Tüketici dernekleri dijital mağduriyetlere çözüm arayışında.

Ticaret Bakanlığı’ndan alınan bilgilere göre, bu yıl gerçekleştirilen 29’uncu Tüketici Konseyi toplantısında, vatandaşların günlük yaşamda karşılaştıkları dolandırıcılık vakalarını önlemenin yolları, hedefli reklamcılık, veri ve siber güvenlik, istenmeyen çağrı ve e-postaların engellenmesi, tüketicilerin korunmasında yapay zekanın rolü ve yeni kamu spotlarının hazırlanarak tüketici bilincinin artırılması gibi konular değerlendirildi.

Tüketici Sorunları ve Çözüm Önerileri

Tüketici dernekleri temsilcileri, güncel sorunlarla ilgili önerilerini sunduğu toplantıda dolandırıcılık vakaları ve yapay zekanın etkileri üzerine çalışma grupları kuruldu. Bu başlıklarla ilgili olarak Tüketici Konseyi’nin tavsiye niteliğinde kararları belirlendi. Tüketici örgütleri temsilcileri, hazırlıkları süren çalışma ile dijital mağduriyetlere karşı çözüm arayışlarını artırdı.

Dijital Alışverişte Tüketici Hakları

Tüketiciyi Koruma Derneği Genel Başkanı Aziz Koçal, son dönemde piyasada taklit ve tağşiş yapılan ürünlerin yanı sıra merdiven altı üretimlerin arttığını ifade etti.

Kiralardaki artışın, son yıllarda tüketicileri etkileyen önemli sorunlardan biri olduğunu belirten Koçal, ayrıca bankalar ve finans kuruluşları tarafından tüketicilerden alınan masraf ve ücretlerin de şikayet edilen konular arasında yer aldığını vurguladı.

Koçal, internet üzerinden yapılan alışverişlerde yanıltıcı reklamlara, teslim edilmeyen ürünlere, sahte sitelere ve mesafeli satış sözleşmelerine uyulmaması gibi sorunların sıkça karşılaşıldığını kaydetti.

Teknolojinin gelişmesi ve yapay zeka kullanımının artmasıyla dolandırıcılık vakalarının artış gösterdiğini aktaran Koçal, bu süreçte hakkını arayan tüketicilerin karmaşık prosedürlerle baş başa kaldığını belirtti. Kişisel verilerin yeterince korunmadığında, zararın sorumlusunun tüketici değil, güvenlik açığı olan kurumlar olması gerektiğini dile getirdi.

Toplantıda sundukları çözüm önerilerini paylaşan Koçal, siber suçlarla etkin mücadele edilmesi, tüketicinin bilinçlendirilmesi ve kurumlar arası iletişimin güçlendirilmesi gerektiğini ifade etti. Ayrıca dolandırıcılık şikayetlerinde bürokratik engellerin kaldırılması ve anlık müdahalelerde bulunulmasının önemine dikkat çekti. Kamu spotlarının tüketiciyi aydınlatmak için yayınlanması gerektiğini, KDV’nin ve dolaylı vergilerin temel gıda ve tüketim maddelerinde azaltılması gerektiğini savundu. Tüketici kredileri ve kredi kartı borçları için faizlerin düşürülmesi ve yapılandırma yapılması gerektiği önerisini de gündeme getirdi.

Tüketici Hakem Heyetlerinin Güçlendirilmesi

Koçal, dolandırıcılık ve e-ticaret konularında Ticaret Bakanlığı’nın kapsamlı çalışmalar yapmasını beklediklerini vurguladı. Tüketici hakem heyetlerinin daha etkin ve hızlı hizmet verebilmesi için iyileştirilmesi gerektiğine dikkat çekti ve bu konunun önemine işaret etti. Amacının tüketici hakem heyetlerinin işlevselliğini artırmak ve tüketici sorunlarının çözümünü hızlandırmak olduğunu belirtti.

Dijital Eşitsizlikle Mücadele

Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Ergün Kılıç, tüketicinin yalnızca aldığı bir üründen dolayı mağdur olan biri olarak değerlendirilmemesi gerektiğini, yaşam standartlarının kamu tarafından güvence altına alınmasının önemine değindi. Özellikle barınma hakkının güvence altında bulunmasının gerekiğini vurguladı.

Kılıç, kamu, özel sektör ve uluslararası kaynakları içeren sürdürülebilir bir finans modelinin geliştirilmesine yönelik önerilerde bulunduklarını ve kronik hastaların ilaca erişim sorunları, yaşlı bireyler için yaşam merkezleri ve evde bakım hizmetlerinin artırılmasının öncelikli konular arasında yer aldığını aktardı.

Ayrıca, özellikle özel eğitime ihtiyaç duyan veya yoksul ailelerden gelen çocukların desteklenmesi gerektiğine inandıklarını belirtti. Dijital eşitsizliği gidermek için ücretsiz internet ve cihaz desteği çalışmalarına ağırlık verilmesi gerektiğini vurgulayan Kılıç, kırılgan tüketicilere yönelik eğitim ve farkındalık kampanyalarının düzenlenmesi gerektiğini savundu.

Sürdürülebilir üretim ve tüketim modellerinin geliştirilmesi, kamu kurum ve kuruluşlarında tüketici örgütlerinin temsilcilerinin yer almasının önemi de altını çizdi.