Türk kahvesi kültürü globalleşiyor.

DUYGU ERDOĞAN – Türk kahvesi, Avrupa Birliği’nde Türkiye’nin tescil edilen ilk geleneksel ürün adı olarak kaydedildi. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), AB Resmi Gazetesi’nde yayımlanan duyuruyla Türk kahvesinin TOBB tarafından yapılan başvuru ile “geleneksel ürün adı” olarak ilan edildiğini bildirdi. Bu sürecin kesinleşmesi, 3 aylık bir itiraz döneminin ardından gerçekleşecek.

Geleneksel ürün adları, 30 yıldan fazla süreyle kullanılan adların geleneksel işleme veya hammadde içeriği şartlarına göre değerlendiriliyor. Bu sürecin TOBB tarafından yürütüldüğünü belirten TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, sosyal medya hesapları üzerinden yaptığı açıklamada, “Kültürümüzün en derin sembollerinden biri olan Türk kahvesi, UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’nde de yer alıyor. 500 yılı aşkın geçmişiyle, sadece bir içecek değil, misafirperverliğimizin, sohbetin ve dostluğun simgesi. TOBB olarak yerel ve geleneksel değerlerimizi korumak ve dünya çapında tanıtmak için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Türk kahvesinin benzersiz kokusu ve tadı artık Avrupa’da da tescilleniyor.” ifadelerini kullandı.

Kültürel miras

Türk Kahvesi konusunda dünya genelinde konuşmalar ve araştırmalar yapan Türk Kahvesi Kültürü ve Araştırmaları Derneği Genel Sekreteri Rıfat Osman Serim, Türk Kahvesi’nin kültürel miras olarak tescillenen değerine vurgu yaptı. 2013 yılında UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi’ne Türk Kahvesi’nin alınmasının bu alandaki ilk önemli gelişme olduğunu belirten Serim, sonraki 12 yıl boyunca gerçekleştirilen çalışmaların bu süreci daha da güçlendirdiğini ifade etti. Dünyada her 40 fincan İtalyan kahvesine karşılık bir fincan Türk kahvesi tüketildiği bilgisini paylaşan Serim, bunun oldukça olumlu bir gelişme olduğunu dile getirdi. Serim, “Bu gücün ve markalaşmanın arkasında büyük bir kültür şöleni var. Bu nedenlerin başında ise şu temel unsurları sıralayabiliriz:

1. Türk Kahvesi, Osmanlı coğrafyasına ait bir kültürdür. Balkanlar, Kafkaslar ve Orta Doğu’yla birlikte 200 milyona yakın insan için bu geleneksel bir ritüeldir.
2. Dünyada ‘kahve deliliği’ olarak adlandırılan bir dönemde, popüler bir konunun parçası olmaktadır.
3. Kahve yapımının zorluğu, Türk kahvesinin hazırlanmasını sanayi gelişimi ile kolaylaştırdı ve buna uygun makinelerin kullanımı artış gösterdi.
4. Türkiye, büyük bir turizm ülkesi ve Türk Hava Yolları (THY) bu kültürü tanıtan önemli bir elçi konumundadır. Bu tanıtımlarına güçlü bir geri dönüş sağlıyor.”

Geleneksel ürün adı nedir?

Bir ürün, menşeinden bağımsız olarak geleneksel olarak en az otuz yıl süreyle kullandığı adı kanıtlanması durumunda geleneksel ürün adı olarak tanımlanır. Bu çerçevede, iki koşuldan biri aranmaktadır. Buna göre, geleneksel üretim veya işleme yöntemi ya da geleneksel bileşimden kaynaklanması ya da geleneksel hammadde veya malzemeden üretilmiş olması gerekmektedir.