Eylülde Türkiye’nin ihracatı yükseldi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Ticaret Bakanlığı işbirliği ile eylül ayına dair geçici dış ticaret verileri yayımlandı.

Genel Ticaret Sistemi (GTS) raporuna göre, eylülde ihracat, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,8 artarak 22 milyar 576 milyon dolara ulaştı, ithalat ise yüzde 8,7 artışla 29 milyar 479 milyon dolara yükseldi.

Eylülde dış ticaret açığı, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 33,8 artışla 6 milyar 903 milyon dolara çıktı. İhracatın ithalatı karşılama oranı, Eylül 2024’te yüzde 81 olarak belirlenmişken, geçen ay bu oran yüzde 76,6 seviyesine geriledi.

OCAK-EYLÜL DÖNEMİNDE DIŞ TİCARET AÇIĞI YÜZDE 11,8 ARTTI

Ocak-eylül dönemi itibarıyla ihracat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,1 artışla 200 milyar 578 milyon dolara çıktı, ithalat ise yüzde 5,9 artarak 267 milyar 637 milyon dolara yükseldi.

Bu dönemde dış ticaret açığı, yüzde 11,8 artışla 67 milyar 60 milyon dolara ulaştı. İhracatın ithalatı karşılama oranı, Ocak-Eylül 2024 döneminde yüzde 76,3 iken, 2023’te bu oran yüzde 74,9 olarak kaydedildi.

ENERJİ VE ALTIN HARİÇ DIŞ TİCARET

Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat, eylülde yüzde 2,1 artarak 20 milyar 785 milyon dolardan 21 milyar 227 milyon dolara ulaştı. Aynı dönemde enerji ve altın hariç ithalat ise yüzde 5,8 artışla 21 milyar 204 milyon dolardan 22 milyar 438 milyon dolara çıktı.

Bu kapsamda, eylülde enerji ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret fazlası 1 milyar 211 milyon dolar oldu. Dış ticaret hacmi yüzde 4 artışla 43 milyar 665 milyon dolara ulaştı. Söz konusu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 94,6 olarak kaydedildi.

İhracat verileri incelendiğinde eylülde imalat sanayinin miktarı yüzde 94,5, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı ise yüzde 1,8 oranında gerçekleşti.

Ocak-eylül dönemindeki imalat sanayinin ihracat içindeki payı yine yüzde 94,5 seviyesinde kalırken, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,3, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı ise yüzde 1,6 olarak belirlendi.

Geniş ekonomik gruplar analiz edildiğinde, eylülde ithalat için ara mallarının payı yüzde 69,1, sermaye mallarının payı yüzde 14,9 ve tüketim mallarının payı yüzde 15,5 olarak hesaplandı. Yılın ilk 9 ayında ithalat verilerine göre ara mallarının payı yüzde 69, tüketim mallarının payı yüzde 16,3 ve sermaye mallarının payı yüzde 14,5 oldu.

ALMANYA İHRACATTA, ÇİN İTHALATTA İLK SIRADA

Eylülde en fazla ihracat yapılan ülke Almanya oldu ve bu ülkeye yapılan ihracat 1 milyar 904 milyon dolar olarak belirlendi. Almanya’yı 1 milyar 387 milyon dolarla Birleşik Krallık, 1 milyar 348 milyon dolarla ABD, 1 milyar 101 milyon dolarla Irak ve 1 milyar 100 milyon dolarla İtalya takip etti. Bu beş ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 30,3’ünü oluşturdu.

Ocak-eylül dönemindeki ihracat sıralamasında da Almanya 16 milyar 552 milyon dolarla ilk sırayı aldı. Bu ülkeyi 12 milyar 392 milyon dolarla Birleşik Krallık, 12 milyar 19 milyon dolarla ABD, 9 milyar 835 milyon dolarla İtalya ve 8 milyar 674 milyon dolarla Irak izledi. İlk beş ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,7’sini oluşturdu.

Eylülde ithalatta ise lider ülke Çin oldu. Çin’den yapılan ithalat 4 milyar 264 milyon dolar olarak kaydedilirken, bunu 3 milyar 247 milyon dolarla Rusya, 2 milyar 363 milyon dolarla Almanya, 1 milyar 485 milyon dolarla Birleşik Arap Emirlikleri ve 1 milyar 465 milyon dolarla ABD izledi. İlk beş ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 43,5’ini oluşturdu.

Ocak-eylül döneminde ithalat sıralamasında yine Çin önde gidiyor ve bu ülkeden sağlanan ithalat tutarı 36 milyar 754 milyon dolar olarak belirlendi. Onu 31 milyar 801 milyon dolarla Rusya, 22 milyar 273 milyon dolarla Almanya, 12 milyar 742 milyon dolarla ABD ve 11 milyar 687 milyon dolarla İtalya takip etti. İlk beş ülkeye yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 43,1’ine karşılık geldi.

TEKNOLOJİ YOĞUNLUĞUNA GÖRE DIŞ TİCARET VERİLERİ

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre, eylülde bir önceki aya oranla ihracat yüzde 4,3 azalırken, ithalat yüzde 8,2 artış gösterdi. Takvim etkilerinden arındırılmış verilere göre, eylülde geçen yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 0,4 azalırken, ithalat yüzde 5,1 artış kaydetti.

Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, “ISIC Rev.4” sınıflamasını esas almakta olup, eylülde imalat sanayisi ürünleri toplam ihracatın yüzde 94,5’ini oluşturdu. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatındaki payı ise yüzde 3,1 olarak kaydedildi.

Ocak-eylül döneminde ISIC Rev.4’e göre imalat sanayisi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yine yüzde 94,5, yüksek teknoloji ürünlerinin payı ise yüzde 3,7 oldu.

Eylülde imalat sanayisi ürünlerinin toplam ithalat içindeki payı yüzde 85 olarak hesaplandı. Yüksek teknoloji ürünlerinin bu alandaki payı ise yüzde 12,5 olarak belirlendi.

Ocak-eylül döneminde imalat sanayisi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 81,5, yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ithalatı içindeki payı da yüzde 11,3 olarak kayıtlara geçti.

ÖZEL TİCARET SİSTEMİ VERİLERİ

Özel Ticaret Sistemi’ne göre, eylülde ihracat, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3 artışla 20 milyar 550 milyon dolara çıktı. İthalat ise yüzde 10,6 artışla 28 milyar 22 milyon dolara yükseldi.

Bu bağlamda, eylülde dış ticaret açığı yüzde 38,7 artarak 5 milyar 388 milyon dolardan 7 milyar 472 milyon dolara ulaştı. İhracatın ithalatı karşılama oranı Eylül 2024’te yüzde 78,7 iken bu yılın aynı döneminde yüzde 73,3’e gerilemiştir.

Özel Ticaret Sistemi’ne göre, ocak-eylül döneminde ihracat, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 4,4 artışla 182 milyar 42 milyon dolara, ithalat ise yüzde 6,6 artışla 250 milyar 788 milyon dolara çıkmıştır.

Bu dönem içerisinde dış ticaret açığı, yüzde 13 artarak 60 milyar 854 milyon dolardan 68 milyar 746 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı, Ocak-Eylül 2024 döneminde yüzde 74,1 iken bu yılın aynı döneminde yüzde 72,6’ya geriledi.