Prim borcu bulunan emeklilere uyarı! Maaşlardan yüzde 25 kesinti yapılacak.

Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen ve önümüzdeki günlerde Genel Kurul’da görüşülecek olan vergi kanunlarıyla ilgili düzenlemede emekliler açısından önemli bir değişiklik yer aldı.

Teklife göre, SGK’dan aylık alanlar ve geçici veya sürekli iş göremezlik geliri olanların sigortalılıkları nedeniyle oluşan Genel Sağlık Sigortası (GSS) primi dahil olmak üzere prim ve prime ilişkin borçları, gelir veya aylıklarından kesinti yapılmak suretiyle tahsil edilecek ve bu kesinti oranı yüzde 25’i geçmeyecek.

Emekli maaşlarından yapılacak yüzde 25 kesinti uygulaması nasıl işleyecek? Hangi emeklilerin maaşlarından kesinti olacak? Bu düzenlemeden ne kadar emekli etkilenecek? Mali Müşavir ve Sosyal Güvenlik Müşaviri Emin Yılmaz, konuyla ilgili olarak “Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan gelir ve aylık alanlar ile hak sahibi olan kişiler” ifadesini kullanarak düzenlemeyi açıkladı.

GELİR: İş kazası veya meslek hastalığı durumunda sigortalıya veya sigortalının vefatı halinde hak sahiplerine yapılan sürekli ödemedir.

AYLIK: Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile vazife malullüğü durumda yapılan sürekli ödemedir. (5510 sayılı kanun 3. madde)

HAK SAHİBİ: Yasal düzenlemelere göre, kadın veya erkek fark etmeksizin eş, dul veya ölen sigortalının çocukları şeklinde tanımlanan bu kişiler, belirli şartlarda ana-babaya da maaş bağlanabilmektedir. Kısacası, emekli maaşı alan tüm kişiler bu kapsamda değerlendirilmektedir.

Yüzde 25 kesinti oranına gelince; sosyal güvenlik hukukuna göre emekli olmak için sadece Bağkur (4B) statüsünde borcu olanların emeklilikleri bu nedenle engellenmektedir. Ancak SSK (4A) ve Emekli Sandığı (4C) statüsünde olanların SGK’ya bağlı borçları olsa bile emekli olabilmesi mümkündür.

Bir örnek vermek gerekirse, eğer çalışma hayatınıza ara verdiyseniz, sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına gidip gelir testi yaptırmanız gerekecektir. Bu işlem yapılmadığı takdirde asgari ücreti baz alarak GSS primi tahakkuk etmektedir.

E-DEVLET ÜZERİNDEN KONTROL EDİN

Eğer çalışmadığınız günler için SGK tarafından prim borcu olabileceğine dair bir bilginiz yoksa, zamanla bu borç faiziyle birlikte büyüyebilir. Daha sonra çalışmaya devam edip emeklilik hakkı kazandığınızda bu borç karşınıza çıkabilir. Bu nedenle e-Devlet şifrenizle sistemde GSS borcunuzun olup olmadığını kontrol edebilirsiniz. Eğer borcunuz varsa, emekli maaşınızdan yüzde 25 oranında kesinti yapılabileceğine dair bir düzenleme söz konusu olacaktır.

KAÇ EMEKLİ BORÇ KAPSAMINDA YER ALIYOR?

SGK Başkan Yardımcısı İsmail Ertüzün, bu düzenlemeden yaklaşık 1 milyon emeklinin etkileneceğini duyurdu. Meclis sunumunda yer alan bilgilere göre, 961 bin kişi bu kapsamda yer almakta ve ayrıca 1999 öncesinde sigortalılığı olan ve GSS borcu bulunan 304 bin kişi daha bulunmaktadır.

DÜZENLEME NE ZAMAN UYGULANACAK?

Meclis süreci devam eden düzenleme, Meclis’ten geçtikten sonra Cumhurbaşkanı’nın imzalamasıyla Resmi Gazete’de yayımlanacak. Uygulamanın yürürlük tarihi ise 1 Ocak 2026 olarak planlanmaktadır.

DUL VE YETİM AYLIĞINDAN DA KESİNTİ OLACAK MI?

Dul ve yetimlere bağlanan maaşlar, dosya bazında hisse oranına göre belirlenmektedir. Örneğin, eşi olmayan ve çalışmayan birine maaşın %75’i, çalışıyorsa %50’si bağlanmaktadır. Çocuklara ise %25 oranında maaş bağlanmaktadır. Eğer GSS’den kaynaklı bir borç varsa, bağlanan maaş üzerinden yüzde 25’i geçmeyecek şekilde kesinti yapılacaktır.

Örneğin, 16.881 TL maaş alan bir emeklinin vefatı halinde geride kalan çocuğuna %25 oranında yani 4.220 TL maaş bağlandığında, GSS borcundan dolayı yapılacak kesinti 1.055 TL olacaktır.

Bu maddenin uygulanmasına dair usul ve esaslar, ilgili kurum tarafından düzenlenecek ve yasalaştıktan sonra detaylı uygulama SGK üzerinden duyurulacaktır.