İki sistem bir araya geliyor: Milyonlarca çalışan maaşlarından kesinti olacağı

Türkiye’de uzun süredir yürürlükte olan Otomatik Katılım Sistemi (OKS), bu yılın ikinci çeyreğinde hayata geçmesi planlanan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) ile entegre edilecek.

KATKI PAYLARI NASIL OLACAK?

Yeni sistem kapsamında çalışanların net maaşlarından her ay %3 kesinti yapılacakken, işverenler %2, devlet ise %1 katkı sağlayacak. Böylece toplamda maaşların %6’sı emeklilik fonunda birikecek ve devlet tarafından yönetilecektir. Katılımcılar, primlerin hangi yatırım araçlarında değerlendirileceğini belirleyebilecekler.

KIDEM TAZMİNATI AYNI KALACAK

Hazırlanan taslaklar uyarınca kıdem tazminatı uygulaması TES kapsamına alınmayacak ve mevcut sistemle devam edecektir.

PARA ÇEKİMİNE SINIRLAMA

Sistemden çıkış hakkı 10 yıl ile kısıtlanacak. Çalışanlar bu süre dolmadan sistemden ayrılma hakkına sahip olamayacaklar. Ancak afet, eğitim, konut alımı veya askerlik gibi özel durumlarda prim havuzundan belirli bir miktar para çekilebilecek.

TES NEDİR?

Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES), mevcut Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ile Otomatik Katılım Sistemi’nin (OKS) geliştirilmiş bir versiyonu olarak tasarlanmaktadır. Amaç, çalışanların kıdem tazminatına ek bir emeklilik geliri elde etmelerini sağlamaktır.

NASIL İŞLEYECEK?

Katılım Zorunlu: Tüm çalışanlar sisteme otomatik olarak dahil edilecektir.

Katkı Payı:

• Çalışan → Net maaşından %3 kesinti yapılacak.
• İşveren → %2 katkıda bulunacak.
• Devlet → %1 katkı sağlayacak.
• Toplamda maaşın %6’sı her ay emeklilik fonunda birikecek.
• Yatırım Tercihi: Çalışanlar, birikimlerinin hangi yatırım araçlarında değerlendirileceğini seçebilecekler.

ÇIKIŞ ŞARTLARI

• Sistemden çıkış hakkı 10 yıl ile sınırlandırılacak.
• Afet, eğitim, konut alımı, askerlik gibi olağanüstü durumlarda kısmi para çekme hakkı tanınacaktır.
• Normal koşullarda 10 yıl dolmadan birikimler geri çekilemeyecektir.

KIDEM TAZMİNATIYLA İLİŞKİSİ

• İlk taslaklarda tartışmalı olsa da, mevcut düzenlemeler uyarınca kıdem tazminatı TES içine dâhil edilmeyecektir.
• Bu durum, çalışanların mevcut kıdem tazminatı haklarının korunmasını sağlayacaktır.

AVANTAJLARI

Emeklilik döneminde ek bir maaş fırsatı sunacaktır.

• Devlet katkısı (%1) ve işveren desteği (%2) ile bireysel emekliliğe nazaran daha avantajlı bir sistem sunmaktadır.
• Uzun vadeli yatırım fonları sayesinde birikimler değerlenebilecektir.

ELEŞTİRİLER

• Çalışanların maaşlarından zorunlu kesinti yapılması tartışmalara neden olmaktadır.
• 10 yıl dolmadan çıkışa izin verilmemesi likidite sorunları açısından eleştirilmektedir.
• Sistemin işletilme şekli ve getirileri hakkında soru işaretleri bulunmaktadır.