da ilginç olanı, Mitoman geçmişte nefret ettiği veya hakkında kötü konuştuğu kişileri bile kendi hikâyelerine ortak edebilir. Manipülatör de aynı şekilde, daha önce “güvenilmez” dediği bir yatırımcıyı kendi planına dahil edebilir. Dün düşman, bugün başrol arkadaşı hâline gelir. Gerçekler hâlâ dipte işlem görür, ama yalan ve inanç yükselişte.

Mitoman sadece yalan söylemekle kalmaz; yalanını tekrarlar, süsler ve detaylandırır. Manipülatör de kazanç ve kaybı kendi lehine süsler, her fiyat hareketini dramatize eder. Zamanla yalan ve gerçek birbirine karışır. Mitoman kendi yarattığı dünyada hem kahramandır hem de seyirci; Manipülatör de piyasasında aynı rolü oynar. Başkaları onu sorguladığında, kendi yalanlarına inandığı için şaşırır.

Ama ikisinin ortak noktası, insanları ve kendilerini, kendilerine inandırabilme yeteneğidir.

Modern dünyada bu iki karakterlerin sahneleri sosyal medya ve finans ekranlarıdır. Twitter, telegram ve borsa ekranları… Her paylaşım bir sahne, her beğeni bir alkış, her fiyat hareketi bir dramatik sahnedir. Mitoman ve Manipülatör, kendi evrenlerinde hem izleyici hem başrol oynar.

Mitoman kendi yalanına inanarak huzur bulur.
Borsa Manipülatörü, başkalarını inandırarak kazanç bulur.
Biri beyninde senaryo çevirir, diğeri sosyal medyada, telegram grubunda.
Ama ikisinin de özü aynı: “gerçek yeterince ilginç değilse, onu yeniden yaz.”

Ve garip biçimde, toplum olarak buna bayılıyoruz.
“Gerçekler yetmiyorsa biraz hayal katalım” düşüncesi hepimize bulaşmış durumda.
Çünkü umut, en hızlı yükselen hisse senedidir.

Gerçekler Düşüşte, Hayaller Tavan

Sonuçta, Mitomanın hayatı hem trajik hem komik, yani trajikomik bir deneyimdir; borsa manipülatörünün piyasası da öyle. Her ikisi de gerçeği çarpıtır hem kendini hem başkalarını inandırır. Dün düşman dediğini bugün hikâyene ortak edebilirsin; bugün “hisse yükseldi” dediğinde alkış alan sen, düşürdüğünde suç başkasına kalır.

“Gerçekler hâlâ dipte işlem görürken; yalanlar ve hayaller tavan yapar.”