Bakan Bayraktar: ‘Petrol ve doğal gazda tarihin en yüksek üretim seviyelerine vardık’

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Bakanlığının ve bağlı kuruluşlarının 2026 yılı bütçelerine ilişkin bir sunum gerçekleştirdi. Bayraktar, madenciliğin ekonomik güvenliğin, jeopolitiğin, sanayileşme ve teknolojik gelişmelerin temel unsurlarından biri olduğunu vurguladı. Arama aşamasından üretime kadar olan süreçte modern teknolojileri kullanarak denetimlerin daha etkin ve güvenilir hale getirildiğini belirtti.

Bakan Bayraktar, 2024’te aylık ortalama denetim sayısını 806’ya çıkardıklarını ve bu yılın 10 ayında 1323 firmaya idari para cezası uygulandığını ifade etti. Ayrıca, 2043 faaliyet durdurma tedbiri alındığını da sözlerine ekledi.

Bayraktar, 2002 yılında Gayrisafi Yurtiçi Hasıla içinde 116 milyar lira olan madencilik sektörünün hacmini 4,5 katına çıkararak 2024’te bu değeri 525 milyar liraya ulaştırdıklarını bildirdi. Maden ihracatını da 7 kat artırarak 6 milyar dolarlık bir hacme ulaştıklarını ifade etti.

Bakan, bor madeni satışının geçen yıl 2 milyon 500 bin tonla 1 milyar 322 milyon dolara ulaştığını ve bu alanda tüm zamanların rekorunu kırdıklarını da vurguladı. Eskişehir Kırka’da kurulan pilot tesisle lityum karbonat üretiminde ilk ürün elde edildiğini ve yıllık 600 ton kapasiteli endüstriyel tesisin kurulumuna yönelik çalışmaların sürdüğünü aktardı.

Nadir Toprak Elementlerinin üretimi ve işlenmesinin stratejik öneme sahip olduğunu belirten Bayraktar, Eskişehir Beylikova’da 125 bin metreden fazla sondaj yapıldığını ve dünyanın en büyük ikinci nadir toprak elementi kaynağının bulunduğunu açıkladı. Üretime yönelik pilot tesisin devreye alındığını ve endüstriyel tesisin kurulumu için de çalışmaların devam ettiğini ekledi.

Bayraktar, “Türkiye Kritik ve Stratejik Madenler Raporu”nu yayımladıklarını ve bu raporla 37 maden türünün Türkiye için kritik ve stratejik önem taşıdığını belirlediklerini anlattı.

Yeni hukuki düzenlemeyle Türkiye’nin stratejik madenlerini güvence altına aldıklarını ifade eden Bayraktar, bu madenleri özel bir statü ile değerlendirdiklerini vurguladı. “Kritik Madenler Strateji Belgesi”ni kısa süre içinde yayımlayacaklarını da sözlerine ekledi.

Bayraktar, petrol ve doğal gaz gibi birincil enerji kaynaklarında dışa bağımlılığın yüksek olmasının Türkiye’nin enerji arz güvenliğini etkilediğine dikkat çekti. Enerji ithalatını azaltmak adına yurt içindeki arama ve üretim faaliyetlerini artırdıklarını ifade etti. Son günlerde enerji filosuna 2 adet yedinci nesil ultra derin deniz sondaj gemisi eklediklerini belirtti.

Bakan, 10 yıl içinde dünyanın dördüncü büyük arama ve üretim filosunu kurduklarını, yeni sondaj gemilerinin Akdeniz ve Karadeniz operasyonlarında kullanılacağını söyledi. Devam eden arama faaliyetleriyle, güncel değeri 37 milyar dolar olan doğal gaz keşifleri gerçekleştirildi.

Sakarya sahasında üretimi artırma çalışmalarının sürdüğünü belirten Bayraktar, günlük üretimlerini 9,5 milyon metreküpe çıkardıklarını ve bunun 4 milyondan fazla hanenin doğal gaz ihtiyacını karşıladığını aktardı.

Faz-2 çalışmaları kapsamında ilk yüzer üretim platformunu enerji filosuna kattıklarını ifade eden Bayraktar, bu platformla birlikte günlük doğal gaz üretimlerini 20 milyon metreküpe çıkaracaklarını belirtti. Faz-3 ile birlikte 2028 yılında ikinci platformu devreye alacaklarını ve yıllık doğal gaz üretimini artıracaklarını açıkladı.

Gabar’da günlük petrol üretimini yüzde 42 artırarak 81 bin varile yükselttiklerini ve bunun cari açık üzerindeki olumlu etkisine dikkati çekti. Ayrıca, Gabar’da arama ve üretim faaliyetleri için önemli altyapı çalışmaları yapılmaktadır.

2028 yılına kadar yer altı doğalgazı depolama kapasitesinin artırılarak tüketilen doğalgazın en az yüzde 20’sini karşılayacak seviyeye getirileceği müjdesini verdi. Bu yıl Şırnak, Adıyaman ve Diyarbakır başta olmak üzere 161 kara sondajı tamamlandığını belirtti.

Bakan Bayraktar, 2025’te günlük toplam 180 bin varil petrol üretimi gerçekleştirileceğini ve iç ihtiyacın karşılandığını ifade etti. Ayrıca, yerli kaynakların kullanımına yönelik hedeflerin sürdüğünü aktardı.

Bayraktar, ulusal doğal gaz şebekesindeki giriş noktalarının sayısının artırıldığını, gaz alma kapasitesinin yükseltildiğini ve yer altı depolama tesislerindeki kapasitelerin artırıldığını bildirdi.

Türkiye’nin elektrik talebinin arttığını belirten Bayraktar, yenilenebilir enerji kaynakları ve yerli kaynaklardan elde edilen elektrik miktarının artırıldığına dikkat çekti. Rüzgar ve güneş enerjisinin önemli paya sahip olduğunu belirtti.

Bayraktar, komisyondaki sunum sırasında yaşanan tartışmalara da değinerek, toplantı disiplininin korunması gerektiğini vurguladı. Birbirinin sözünü kesmenin toplantının verimliliğine olumsuz etki edeceğini belirtti.

Avrupa’da elektrik talebinin yüksekliğine dikkat çeken Bakan, yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarının bu talebi karşıladığını ifade etti.