Cari işlemler hesabı 3 aydır fazla vermektedir.

Doğrudan yatırımlar, finansman kalitesini iyileştirerek, üretim kapasitesini ve istihdamı artırma etkisiyle ödemeler dengesinde belirgin bir iyileşme sağladı. Türkiye’nin cari işlemler hesabı, eylül ayında 1 milyar 112 milyon dolar fazla verdi. Temmuz ayında 1 milyar 738 milyon dolar, ağustos ayında ise 5 milyar 418 milyon dolar fazla kaydedilmişti. Böylece cari işlemler hesabı, art arda üçüncü ayda da olumlu bir seyir izlemeye devam etti.

Yıllıklandırılmış verilere göre, eylül ayında cari açık yaklaşık 20,1 milyar dolara ulaştı. Ödemeler dengesi kapsamında tanımlanan dış ticaret dengesinde 64,8 milyar dolar açık gerçekleşti. Aynı dönemde hizmetler dengesinde 62,6 milyar dolar fazla kaydedilirken, birincil ve ikincil gelir dengesinde ise sırasıyla 17,6 milyar dolar ve 308 milyon dolar açık ortaya çıktı.

Hizmetler dengesinden elde edilen net girişler bu ay 7 milyar 707 milyon dolar olarak gerçekleşti. Bu kalem altında taşımacılık ve seyahat hizmetlerinden elde edilen net gelirler sırasıyla 2 milyar 269 milyon dolar ve 6 milyar 259 milyon dolar seviyelerine ulaştı.

AA Finans analisti Haluk Bürümcekçi, cari dengenin 2023 yılında 41,5 milyar dolar açık verdiğini ve 2024’te bu açığın 10,5 milyar dolara gerileyeceğini belirtti. Bürümcekçi, finansal koşullardaki sıkılaşma, küresel belirsizlikler ve enerji maliyetlerindeki dalgalanmaların etkisiyle yıl sonu cari açık tahminini 22 milyar dolar olarak sürdürdüğünü ifade etti.

Bürümcekçi, 2024 yılında cari dengeyi olumsuz etkileyen önemli unsurlardan birinin net altın ve enerji ithalatındaki azalış olduğunu vurguladı. Net altın ithalatı 13,6 milyar dolara düşerken, net enerji ithalatı ise 49,1 milyar dolarla geçen yılın 3,6 milyar altında kaldı. Cari açıktaki 29,9 milyar dolarlık iyileşmenin yüzde 53’lük kısmının bu iki kaleme bağlı olduğunu sözlerine ekledi.

Kuveyt Türk Yatırım Araştırma Direktörü Kutay Gözgör, önümüzdeki dönemde dış ticaret açığı ve küresel sermaye hareketlerinin cari dengede dalgalanmalara yol açacak en büyük riskler arasında olduğunu belirtti.

Gözgör, Avrupa ekonomisindeki toparlanma, enerji fiyatları ve iç talep kaynaklı ithalat baskısının cari dengenin seyrini belirleyecek temel unsurlar olacağını ifade ederken, 2025 yılı itibarıyla cari işlemler dengesinin 22,9 milyar dolar açık vermesini ve milli gelire oranının yaklaşık yüzde 1,5 seviyesinde gerçekleşmesini öngördüğünü kaydetti.

Bluebay Varlık Yönetimi Gelişen Piyasalar Kıdemli Stratejisti Timothy Ash ise düşük enerji ithalat maliyetleri ve turizmden kaynaklanan olumlu mevsimsel faktörlerin ödemeler dengesi verisini beklentilere yakın hale getirdiğini belirtti. Rekabet sorunlarına rağmen turizmin sürdürülebilirliğinin umut verici olduğunu vurgulayan Ash, Türkiye’nin yeni turist pazarları bulma çabasını sürdürdüğünü dile getirdi.