Maaşlardan kesinti yapılacak! Milyonlarca çalışanı etkileyen TES sisteminin ayrıntıları burada.

Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından duyurulan Tamamlayıcı Emeklilik Sigortası (TES) sistemi, mevcut kıdem tazminatı haklarını güvence altına alacak ve çalışanlara ek emeklilik geliri sağlayacak. Bu yeni düzenlemenin amacı, kıdem davalarının sona erdirilmesi ve çalışanların emeklilik döneminde daha yüksek gelir elde etmeleri.

Kıdem Hakları Güvence Altında

Orta Vadeli Program’da yer alan TES sistemi, çalışanların kazanılmış kıdem tazminatı haklarını koruyarak istifa eden işçilerin haklarını alabilmelerini sağlayacak. Bu sayede yıllardır süren dava süreçleri sona erecek. 1 Ocak 2022’den itibaren kıdem tazminatına hak kazanan çalışanlar, geçmiş dönem kıdem tazminatlarını da alabilecek.

İşverenlerden Yüzde 3 Katkı

Mevcut %5,33’lük (19 gün) kıdem hakkı devam edecek. İşverenler, her ay çalışan adına brüt maaşın %3’ünü bireysel fon hesabına yatıracak. Böylece istifa eden bir çalışan, hem kıdem tazminatını hem de fon hesabındaki birikimini kazanılmış hak olarak yanına alabilecek.

60 Yaşta Emeklilik, Ek Gelir İmkanı

TES kapsamında katılımcılar 60 yaşını doldurduğunda emekliliğe hak kazanacak. Birikimden talep edenlere %25’e kadar toplu ödeme yapılabilecek. Asgari ücretle çalışan biri, 25 yıl boyunca sistemde kaldığında, emekli maaşına 300 ila 566 lira arasında ek gelir kazanacak.

Özel Durumlarda Erken Çekim

60 yaşını doldurmayan katılımcılar, ilk konut alımı, evlilik, ağır hastalık veya işsizlik gibi özel durumlarda birikimlerinin %10’una kadar erken çekim yapabilecekler.

Dava Sürelerine Son

Yeni sistem, hem çalışanların kıdem haklarını güçlendirmeyi hem de iş dünyasında sıkça karşılaşılan kıdem tazminatı davalarının önüne geçmeyi amaçlıyor. TES, sosyal güvenlik sistemine tamamlayıcı bir rol üstlenerek emeklilikte çalışanların daha yüksek gelir elde etmesine katkı sağlayacak.

Uygulama Tarihi ve Zorunluluk Durumu

• TES’in 2025’in son çeyreğinde yürürlüğe girmesi planlanıyor.
• Sistem büyük ihtimalle zorunlu olacak ve herkesin katılımı öneriliyor.
• Sisteme giriş çıkış koşulları belirsiz; belirli durumlarda (evlilik, işsizlik, ağır hastalık, ilk konut alımı gibi) birikimlerin bir kısmının alınmasına imkân tanınabileceği belirtiliyor.

Potansiyel Etkiler ve Dezavantajlar

Avantajlar:

• Emeklilik dönemindeki gelir kaybı riskine karşı ek güvence sağlanması.
• Çalışanların kıdem tazminatı haklarının daha sistemli korunması.
• Bireysel tasarrufların artırılması ve finans sektörüne kaynak sağlanması.
• Emeklilik sonrası gelir belirsizliğinin azaltılmasıyla yaşam standardının korunması.

Dezavantajlar ve Riskler:

• Maaşlardan yapılacak kesintiler, çalışanlar için ek bir yük oluşturabilir.
• Fon performansı, enflasyon ve yatırım getirisi gibi faktörlere bağlı olarak birikimlerin beklenen seviyeye ulaşmayabilir.
• Mevcut sistemlerle geçiş sürecinde hak kayıpları veya belirsizlikler yaşanabilir.
• Zorunlu bir sistem olması durumunda bireysel tercihlerin kısıtlanması ve olası tepkiler söz konusu olabilir.

Emeklilik Şartları ve Yaş Süresi

• TES’ten yararlanabilmek için en az 10 yıl prim ödeme şartı öne çıkıyor.
• Emeklilik yaşıyla ilgili çeşitli öneriler var; bazı kaynaklarda 56 yaş, bazı kaynaklarda ise 60 yaş ön plana çıkıyor.

Kimleri Kapsıyor ve Kimler Yararlanacak

• TES, özel sektör çalışanları (4/A), kamu çalışanları (4/C) gibi farklı statüleri kapsayabilir.
• Bağ-Kur’lu çalışanların (4/B) durumu belirsiz; bazı bilgileri sistemin başlangıç aşamasında dışarıda kalabilirler.
• Her statüdeki çalışanların katılımı zorunlu olması bekleniyor; sistemden çıkış seçenekleri sınırlı olabilir.